Kỷ lục đầu tiên của phim Việt

Trong khi Hollywood tận dụng mùa hè để giành thị phần, ngược lại, các bộ phim Việt lại ít xuất hiện ở rạp. Điều đó khiến cho các dự án ngoại nhập có sự cạnh tranh gay gắt hơn tại thị trường Việt.

Trong vòng 3 thập kỷ qua, đây là hiện tượng chưa từng có với điện ảnh Việt, nếu không tính giai đoạn Covid-19.

Tiền lệ chưa từng có

Sau khi đạt tổng doanh thu lên đến hơn 1.000 tỷ đồng trong nửa đầu năm 2023, phim Việt đã gặp khó khăn khi bộ phim Lật Mặt 6: Tấm Vé Định Mệnh của Lý Hải ngừng chiếu và các bộ phim Việt khác cũng hoàn toàn vắng bóng tại rạp. Khán giả không có nhiều lựa chọn, chỉ có thể xem phim ngoại để giải trí.

Nhà sản xuất phim Việt đã có thời gian khó khăn khi phải cạnh tranh với số lượng phim ngoại đổ bộ vào thị trường. Tuy nhiên, với thành công của bộ phim "Nhà bà Nữ" mang về doanh thu gần 460 tỷ đồng, phim Việt đã chứng tỏ được sức mạnh của mình và vượt qua mốc 1.000 tỷ đồng trong nửa đầu năm 2023. Trước đó, rất nhiều dự án nước ngoài đã vượt mặt phim Việt ngay tại sân nhà, nhưng giờ đây, phim Việt đã có được vị thế của mình trên thị trường.

Trong số những bộ phim ngoại chiếu tại Việt Nam, phim Thái Lan Ngược Dòng Thời Gian Để Yêu Anh đã gây được tiếng vang lớn và đạt doanh thu cao hơn các tác phẩm nội địa. Điều này được thể hiện qua kỷ lục phim Thái ăn khách nhất tại rạp Việt trong năm 2022. Trong khi đó, phim Hàn Quốc Bỗng Dưng Trúng Sốc cũng được khán giả Việt yêu thích mặc dù thành tích phòng vé ở quê nhà không đạt được như mong đợi. Trong thời điểm Ngược Dòng Thời Gian Để Yêu Anh ra mắt, phim Việt đã từng biến mất trong khoảng 2 tuần, tạo điều kiện cho phim ngoại thắng lớn. Đôi khi, khán giả cũng không thấy phim Việt xuất hiện trên bảng xếp hạng Box Office Vietnam trong khoảng 1-2 tuần.

Tuy nhiên, trong suốt lịch sử phim Việt, chưa bao giờ có tình huống nào mà phim Việt bị đẩy sang một bên, nhường chỗ cho phim ngoại trong một thời gian dài lên đến 4-5 tháng như năm nay.

Năm 2021 là năm duy nhất mà phim Việt "biến mất" khỏi rạp trong một thời gian dài. Để cụ thể, bộ phim Thiên Thần Hộ Mệnh được phát hành vào ngày 30/4 và trở thành một trong những dự án cuối cùng của năm. Sau đó, Rừng Thế Mạng mới được ra mắt vào ngày 30/12, đánh dấu sự trở lại của phim Việt sau 8 tháng vắng bóng.

Nhưng trong thời điểm đó, đại dịch Covid-19 đang lan rộng và ảnh hưởng mạnh mẽ. Không chỉ ảnh hưởng đến phim nội địa mà các dự án điện ảnh quốc tế cũng phải đối mặt với việc dời lịch chiếu liên tục do tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp.

Tuy nhiên, sau khi Thiên Thần Hộ Mệnh ra mắt, phim Việt đã trở lại với khán giả sau 8 tháng vắng bóng.

2 placeholders must be kept as original.

