Khám phá huyền thoại 'Đất rừng phương Nam' - Câu chuyện bất hủ chinh phục trái tim người đọc

* Bài tiết lộ một phần nội dung phim

Trailer chính của phim. Video: HKFilms

Ra mắt vào ngày 13/10, Đất rừng phương Nam là dự án điện ảnh Việt được chú ý nhất trong dịp cuối năm với kinh phí vượt quá 40 tỷ đồng. Dự án này chuyển thể từ tiểu thuyết của nhà văn Đoàn Giỏi và xoay quanh câu chuyện về An (Hạo Khang), một cậu bé lưu lạc ở miền Tây trong thập kỷ đầu của thế kỷ 20, trong cuộc hành trình tìm kiếm cha mình. Trên con đường đó, An nhận được sự giúp đỡ từ nhiều người dân giàu lòng nhân ái và học cách chấp nhận sự mất mát để trưởng thành.

Tương tự như phiên bản năm 1997 (đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn), bộ phim này kết hợp câu chuyện tìm kiếm người thân của An với phong trào khởi nghĩa chống lại thực dân Pháp ở miền Nam. Mặc dù vậy, hai mạch câu chuyện này không tách biệt mà được kết nối chặt chẽ trong suốt 110 phút chiếu.

Kịch bản được xây dựng như một truyện hùng biện về những người dân kiên cường trong thời kỳ khó khăn. Bộ phim bắt đầu với một cảnh hấp dẫn, khi thực dân đuổi theo mẹ và con trai An vì cha cậu bé bị buộc tội phản quốc. Trên đường trở về miền Tây, một sự cố xảy ra khiến An trở nên mất tích. Điều duy nhất giúp cậu tìm lại cha là kỷ vật của mẹ - chiếc vòng cổ có hình gia đình.

An sống lang bạt và lưu lạc cùng Út Lục Lâm (Tuấn Trần) - một thanh niên tinh quái và tinh vi, sau đó được cha con ông Tiều (Tiến Luật) chở che bên. Trong khi đó, thực dân Pháp truy tìm khắp nơi để diệt sạch các thành viên của nghĩa quân - trong đó có Hai Thành, cha của An (Huỳnh Đông).

Hồng Ánh - vai mẹ bé An - và Hạo Khang - nhân vật chính "Đất rừng phương Nam". Ảnh: HKFilms

Suốt toàn bộ phim, nhiều tình tiết và lời thoại đã được sử dụng để tôn vinh sự hào hùng của cuộc chiến chống lại sự xâm lược từ bên ngoài. Trong bối cảnh bị đàn áp khắp nơi, niềm hy vọng của người dân được thể hiện qua câu nói của bác Ba Phi (Trấn Thành) "Dân ta hiểu biết về đất ta. Đất trời sẽ che chở ta". Cuối phim, bác Ba Phi bộc lộ nỗi đau lòng và xót xa khi chứng kiến mỗi người trên chiến trường rơi xuống trước dòng súng của kẻ thù.

Cuối phim, cảnh những người dân lần lượt đứng dậy, biểu lộ ý chí mạnh mẽ trong đối mặt với quân địch, tạo nên một tình thế tráng lệ và kiên cường.

Xem suất chiếu sớm tối 11/10, Phan Gia Nhật Linh cho biết ông đã bị xúc động nhiều lần khi theo dõi câu chuyện và bị ấn tượng bởi nhân vật của Trấn Thành, Tiến Luật. "Vai bác Ba Phi không mang đến tiếng cười, nhưng lại khiến tôi tràn đầy cảm xúc yêu nước. Với tôi, bộ phim mang đến không chỉ tiếng cười và nước mắt, mà còn cả sự tự hào về dân tộc", đạo diễn nhận xét.

Hậu trường cảnh hành động của Võ Tòng trong "Đất rừng phương Nam". Video: Galaxy

Với nhiều diễn viên, vai diễn đã được phân chia một cách phù hợp. Vai chính Hạo Khang trở thành tâm hồn của tác phẩm, diễn viên 13 tuổi thể hiện rõ nét ngây thơ và lúng túng của một cậu bé trẻ xa lánh gia đình, quay trở về quê hương. An cảm nhận được sự liên quan của bản thân với nhiều người khác. Cảnh An gặp lại mẹ dưới ánh trăng rằm đã làm khán giả xúc động, tình tiết này đã gây ấn tượng trong phiên bản trước.

