Khám phá sức mạnh chống vi khuẩn Vibrio vulnificus khi ngâm hàu trong nước cốt chanh

Hàu chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như selen, kẽm, sắt, vitamin B12, vitamin D... và là loại hải sản được nhiều người ưa thích, đặc biệt nam giới thích ăn hàu sống. Tuy nhiên, không phải ai cũng nhận thức đầy đủ về nguy cơ nhiễm bệnh từ món ăn khoái khẩu này.

Nếu hàu là món ăn yêu thích của bạn, hãy tìm hiểu về các nguy cơ có thể xảy ra và cân nhắc cách ăn hàu một cách an toàn.

1. Tại sao ăn hàu có rủi ro?

Theo các chuyên gia, hàu là một hệ thống lọc tự nhiên của đại dương, nơi chúng hấp thụ chất dinh dưỡng cần thiết để sinh tồn và phát triển từ việc lọc nước qua hệ tiêu hóa của chúng. Quá trình này giúp hàu loại bỏ các chất độc hại khỏi nước. Mặc dù quá trình lọc này rất hữu ích đối với môi trường biển, nhưng ăn hàu có thể tiềm ẩn nguy cơ cho sức khỏe con người do chứa vi khuẩn, virus gây hại hoặc các tác nhân gây bệnh khác có thể gắn kết trong các cơ thể mềm của hàu. Vì vậy, việc ăn hàu sống hoặc chưa chín có thể làm lây bệnh tới cơ thể người.

Nếu ăn phải hàu bị nhiễm vi khuẩn Vibrio vulnificus, có nguy cơ mắc phải bệnh nghiêm trọng.

2. Hàu bị nhiễm Vibrio vulnificus gây nguy hiểm cho người ăn

Khi hàu nhiễm một chủng vi khuẩn gọi là Vibrio vulnificus (V. vulnificus – còn được biết đến như vi khuẩn ăn thịt người), người ăn hàu sẽ mắc bệnh vibriosis và gặp các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, sốt và ớn lạnh. Trong trường hợp nghiêm trọng, nếu nước chứa vi khuẩn từ hàu sống tiếp xúc với vết thương hở, bệnh có thể gây nhiễm trùng nghiêm trọng.

Một nghiên cứu công bố vào tháng 3 vừa qua cho biết, số trường hợp nhiễm trùng do V. vulnificus dọc theo Bờ biển phía Đông của Hoa Kỳ có thể tăng gấp đôi trong 20 năm tới, đặc biệt là khi nhiệt độ bề mặt nước biển cao hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn ăn thịt trong các khu vực nước xa.

Giáo sư Iain Lake, nhà nghiên cứu về môi trường tại Đại học East Anglia, Anh quốc, đã đặt biệt danh "con bọ nhỏ khó chịu" cho V. vulnificus vì khả năng lây nhiễm nhanh chóng và vi khuẩn này gây tổn thương nghiêm trọng cho da thịt. Ông cũng nhấn mạnh rằng cứ 5 trường hợp lây nhiễm thì có 1 trường hợp gây tử vong và nhiều bệnh nhân phải cắt cụt chi để cứu sống.

Để giảm nguy cơ nhiễm V. vulnificus, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ khuyến nghị không ăn hàu và các loại động vật có vỏ sống hoặc chưa chín, đồng thời rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước sau khi xử lý động vật có vỏ. Cơ quan này cũng khuyên người bị vết thương hạn chế tiếp xúc với biển và nước lợ cũng như tránh tiếp xúc với hải sản sống.

3. Ăn hàu thế nào là an toàn?

Chuyên gia dinh dưỡng Mary Ellen Phipps cho biết ăn hàu sống có nguy cơ mắc bệnh từ thực phẩm và không có cách nào để phát hiện xem những con hàu sống có chứa vi khuẩn gây bệnh hay không. Theo chuyên gia Phipps, cách duy nhất để giảm nguy cơ mắc bệnh là nấu hàu ở nhiệt độ bên trong 145 độ F (khoảng 63 độ C) trước khi ăn.

Một điều quan trọng khác là nên loại bỏ bất kỳ con hàu nào có vỏ mở trước khi nấu. Hàu còn vỏ thì có thể luộc hoặc hấp cho đến khi chúng mở miệng. Hàu đã tách vỏ thì nên nướng hoặc luộc ít nhất 3 phút để đảm bảo chúng có nhiệt độ phù hợp.

Phipps cho biết rằng nguy cơ nhiễm vi khuẩn từ hàu không bao giờ đạt tới mức 0, nhưng nó có thể giảm đi trong những tháng lạnh hơn do sự giảm số lượng vi khuẩn khi nước biển lạnh hơn.

Hơn nữa, cần ghi nhớ rằng các biện pháp khác để ăn hàu sống, như thêm nước sốt nóng, nước cốt chanh hoặc rượu mạnh, không thể tiêu diệt được vi khuẩn Vibrio vulnficus và các mầm bệnh truyền qua thực phẩm. Theo ông John Floros, chuyên gia truyền thông khoa học công nghệ thực phẩm tại Viện Công nghệ thực phẩm John Floros, trưởng khoa Khoa học thực phẩm tại Đại học Penn State, mặc dù nước chanh có tính axit không có lợi cho sự tăng trưởng của hầu hết các vi khuẩn, nhưng không phải là biện pháp trực tiếp để tiêu diệt vi khuẩn.

Theo các chuyên gia, những người sau đây nên tránh xa hàu trừ khi chúng được nấu chín đúng cách: người lớn tuổi, trẻ nhỏ dưới 6 tuổi, phụ nữ mang thai và cho con bú, những người đang dùng thuốc và những người có hệ thống miễn dịch yếu.

Không nên ăn hàu và các loại động vật có vỏ sống hoặc chưa được nấu chín hoàn toàn.

4. Cách phòng bệnh Vibrio

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh Vibrio bằng cách sau:

- Tránh ăn hàu hoặc các loại động vật khác có vỏ sống hoặc chưa nấu chín. Hãy nấu chín chúng trước khi ăn.

- Hãy đảm bảo rửa tay bằng xà phòng và nước sau khi tiếp xúc với động vật có vỏ sống.

- Tránh trường hợp làm ô nhiễm chéo giữa động vật có vỏ đã được nấu chín và động vật có vỏ sống, cũng như nước ép của chúng.

- Tránh tiếp xúc với nước mặn hoặc nước lợ nếu bạn có vết thương (bao gồm cả vết thương do phẫu thuật, xỏ lỗ hoặc hình xăm gần đây); hãy che chắn vết thương bằng băng không thấm nước để tránh tiếp xúc với nước mặn, nước lợ, hải sản sống hoặc nước ép hải sản sống.

- Rửa sạch vết thương và vết cắt bằng xà phòng và nước nếu chúng đã tiếp xúc với nước biển, hải sản sống hoặc nước ép của chúng.

- Nếu bạn bị nhiễm trùng da, hãy tới gặp bác sĩ nếu đã tiếp xúc với nước mặn, nước lợ hoặc hải sản sống, hay nước ép hải sản sống.