21 bước đơn giản để tăng khả năng sinh con cho các cặp đôi hiếm muộn

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã thông báo rằng cứ mỗi 6 người trưởng thành thì có 1 người vô sinh tại bất kỳ thời điểm nào trên toàn cầu. Dù vô sinh có thể có các dấu hiệu như chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc cơn đau kinh mãnh liệt, nhưng hầu hết các nguyên nhân gây vô sinh đều không rõ ràng. Ví dụ, vô sinh nam hầu như không có dấu hiệu. Dưới đây là 11 nguyên nhân khó khăn có thể khiến cặp vợ chồng gặp khó khăn trong việc thụ tinh.

1. Không cố gắng đủ lâu

Hầu hết các cặp vợ chồng gặp khó khăn trong việc thụ tinh đều cảm thấy đã nỗ lực cực kỳ nhưng vẫn không thể mang thai ngay sau khi kết hôn và có quan hệ tình dục. Theo thống kê của các nhà nghiên cứu, hầu hết các cặp đôi sẽ thụ tinh thành công sau 3 tháng theo kế hoạch nếu có quan hệ tình dục đều đặn và đúng thời điểm. Tuy nhiên, thời gian này có thể kéo dài hơn do ảnh hưởng từ các yếu tố bên ngoài như tuổi tác, môi trường làm việc, và các thói quen xấu của cặp vợ chồng.

Nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa ngay cả khi không có triệu chứng của vấn đề sinh sản nếu:

Bạn từ 35 tuổi trở lên và đã cố gắng ít nhất 6 tháng.

Bạn dưới 35 tuổi và đã cố gắng ít nhất 1 năm.

2. Không rụng trứng

Quá trình thụ tinh ở con người yêu cầu sự kết hợp giữa trứng và tinh trùng. Tuy nhiên, không rụng trứng là một nguyên nhân phổ biến dẫn đến vô sinh ở phụ nữ. Trong số các nguyên nhân khác, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là một trong số chúng. Ngoài ra, thừa cân hoặc thiếu cân, suy buồng trứng nguyên phát hoặc rối loạn chức năng tuyến giáp cũng có thể góp phần vào tình trạng này,...

Khả năng mang thai ở phụ nữ phụ thuộc vào việc có rụng trứng và chất lượng của trứng.

3. Vô sinh nam

Dữ liệu từ Tổ chức Y tế Thế giới cho thấy, trong 100 cặp vợ chồng gặp vấn đề vô sinh, có 40% trường hợp do vợ, 30% trường hợp do chồng, 20% trường hợp do cả hai và 10% trường hợp không rõ nguyên nhân.

Vô sinh nam thường không có triệu chứng rõ ràng, nên cần thăm khám và làm các xét nghiệm cụ thể, bao gồm xét nghiệm đo lường sức khỏe tinh dịch và tinh trùng.

4. Vô sinh do tuổi tác

Phụ nữ trên 35 tuổi sẽ mất nhiều thời gian hơn để mang thai. Nhiều người cho rằng nếu họ có kinh nguyệt đều đặn thì khả năng sinh sản vẫn tốt, nhưng không hoàn toàn đúng. Phụ nữ được sinh ra với số lượng trứng hạn chế. Khi đến 30 tuổi, số lượng và chất lượng trứng sẽ giảm. Ngoài ra, trứng của phụ nữ trên tuổi không thụ tinh dễ dàng như trứng của phụ nữ trẻ. Độ tuổi lý tưởng để sinh con là từ 22 - 35 đối với phụ nữ khỏe mạnh.

5. Tắc ống dẫn trứng

Theo Trưởng khoa Hỗ trợ sinh sản & Nam học, Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội - BSCKII Phạm Thúy Nga, vòi trứng (vòi tử cung) được coi là một bộ phận rất quan trọng trong quá trình sinh sản của phụ nữ, cùng với buồng trứng và tử cung. Vòi trứng chịu trách nhiệm nối thông từ buồng tử cung đến buồng trứng, và đây cũng là con đường mà tinh trùng di chuyển để gặp gỡ và thụ tinh với trứng. Nếu ống dẫn trứng bị tắc đột ngột do một số lý do khác nhau, trứng và tinh trùng sẽ không thể gặp nhau, gây khó khăn trong việc mang thai cho phụ nữ, thậm chí là có thể dẫn đến tình trạng vô sinh.