Vai Út Lục Lâm là một điều bất ngờ trong tác phẩm. Trong phiên bản truyền hình, nhân vật này chỉ xuất hiện thoáng qua mà không đóng góp nhiều vào câu chuyện. Trong phiên bản điện ảnh, Tuấn Trần đã thể hiện một Út Lục Lâm mạnh mẽ, sánh vai với sự ma mãnh và ý chí thực tế. Út Lục Lâm đã đi cùng An qua nhiều chặng đường, dạy cho cậu hiểu thêm về cuộc sống xô bồ. Đồng thời, sự chân thành của An cũng đã giúp Út Lục Lâm, người từng sống cô độc từ nhỏ, nhận ra giá trị của tình thân. Nhà sản xuất Hoàng Quân cho rằng Út Lục Lâm là vai diễn đặc biệt nhất trong phim, thể hiện sự chuyển hóa về diễn xuất của Tuấn Trần.

An được Út Lục Lâm đồng hành, rong ruổi trên hành trình tìm cha. Ảnh: Huyền Đỗ

Vai ông Tiều - người từng là nghệ nhân Sơn Đông lâu nay - có nhiều phân cảnh hấp dẫn hơn so với phiên bản truyền hình. Với diễn xuất của Tiến Luật, nhân vật được tạo ra với sự quyền lực và không bỏ cuộc trong tù. Trong một cảnh, khi con gái bị đe dọa tính mạng, ông Tiều thể hiện cảm xúc phẫn uất qua biểu đạt của khuôn mặt và ánh mắt. Băng Di - người đóng vai Tư Mắm - cũng thu hút sự chú ý với khả năng biến hoá trong diễn xuất, đồng thời góp phần tạo nên tính kịch tính trong nửa sau của câu chuyện.

Các chi tiết hành động của nhóm nghĩa quân được diễn ra trôi chảy, tuy nhiên, nhìn nhận chủ yếu theo hướng võ thuật. Trong đó, phân cảnh Võ Tòng bị xử tử vì tội phản loạn được đầu tư với hiệu ứng cháy nổ. Trong pháp trường, Võ Tòng trình diễn các kỹ năng vo thuat tàn bạo, cùng với sự hỗ trợ từ các bang phái Thiên Địa Hội và Nghĩa Hòa Đoàn, nổi lên chống lại quân giặc.

Âm nhạc chịu trách nhiệm thổi mạnh cảm xúc. Nhờ sự tài năng của nhạc sĩ Đức Trí, âm nhạc có khả năng điều khiển tâm trạng của khán giả. Ngay từ đầu phim, âm thanh không lời của Bài ca đất phương Nam (Lư Nhất Vũ - Lê Giang) được kết hợp với âm nhạc giao hưởng, mang người xem trở về không gian thơ mộng của miền Tây. Trong nhiều cảnh khác nhau, như lúc An trải lòng về sự nhớ nhung cha mẹ, ê-kíp đã sử dụng các nhạc cụ truyền thống như đàn bầu, sáo, nhị để làm lay động cảm xúc của khán giả.

Phim cố gắng tái hiện vẻ đẹp hoang sơ của miền Tây Việt Nam vào đầu thế kỷ 20 trên màn ảnh rộng. Ảnh: Huyền Đỗ

Quang Dũng, đạo diễn, sử dụng những khung hình đậm chất tình cảm, như cảnh Út Lục Lâm và An ngồi bên nhau, khi cánh cò bay trên bầu trời. Hiệu ứng quay chậm được áp dụng trong những cảnh thể hiện mối quan hệ thân thiết của hai nhân vật, như Út Lục Lâm ôm An đi dạo trên đường quê. Bối cảnh được thiết kế tỉ mỉ, đặc biệt là đoạn quay dài không cắt tại khu chợ nổi như một màn hình chân thực. Đội ngũ sản xuất động viên 400 diễn viên đóng vai quần chúng và cùng với đó là hơn 500 bộ trang phục để tái hiện cuộc sống dưới bến thuyền.

Dù vậy, phim có nhược điểm về kỹ xảo hình ảnh, ví dụ như cảnh cánh cò bay, đàn đom đóm lấp loe trong đêm. Trong buổi công chiếu, nhiều khán giả cho rằng một số lời thoại có phần hiện đại và không thực tế ở một số đoạn, như cảnh Út Lục Lâm và An sử dụng các từ "dính" (thích), "sang lên" trong cuộc trò chuyện. Đạo diễn cho biết trong quá trình viết kịch bản, nhóm sản xuất đã xem xét việc sử dụng các từ thuần địa phương và Hán Việt để phù hợp với bối cảnh thời con cờ đầu thế kỷ 20. Trong những cảnh hài hước, họ muốn sử dụng các từ gần gũi với khán giả trẻ vì cuối cùng, phim cần đạt được mục tiêu thương mại.

Tác phẩm kết thúc khi câu chuyện tìm cha của An chưa hoàn thành, và đạo diễn Quang Dũng đã đề cập đến việc làm phần hai. Trấn Thành - đồng sản xuất - hy vọng rằng phim sẽ đạt doanh thu tốt để có cơ hội làm các phần tiếp theo, tái hiện đầy đủ nội dung trong tiểu thuyết gốc.

Mai Nhật