Số lượng bệnh nhân mắc bệnh Whitmore tăng lên
Một trường hợp bệnh nhân tên L.V.Nh, 54 tuổi, đang sinh sống tại Bắc Ninh và có tiền sử uống rượu và bị đái tháo đường, đã gặp phải triệu chứng sốt cao, rét run, ho có đờm cách đây hai tháng và đã được điều trị ở bệnh viện trong vòng 7 ngày. Tuy nhiên, tình trạng của bệnh nhân không thuyên giảm. Bệnh nhân đã thử châm cứu để điều trị, nhưng không đạt hiệu quả, thậm chí còn bị sưng tấy ở vùng châm cứu.
Bệnh nhân Nh không chỉ có triệu chứng sốt mà còn có triệu chứng ho đầy đặn, có đờm, khạc ra máu và chân sưng phù nề, do đó bệnh viện tuyến dưới đã chẩn đoán hẹp tắc động mạch chi dưới. Sau khoảng 10 ngày điều trị, bệnh nhân được xuất viện với tình trạng sốt giảm. Tuy nhiên, khi về nhà, bệnh nhân lại tái phát sốt, ho nhiều hơn và chân sưng phù nề, không thể đi lại được. Bệnh nhân đã được đưa đến bệnh viện tuyến cơ sở và sau đó chuyển tới bệnh viện Bạch Mai để điều trị.
Tại Bệnh viện Bạch Mai, hình ảnh phim chụp cho thấy bệnh nhân mắc phải viêm phổi và tràn dịch màng phổi. Bệnh nhân đã được điều trị tại Trung tâm hô hấp và được sử dụng nhiều loại kháng sinh nhưng tình trạng vẫn không được cải thiện, bệnh nhân bị sốt và phù chân. Sau khi được chỉ định chụp cắt lớp vi tính, bác sĩ đã phát hiện nhiều áp xe và tiến hành mổ tháo mủ. Sau đó, bệnh nhân đã được cấy máu mủ ra vi khuẩn Whitmore và chuyển tới Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai để tiếp tục điều trị.
PGS Cường đã khám và chẩn đoán cho trường hợp bệnh nhân Whitmore.
Theo PGS.TS.BS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân đã phải đến rất nhiều bệnh viện trong vòng hai tháng trước khi tìm ra nguyên nhân của bệnh là do vi khuẩn Whitmore. Bệnh này rất dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Whitmore là một bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm do vi khuẩn Burkholderia pseudomallei gây ra. Vi khuẩn này có thể được tìm thấy trong đất, nước ô nhiễm và có thể lây nhiễm chủ yếu thông qua vùng da tổn thương tiếp xúc với đất nhiễm khuẩn hoặc hít phải các hạt bụi đất chứa vi khuẩn này.
Bệnh Whitmore đã được phát hiện ở Việt Nam từ những năm 50 của thế kỷ trước và ban đầu chỉ lưu hành ở một số tỉnh phía Nam. Tuy nhiên, gần đây số lượng ca mắc bệnh đã có xu hướng tăng lên. Bác sĩ Cường cho biết đây là một bệnh tái phát, trước đây hàng chục năm mới có một ca mắc bệnh. Nhưng trong những năm gần đây, hàng chục ca mắc bệnh được ghi nhận mỗi năm và khoảng 100 ca đã được tiếp nhận tại Trung tâm trong 2-3 năm qua.
Các triệu chứng của bệnh là rất đa dạng, bao gồm sốt rét kéo dài, suy hô hấp, loét da, viêm đường tiết niệu, viêm phổi, áp xe ở gan và lách, nhiễm trùng huyết và suy đa phủ tạng. Bệnh khó chẩn đoán và có tỷ lệ tử vong cao, có thể lên tới 40% do biến chứng viêm phổi nặng, nhiễm trùng huyết và sốc nhiễm trùng. Những người có bệnh nền như đái tháo đường, bệnh gan, thận, phổi mạn tính hay suy giảm miễn dịch có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Để điều trị bệnh Whitmore hiệu quả, việc sử dụng loại kháng sinh đúng và điều trị lâu dài là cần thiết. Thậm chí, trong một số trường hợp, việc điều trị kéo dài đến 3 tháng mới có thể chấm dứt bệnh. Bác sĩ Cường khuyên rằng, để xác định chính xác vi khuẩn Whitmore, cần phải thực hiện chẩn đoán bằng cách nuôi cấy máu và các dịch ổ áp xe.
Phòng ngừa bệnh Whitmore
PGS Cường, ảnh PV
Để phòng chống bệnh Whitmore, người dân cần thực hiện các biện pháp sau đây: hạn chế tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bẩn, đặc biệt là tại những nơi bị ô nhiễm nặng. Ngoài ra, cần tránh tắm gội, bơi, ngụp lặn ở các ao, hồ, sông tại/gần nơi bị ô nhiễm để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm. Bệnh Whitmore hiện chưa có vắc-xin phòng bệnh, do đó việc thực hiện các biện pháp phòng bệnh là cực kỳ quan trọng.
Sử dụng đồ bảo hộ lao động như giày, ủng, găng tay… cho những người thường xuyên làm việc ở ngoài trời, tiếp xúc với đất, bùn và nước bẩn là rất quan trọng. Ngoài ra, việc đảm bảo vệ sinh cá nhân cũng không kém phần quan trọng. Thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước sạch, đặc biệt là trước và sau khi chế biến thức ăn, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi làm việc trên ruộng cũng là cách để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và người xung quanh.
Để đảm bảo an toàn thực phẩm, cần ăn chín và uống chín, đồng thời tuân thủ các quy định vệ sinh khi chế biến và lưu trữ thực phẩm. Ngoài ra, cần tránh ăn thịt động vật, gia súc, gia cầm bị ốm chết để không gây hại cho sức khỏe.
Khi gặp các vết thương hở, loét hoặc bỏng, cần tránh tiếp xúc với đất hoặc nước có khả năng bị ô nhiễm. Nếu không thể tránh được, người dân cần sử dụng băng chống thấm và rửa sạch vết thương để đảm bảo vệ sinh và phòng tránh các bệnh tật.
Những người bị tiểu đường, bệnh gan, thận, phổi mạn tính, và suy giảm miễn dịch cần được chăm sóc đặc biệt và bảo vệ các vết thương (nếu có) để tránh bị nhiễm khuẩn. Nếu bạn nghi ngờ mình đã nhiễm bệnh, hãy đến cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, kiểm tra và điều trị kịp thời.