6. Lạc nội mạc tử cung

Theo Hướng dẫn Điều trị Quốc gia năm 2019, tỷ lệ mắc lạc nội mạc tử cung ở phụ nữ Việt Nam hiện nay là 10%, nghĩa là trong số 10 phụ nữ đang trong độ tuổi sinh sản, có một người được chẩn đoán mắc lạc nội mạc tử cung và trong nhiều trường hợp, bệnh này thậm chí được phát hiện sau 7 - 10 năm. Chúng ta ước tính rằng khoảng 50% phụ nữ mắc lạc nội mạc tử cung sẽ gặp khó khăn trong việc thụ tinh.

7. Các vấn đề y tế tiềm ẩn

Các nguyên nhân tiềm ẩn về sức khỏe có thể gây vô sinh cho cả nam và nữ. Ví dụ, mất cân bằng hormone tuyến giáp hoặc bệnh đái tháo đường không được phát hiện sớm có thể gây vô sinh. Một số bệnh tự miễn như Lupus cũng có thể làm mất khả năng sinh sản. Mặc dù cơ chế chính xác chưa được hiểu rõ, nhưng các vấn đề về sức khỏe tâm thần như lo lắng quá mức và trầm cảm cũng có liên quan đến khả năng thụ tinh khó khăn.

Ngoài ra, các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) không được phát hiện sớm cũng là một trong nhiều nguyên nhân gây vô sinh. Theo ThS.BS. Phan Chí Thành - Bệnh viện Phụ sản Trung ương, khi phụ nữ mắc phải viêm nhiễm cổ tử cung hoặc cổ tử cung trở nên viêm nhiễm mãn tính, thì cần đi khám bác sĩ sớm để tìm ra nguyên nhân và điều trị hiệu quả.

8. Một số loại thuốc điều trị

Những loại thuốc điều trị bệnh có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Ví dụ, nghiên cứu cho thấy người dùng một số loại thuốc chống trầm cảm sẽ gặp khó khăn trong việc thụ tinh.

Nếu bạn lo ngại rằng một loại thuốc được kê đơn có thể làm trở ngại cho việc mang thai, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ.

9. Yếu tố lối sống

BS. Phan Chí Thành cho biết, có những hành vi xấu trong cuộc sống hàng ngày có thể gây ảnh hưởng tới chức năng sinh sản của cả nam và nữ. Lối sống là nguyên nhân phổ biến nhất khiến nam giới gặp vấn đề vô sinh.

Theo BS. Thành, hiện nay, do ít vận động, nhiều nam giới có tình trạng thừa cân, béo phì. Ngoài ra, việc hút thuốc lá, thuốc lào và sử dụng thuốc lá điện tử cũng gây ảnh hưởng tới khả năng thụ tinh.

Thừa cân hoặc thiếu cân đáng kể cũng có thể gây trở ngại cho khả năng sinh sản. Việc vận động quá độ hoặc không vận động cũng có thể gây ra trở ngại cho quá trình mang thai.

Chậm mang thai có thể phát sinh do nhiều nguyên nhân.

10. Căng thẳng, lo lắng quá mức

Cuộc sống với căng thẳng và lo lắng cực độ, trải qua chấn thương hoặc mất ngủ và các vấn đề khác về giấc ngủ có thể làm giảm khả năng sinh sản. Theo ThS.BS. Phan Chí Thành, với những cặp vợ chồng hiếm muộn, rất dễ xảy ra xung đột và căng thẳng, dẫn đến quan hệ ít tốt và giảm khả năng có thai.

11. Vô sinh không rõ nguyên nhân

Nhiều cặp vợ chồng gặp tình trạng vô sinh không rõ nguyên nhân sau khi đã thực hiện đầy đủ các bước kiểm tra lâm sàng và tiến hành các xét nghiệm cần thiết. Một số bác sĩ cho rằng không có khái niệm vô sinh không rõ nguyên nhân mà chỉ là một số vấn đề chưa được phát hiện hoặc chẩn đoán.

Cách tốt nhất để xác định vấn đề về khả năng sinh sản là tìm ý kiến từ bác sĩ sản phụ khoa/nam khoa. Những trường hợp như cố gắng mang thai lần đầu, sau sảy thai hoặc gặp khó khăn trong việc thụ tinh sau khi có kinh nấm mụn cần phải được bác sĩ khám và đánh giá về tình trạng sinh sản để có phương pháp điều trị hiệu quả. Việc tìm ra nguyên nhân và nhận được hỗ trợ ngay từ đầu sẽ tăng hiệu quả của phương pháp điều trị sinh sản.