Sản xuất phim Việt Nam đang gặp khó khăn về số lượng phim ra mắt. Trong 5 tháng đầu năm, chỉ có 10 tác phẩm được phát hành, trong đó có 8 dự án điện ảnh và 2 phim tài liệu. Trung bình mỗi tháng, khán giả chỉ có 2 phim để lựa chọn, con số này thấp hơn so với nhu cầu ngày càng tăng của khán giả.

Trong so sánh với các năm trước, năm nay là thời điểm mà số lượng phim Việt phát hành đạt mức thấp nhất. Trong nửa đầu năm 2019, khán giả được chứng kiến sự ra mắt của 18 bộ phim Việt, tuy nhiên con số này đã giảm xuống còn 11 trong 2 năm tiếp theo - 2020 và 2021. Đến nửa đầu năm 2022, số lượng phim Việt ra mắt đã tăng vọt lên 24 bộ phim, tuy nhiên hầu hết đều là các dự án "tồn kho", đã phải ra mắt từ trước nhưng bị lùi lịch như Bẫy Ngọt Ngào, 578: Phát Đạn Của Kẻ Điên, Em Và Trịnh.

Phim Việt bị vắng bóng trong mùa hè năm nay do nhiều yếu tố, đáng chú ý nhất là tác động tiêu cực từ đại dịch Covid-19. Nhiều dự án phim đã bị hoãn lại hoặc hủy bỏ, gây tiếc nuối cho khán giả. Hơn nữa, việc tìm nguồn vốn cho các dự án phim giai đoạn hậu Covid-19 càng trở nên khó khăn hơn, khiến cho việc sản xuất phim trở thành một ngành nghề đầy rủi ro và khó khăn. Có nhiều nhà làm phim đã phải bỏ cuộc hoặc chuyển hướng để tìm kiếm cách sinh sống khác.

Đại dịch Covid-19 đã gây ảnh hưởng đến ngành điện ảnh Việt Nam khiến một số dự án, chẳng hạn như phim Bẫy Ngọt Ngào, phải dời lịch công chiếu. Bên cạnh đó, việc phim Việt mất tích tại sân nhà cũng khiến khán giả cảm thấy buồn bã. Đặc biệt, trong mùa hè năm nay, thời điểm thị trường phim thường sôi động, khán giả Việt đang càng thêm “khát” phim nội địa.

Việc chỉ có một dự án phim được lên lịch ra mắt trong khoảng thời gian từ nay đến cuối năm cho thấy rõ sự thiếu hụt về cung cầu của ngành công nghiệp phim Việt. Trong tình huống này, nhiều nhà sản xuất có thể sẽ quay lại với giải pháp làm phim "mì ăn liền" để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của khán giả. Tuy nhiên, phương pháp này dễ gây ra chất lượng phim thấp, khiến khán giả không hề đón nhận. Trong số ít các dự án phim được lên lịch ra mắt, Đất Rừng Phương Nam (do Nguyễn Quang Dũng đạo diễn) được chú ý bởi việc chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Đoàn Giỏi và có sự tham gia của nhiều nghệ sĩ tên tuổi như Trấn Thành, Mai Tài Phến, Tuấn Trần, Hồng Ánh...

Tuy nhiên, một bộ phim đơn lẻ không đủ sức đem lại sự phục hồi cho ngành điện ảnh Việt Nam. Vấn đề này sẽ tiếp tục kéo dài ít nhất đến cuối năm. Để lấy lại được phong độ và vươn lên, điện ảnh Việt Nam cần thời gian và sự cố gắng của các nhà làm phim. Họ cần tỉnh táo để không bị đánh bại trước những cuộc tấn công của các dự án phim ngoại, đặc biệt là Hollywood.

Quan trọng hơn số lượng là chất lượng. Điều này đặc biệt quan trọng trong ngành công nghiệp điện ảnh, vì khán giả luôn mong đợi những trải nghiệm tinh thần đầy hấp dẫn và xứng đáng với thời gian và tiền bạc của họ khi xem phim.