10 bộ phim cổ trang Việt Nam đẹp xuất sắc bạn không nên bỏ lỡ
Thể loại phim cổ trang Việt Nam: Hấp dẫn nhưng đầy thách thức, nhiều yếu tố cần vượt qua
Cổ trang là thể loại phim được yêu thích bởi đông đảo khán giả. Nhiều quốc gia như Hàn Quốc, Trung Quốc đã cho ra đời nhiều tác phẩm bom tấn cổ trang và thu hút sự chú ý của công chúng. Đạo diễn Việt Nam cũng không nằm ngoài cuộc đua này. Gần đây, nhiều phim cổ trang như Người Vợ Cuối Cùng, Hồng Hà Nữ Sĩ đã được công chiếu và nhận được sự quan tâm từ khán giả.
Tuy nhiên, việc làm phim cổ trang thành công vẫn là một thách thức lớn đối với các nhà làm phim Việt Nam. Thể loại này chứa đựng vô vàn yếu tố hấp dẫn nhưng cũng đầy khó khăn. Nhất là khi ngành công nghiệp điện ảnh Việt Nam chưa đủ hạ tầng và nhân sự chuyên môn cho thể loại này.
Bộ phim Người Vợ Cuối Cùng là dự án mới nhất thuộc thể loại cổ trang đến các rạp chiếu phim tại Việt Nam.
Thử thách khó nhằn của các nhà làm phim Việt
Khi nói về thể loại cổ trang, đạo diễn và những người làm việc trong ngành điện ảnh Việt Nam thường nói rằng đây là một thể loại vô cùng khó khăn. Đạo diễn Victor Vũ chia sẻ: "Phim cổ trang là một thử thách lớn. Mọi người luôn quan tâm đến bối cảnh, phần mỹ thuật và trang phục khi nghĩ về một bộ phim cổ trang. Đó là đặc trưng của một bộ phim cổ trang. Tôi nghĩ rằng việc nghiên cứu, tìm hiểu và tham khảo tài liệu là điều cần thiết và chiếm nhiều thời gian."
Thử thách lớn nhất thường được đề cập đến là làm sao đưa khán giả trở lại quá khứ, để họ trải nghiệm cuộc sống xa xưa mà thông thường chỉ biết qua sách vở và tranh vẽ. Do đó, quá trình tìm hiểu lịch sử và văn hóa để tạo ra bối cảnh và trang phục phù hợp với thời kỳ lựa chọn trong phim là vô cùng quan trọng.
Các yếu tố bối cảnh và trang phục trong phim rất phức tạp và yêu cầu độ chính xác cao trong việc tái hiện thời kỳ đã qua. Cần có các nhà thiết kế có kiến thức và kỹ năng chuyên sâu về lịch sử. Công đoạn trang điểm và làm tóc cũng đòi hỏi nhiều công sức để tạo ra các hiệu ứng phù hợp. Điều này đặt ra các thách thức về ngân sách và kỹ thuật. Thật đáng tiếc là nhận thấy rằng, những yếu tố này hiện vẫn đang thiếu sót trong ngành điện ảnh Việt Nam.
Thử thách lớn đối với các nhà làm phim Việt luôn nằm ở các khâu bối cảnh, phục trang và trang điểm.
Lý do chính khiến mảng lịch sử và cổ trang của Việt Nam còn yếu là do thiếu kinh phí sản xuất và chưa có đủ trường quay chuyên dụng cho thể loại này. Các nhà làm phim dễ dàng tìm kiếm địa điểm để quay phim hơn rất nhiều khi làm các tác phẩm lấy bối cảnh hiện đại. Tuy nhiên, khi làm về thời xưa, họ đôi khi phải xây dựng từng ngôi nhà, trang trí biển hiệu và thiết kế các bộ trang phục phù hợp với từng giai đoạn lịch sử.
Việc tìm diễn viên phù hợp cho thể loại cổ trang là một thách thức đối với các đoàn làm phim. Khi thực hiện bộ phim "Người Vợ Cuối Cùng", đạo diễn Victor Vũ đã xác định Kaity Nguyễn và Thuận Nguyễn là hai diễn viên chính dù có ngoại hình và giọng nói không phù hợp với bối cảnh câu chuyện, nhưng vì khả năng diễn xuất của họ.
Điều này có thể coi là một sự đáng đổi tốt trong tình huống hiện tại khi việc tìm diễn viên chuyên sâu trong thể loại cổ trang là khó khăn. Cả Kaity Nguyễn và Thuận Nguyễn đã thể hiện vai diễn tốt và đáp ứng yêu cầu của đạo diễn. Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng hạn chế này cũng ảnh hưởng đến chất lượng của các bộ phim cổ trang trong nước.
Kaity Nguyễn đã được đánh giá cao vì diễn xuất ấn tượng trong phim Người Vợ Cuối Cùng. Tuy nhiên, ngoại hình và giọng nói của cô không phù hợp với bối cảnh cổ trang của phim.
Chỉ đẹp là chưa đủ
Các bộ phim cổ trang gần đây của điện ảnh Việt đã chứng tỏ sự quan trọng của việc đầu tư vào thiết kế mỹ thuật và trang phục. Một điều đáng mừng là ngày càng ít "hạt sạn" nghiêm trọng về mặt hình ảnh xuất hiện, khiến khán giả không còn phải thất vọng như trước đây.
