Theo bác sĩ Xie Yijun tại Phòng khám Y tế Công cộng Đài Bắc (Đài Bắc, Đài Loan, Trung Quốc), đa số mọi người đều có động lực giảm cân do ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp từ ngoại hình. Tuy nhiên, sức khỏe mới là vấn đề quan trọng hơn. Thừa cân và béo phì đã được chứng minh là nguyên nhân gây ra/làm tăng nguy cơ gặp các vấn đề sức khỏe, bao gồm Tử vong do mọi nguyên nhân.
- Bệnh tim mạch vành, mạch máu não.
- Rối loạn mỡ máu.
- Cao huyết áp.
- Bệnh tiểu đường type 2.
- Đột quỵ.
- Bệnh túi mật.
- Viêm xương khớp.
- Đau đầu, đau nhức cơ thể, khó khăn trong hoạt động thể chất.
- Ngưng thở khi ngủ và các vấn đề về hô hấp khác.
- Tăng nguy cơ hiếm muộn, sinh non.
- Nguy cơ mắc bệnh ung thư, trầm cảm, lo lắng và các vấn đề tâm lý khác.
Do đó, bác sĩ Xie nhấn mạnh rằng, ngay cả khi bạn không quan tâm đến ngoại hình, bạn vẫn cần phải giảm cân ngay lập tức nếu thấy có 5 dấu hiệu dưới đây - trước khi bệnh tật ập đến dồn dập:
1. Chỉ số khối cơ thể (BMI) chỉ ra thừa cân
Theo đánh giá của Hiệp hội đái tháo đường quốc tế và Tổ chức Y tế Thế giới cho khu vực Châu Á (IDI & WPRO), chỉ số BMI của người Châu Á từ 18.50 - 22.9 kg/m2 được coi là cân nặng bình thường. BMI dưới 18.5 được xem là nhẹ cân, từ 23 - 24.9 được coi là thừa cân và từ 25 trở lên được xem là béo phì. Theo phân loại quốc tế của WHO, BMI dưới 18.5 được xem là nhẹ cân, 18.5 - 24.9 được xem là bình thường, 25 - 29.9 được coi là thừa cân và từ 30 trở lên được xem là béo phì.
Nếu BMI đang ở mức thừa cân, bạn nên cân nhắc giảm cân ngay cả khi chưa có sự thay đổi rõ rệt về ngoại hình (Ảnh minh họa)
2. Cảm thấy mệt mỏi, hụt hơi trong hoạt động hàng ngày
Theo bác sĩ Xie, không phải ai cũng thường xuyên đo chỉ số khối cơ thể hay cân nặng của mình để phát hiện ra mình thừa cân hay béo phì. Tuy nhiên, có nhiều trường hợp cân nặng chưa tăng quá mức, ngoại hình không thay đổi nhiều nhưng đã có những tác động tiêu cực tới sức khỏe. Phổ biến như cảm thấy mệt mỏi, hụt hơi trong nhiều hoạt động hàng ngày mà trước đây bạn vẫn làm một cách dễ dàng.
Bà nói: “Nếu bạn cảm thấy hụt hơi khi đi bộ đường dài, lên cầu thang hoặc gặp khó khăn khi thực hiện các việc làm hàng ngày, đó là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang gặp vấn đề. Trọng lượng dư thừa có thể là một trong những nguyên nhân. Bạn nên đi kiểm tra sức khỏe và điều chỉnh lại chế độ ăn uống, sinh hoạt, tập luyện trước khi bệnh tật xuất hiện”.
3. Ngủ ngáy bất thường
Bác sĩ Xie cho biết, ngủ ngáy có tên gọi bệnh lý là "ngưng thở khi ngủ". Người gặp tình trạng này có hơi thở bị gián đoạn trong lúc ngủ. Một trong những yếu tố nguy cơ lớn nhất của ngưng thở khi ngủ là thừa cân. Những người tăng cân đột ngột và nhanh chóng cũng rất dễ gặp tình trạng này dù trước đây không như vậy.
Việc tăng cân có thể dẫn đến nhiều vấn đề về hô hấp và giấc ngủ, bao gồm cả hiện tượng ngủ ngáy.
Ngừng thở khi ngủ có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ, khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và uể oải khi thức dậy. Điều này cũng gây ra sự rối loạn trong quá trình trao đổi chất, khiến cân nặng tăng lên và tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường và cao huyết áp. Nếu bạn thường xuyên ngủ ngáy, hãy nghĩ đến việc giảm cân một cách lành mạnh ngay cả khi cân nặng của bạn chưa đạt mức "phát tướng".
4. Đau xương khớp, trào ngược dạ dày thực quản
Khi cơ thể có thừa cân, nó sẽ trở nên nặng nề hơn và tạo áp lực lớn hơn cho các khớp và cột sống. Trọng lượng thừa này có thể dẫn đến đau ở đầu gối, hông và các vị trí khác trên cơ thể ngay cả khi bạn không nhận ra rằng bạn đã tăng cân.
Vì vậy, bác sĩ Xie nhấn mạnh rằng: "Nếu bạn cảm thấy đau một cách đột ngột mà không phải là do chấn thương hoặc tư thế sai khi vận động, bạn nên đi kiểm tra sức khỏe với chuyên gia. Đôi khi, vấn đề có thể xuất phát từ việc thừa cân, và việc giảm cân là điều cần thiết trước khi xương khớp và các bộ phận khác trong cơ thể trở nên tồi tệ hơn".
5. Một số chỉ số sức khỏe tăng nhanh
Ngoài ra, tăng cân cũng có thể dẫn đến các vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa, trong đó trào ngược dạ dày thực quản là một biểu hiện phổ biến nhất. Bởi vì việc tăng cân sẽ tạo áp lực lên dạ dày và cơ thắt thực quản dưới, làm yếu đi sức mạnh cơ thắt và tạo điều kiện thuận lợi cho acid dạ dày và các chất khác trào ngược.
Những người thừa cân, béo phì thường có huyết áp cao và nhiều nguy cơ mắc bệnh tim mạch hơn. Thông thường, ở người lớn nếu huyết áp tâm thu dưới 120mmHg và huyết áp tâm trương dưới 80mmHg thì được coi là huyết áp bình thường. Khi huyết áp tâm thu từ 140 mmHg trở lên hoặc huyết áp tâm trương dưới mức 90 mmHg thì sẽ được chẩn đoán cao huyết áp và giảm cân (không phải trong mọi trường hợp) là giải pháp hữu hiệu để kiểm soát chúng.
Bác sĩ Xie Yijun (bên trái ảnh) nhắc nhở rằng khám sức khỏe định kỳ có thể chỉ ra thời điểm bạn cần giảm cân bằng cách xem xét nhiều chỉ số
Bác sĩ Xie nhấn mạnh rằng nếu các chỉ số cholesterol và đường huyết của bạn cao hơn bình thường trong lần kiểm tra sức khỏe gần đây, việc giảm cân nên được xem xét một cách nghiêm túc. Bệnh tiểu đường và cao cholesterol là những bệnh mạn tính nghiêm trọng, có thể gây tổn thương cho thận, dây thần kinh và tăng nguy cơ mắc bệnh về máu, mạch máu, tim mạch. Điều này có thể được cải thiện một phần thông qua việc giảm cân.