Đậu bắp có nhiều dược tính tốt cho sức khoẻ - Ảnh: ST
Công dụng thuốc từ cây đậu bắp tuyệt vời cho sức khỏeĐậu bắp là một loại cây trồng phổ biến để thu hoạch quả và làm rau ăn. Cây này rất dễ trồng và có khả năng thích ứng với mọi điều kiện khí hậu tại Việt Nam.
Cây đậu bắp, còn được gọi là mướp tây, bụp bắp, bắp chà, bông vàng, thảo cà phê, thuộc họ bông Malvaceae.
Theo BSCKII Huỳnh Tấn Vũ, đầy đủ phần thân cây đậu bắp từ quả, hạt và rễ có thể được sử dụng như một loại dược liệu với nhiều giá trị tốt cho sức khỏe. Các nghiên cứu khoa học hiện đại đã chứng minh điều này.
Trong quả đậu bắp tươi, chúng ta có thể tìm thấy dịch nhầy, hydrat carbon, protein, flavonoid, scopoletin và các loại vitamin A, B1, B2, B3, B9, C, E, K... Ngoài ra, quả còn chứa các khoáng chất như canxi, sắt, kẽm, kali, magiê.
Lá đậu bắp cũng là nguồn cung cấp chất khoáng như K, Mg, Na, Ca, Fe, Mn, Zn, cùng tannin và chất nhầy, đồng thời còn giàu các dẫn xuất flavonoid.
Rễ đậu bắp chứa các thành phần như polysaccharide, carbonhydrate, dầu, chất nhầy, flavonoid và một số chất có tác dụng chống oxy hóa khác.
Hạt đậu bắp chứa khoảng 15-20% chất dầu lỏng màu xanh, có mùi dễ chịu. Thành phần chính của chất dầu bao gồm Acid oleic, palmitic và stearic. Hạt đậu bắp còn chứa protein, lipid, chất xơ và carbonhydrat, cùng với các chất có tác dụng chống oxy hóa như beta-caroten, catechin, epicatechin, rutin, quercetin, procyanidin B1, procyanidin B2.
Đậu bắp là một nguồn dưỡng chất quan trọng và có giá trị dược liệu đáng kể, được coi là "sâm" rẻ tiền, tốt cho sức khoẻ.
Bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ cho biết, đậu bắp trong Đông y có hương vị ngọt, tính mát, không gây hại. Nó có tác dụng lợi tiểu, giảm táo bón và điều trị các triệu chứng khát nước.
Quả non của đậu bắp được sử dụng trong nấu ăn. Khi chế biến, nếu thái mỏng, quả sẽ tạo ra một chất nhầy và có hương vị nhẹ nhàng chua chua, mát lạnh. Thường được sử dụng trong trường hợp viêm đường tiểu, tiểu tiện khó khăn.
Rễ và lá có cấu trúc mỏng khi phơi khô được sử dụng làm thuốc để chữa ho và viêm họng. Mỗi ngày, người dùng uống 10 - 16g đóng gói dưới dạng thuốc hoặc pha vào nước uống. Ngoài ra, nó cũng có thể được sử dụng để súc miệng.
"Bên cạnh đó, đậu bắp cũng có tác dụng trong việc điều trị các bệnh lỵ, tiêu chảy do viêm đường ruột cấp tính và kích thích hoạt động của dạ dày và ruột. Quả đậu bắp chứa nhiều chất xơ và chất nhầy, giúp tạo ra hiệu ứng nhẹ nhàng để giúp tiêu hoá dễ dàng. Hơn nữa, chất nhầy còn được sử dụng để điều trị loét dạ dày và tá tràng", bác sĩ Tấn Vũ đã nói.
Theo nghiên cứu gần đây, glycosyl hóa hợp chất từ vỏ đậu bắp đã được chứng minh có khả năng ngăn chặn vi khuẩn Helicobacter pylori xâm nhập và kết dính vào niêm mạc dạ dày, từ đó giúp cải thiện tình trạng loét dạ dày ở bệnh nhân.
Bác sĩ Vũ đã cho biết rằng các chất oxy hóa có trong đậu bắp có tác dụng bảo vệ gan. Các chất procyanidin B2, procyanidin B1 và rutin, với khả năng chống oxy hóa, đã được chứng minh là có thể bảo vệ tế bào gan.
Hạt đậu bắp chứa nhiều polyphenol và flavonoid hơn vỏ, có tác dụng chống mệt mỏi.
Đậu bắp giúp giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer do biến đổi gen, giảm nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh khác liên quan đến căng thẳng và sự oxy hóa.
Theo bác sĩ Vũ, đậu bắp có tác dụng làm giảm đường huyết và lipid máu. Quả đậu bắp giúp giảm mức đường huyết sau khi ăn và cải thiện mức lipid máu. Đậu bắp tác động vào cơ chế giúp giảm đường huyết bằng cách kích thích tổng hợp glycogen ở gan, chậm quá trình hấp thu glucose ở ruột bằng cách ức chế men alpha glucosidase, và kích thích tái sinh tế bào beta tụy. Đậu bắp cũng giúp giảm sự hấp thu lipid trong thức ăn, ức chế quá trình tạo mỡ, góp phần hỗ trợ điều trị hội chứng chuyển hóa và giảm lipid máu một cách rõ rệt.
Ngoài ra, đậu bắp còn là một món ăn có tác dụng giảm huyết áp và tốt cho xương khớp nhờ vào chất nhầy và các thành phần khoáng chất phong phú có trong quả. Điều này giúp ngăn ngừa và phòng chống bệnh loãng xương.
Bác sĩ Vũ khuyên rằng, đậu bắp là một loại thực phẩm không gây hại, có thể sử dụng lâu dài mà không gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, khi dùng đậu bắp, cần chú ý như sau:
- Đậu bắp có tác dụng hỗ trợ giảm đường huyết và huyết áp, nhưng nếu dùng quá nhiều, có thể tăng nguy cơ tụt đường huyết.
- Đối với bệnh nhân đái tháo đường nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
- Người bị lạnh bụng, tiêu chảy không nên dùng đậu bắp.
- Không nên chiên xào đậu bắp vì sẽ làm hao hụt dưỡng chất.