Nhiều tác phẩm cổ trang tuy khéo léo trong việc tạo hình nhưng vẫn bị phê phán về tính chính xác, thậm chí được nhận xét là "lai căng". Một ví dụ nổi bật là bộ phim Kiều (2021) của đạo diễn Mai Thu Huyền, với những bộ váy diêm dúa, thậm chí khác biệt đến mức không ai nhận ra. Ngoài ra, bộ phim chưa ra mắt Quỳnh Hoa Nhất Dạ của Thanh Hằng cũng đã nhận được nhiều ý kiến tiêu cực với trang phục có xu hướng cung đình Mãn Thanh sau khi công bố những hình ảnh quảng bá đầu tiên.
Nhiều phim cổ trang Việt đã bị chỉ trích vì sử dụng trang phục, tạo hình mượn từ các bộ phim nước ngoài.
Phong trào mặc trang phục cổ điển và sự quan tâm đối với văn hóa lịch sử của Việt Nam đang nhận được sự quan tâm tăng cao từ các bạn trẻ. Các tác phẩm văn hóa - nghệ thuật đóng góp quan trọng vào xu hướng này. Tuy nhiên, ngày càng có áp lực lớn hơn đặt lên vai các nhà làm phim cổ trang, đặc biệt là trong ngữ cảnh có nhiều quốc gia như Hàn Quốc, Trung Quốc đang đầu tư mạnh vào thể loại phim này.
Nhiều người cho rằng trang phục và diễn viên đẹp là yếu tố quan trọng để thu hút khán giả. Vì vậy, việc sáng tạo và thay đổi những chi tiết lịch sử để mang đến sự đẹp mắt và quen thuộc cho người xem cũng là điều hợp lý. Tuy nhiên, các nhà làm phim cần lưu ý cân nhắc giữa yếu tố thẩm mỹ và trung thực lịch sử. Cuối cùng, một bộ phim cổ trang chỉ đẹp và hay mà không góp phần tôn vinh và giới thiệu văn hóa Việt Nam cũng không có nhiều giá trị.
Trong tác phẩm Người Vợ Cuối Cùng, đạo diễn Victor Vũ đã nhận được nhiều lời khen về khâu thiết kế mỹ thuật và phục trang. Ông cho biết rằng từ đầu, ông đã đặt tiêu chuẩn là sự hư cấu trong một khung cảnh cho phép. Ông giải thích rằng "Có thể nói, 80% dựa trên thực tế, 20% là sự sáng tạo, hư cấu mới lạ để mang đến một vẻ đẹp điện ảnh cho bộ phim".
Mặc dù đã vượt qua được khó khăn về hình ảnh, nhiều dự án lịch sử - cổ trang lại gây thất vọng về nội dung. Tìm kiếm một biên kịch đủ tầm để xử lý một kịch bản cổ trang cũng không phải là điều dễ dàng. Ngoài yếu tố bối cảnh và trang phục, kịch bản luôn là một vấn đề đau đầu cho các nhà làm phim Việt. Lịch sử của đất nước không thiếu những câu chuyện hấp dẫn, nhưng việc đưa chúng lên màn ảnh một cách mới mẻ và hấp dẫn với khán giả hiện đại vẫn là một bài toán chưa tìm được lời giải.
Các bộ phim cổ trang Việt thường bị chỉ trích về việc xây dựng kịch bản và câu chuyện.
Trong trường hợp của Người Vợ Cuối Cùng, bộ phim đã nhận được nhiều lời khen về mặt hình ảnh nhưng kịch bản bị chỉ trích một cách tương đối nghiêm trọng. Câu chuyện trong phim không mang tính sáng tạo về cả nội dung và phong cách kể chuyện. Nhiều ý kiến đánh giá rằng đạo diễn Victor Vũ đã lựa chọn con đường quá an toàn, khiến cho một tiểu thuyết gốc hứa hẹn có nhiều yếu tố tâm linh và trinh thám bị bỏ qua một cách lãng phí.
Ngoài ra, khi ra mắt, các dự án lịch sử - cổ trang thường gặp nhiều tranh cãi về chất lượng thông tin lịch sử. Tuy nhiên, thể loại phim này không được tạo ra để tái hiện câu chuyện chính xác của quá khứ. Để thu hút khán giả, nhà làm phim cần cân bằng giữa sự tôn trọng lịch sử và sáng tạo nghệ thuật, để câu chuyện trở nên hấp dẫn và gần gũi hơn.
Mặc dù có nhiều thách thức, làm phim cổ trang cũng mang đến cơ hội cho các đạo diễn thể hiện sự sáng tạo và tài năng nghệ thuật. Nếu thực hiện tốt, họ có thể tạo ra những tác phẩm độc đáo và ấn tượng. Ngoài ra, khai thác chất liệu lịch sử cũng giúp chúng ta kể câu chuyện truyền cảm hứng về Việt Nam cho khán giả trong và ngoài nước. Đặc biệt, trong lúc ngành phim vẫn chưa có nhiều kịch bản gốc chất lượng, việc sử dụng chất liệu lịch sử và văn học để làm phim là một hướng đi khá tiềm năng.
