Tu Anh Le rất thích đến quán Starbucks sầm uất ở trung tâm thành phố Hồ Chí Minh. Cô là một cô gái 26 tuổi, luôn mặc đẹp và thích chụp ảnh tự sướng tại quán cà phê này.
"Những bức ảnh tại Starbucks khiến trang Instagram của tôi trở nên thật đẹp hơn", Tu Anh Le nói rằng cô cảm thấy quán cà phê này "sang trọng" như một khách sạn 5 sao. "Tôi nhận được rất nhiều lượt thích và những bình luận tốt đẹp, người ta nói rằng tôi trông rất thời trang" - cô thêm vào.
Có vẻ như đây là điều hấp dẫn nhất đối với Tu Anh vì mặc dù cô ấy là một fan hâm mộ của Starbucks, nhưng cô ấy thích sinh tố hoặc trà sữa trân châu hơn.
Theo Euromonitor International, Starbucks chỉ chiếm 2% trong thị trường cà phê trị giá 1,2 tỷ USD của Việt Nam vào năm 2022. Hiện có 92 cửa hàng Starbucks trên toàn quốc, trung bình chỉ có ít hơn 1 cửa hàng cho mỗi triệu người. Trong khi đó, tỷ lệ này ở Thái Lan và Indonesia lần lượt là 7 và 2.
Theo Nathanael Lim, nhà phân tích tại Euromonitor International, Starbucks vẫn chưa thể mở rộng thành công do người tiêu dùng Việt Nam thích hương vị cà phê địa phương hơn. Mặc dù Starbucks đã cam kết đầu tư lâu dài tại Việt Nam, nhưng công ty không tiết lộ liệu họ có có lợi nhuận tại đây hay không.
Các chuỗi quán cà phê quốc tế khác cũng đối mặt với vấn đề tương tự. Ví dụ, chuỗi The Coffee Bean & Tea Leaf của Mỹ chỉ có 15 cửa hàng sau 15 năm hoạt động tại Việt Nam. Gần đây, chuỗi Mellower Coffee thuộc sở hữu của Trung Quốc đã thông báo đóng cửa sau 4 năm, trong khi Gloria Jean's của Úc đã rời khỏi thị trường Việt Nam vào năm 2017.
Có thể nhận thấy rằng tất cả các chuỗi này đều đối mặt với những thách thức giống như Starbucks. Chi phí cao cho một thị trường cạnh tranh như Việt Nam là một trong những rào cản lớn - với ít nhất 10 quán cà phê trên một con phố nhộn nhịp, từ những quán ven đường đến những quán sành điệu, từ những chiếc xe đẩy di động bán đồ uống trên những chiếc bàn nhựa nhỏ...
"Thực đơn của Starbucks thiếu sự đa dạng," nói Trang Do, một cư dân sinh sống tại thành phố biển Đà Nẵng. Mỗi ngày, cô ấy thường uống ít nhất 3 tách cafe nhưng hiếm khi ghé vào quán Starbucks.
Cô ấy đã từng thử uống khi cơ sở Starbucks này mở cửa lần đầu tiên, tuy nhiên, cô ấy cảm thấy cappuccino "nhạt nhẽo và không có hương vị cafe đặc trưng."
Đối với cô, cafe truyền thống của Việt Nam đã đạt thắng lợi. "Đậm và thơm hơn đấy. Cách pha cafe bằng phin của Việt Nam giúp chiết xuất cà phê cảm nhận được sự đậm đà hơn. Đổ từ từ nước nóng vào... là thật ngon lành", Trang chia sẻ.
Người Pháp đã đem cafe đến Việt Nam từ thế kỷ 19. Tuy nhiên, loại cafe đầu tiên mà người Pháp mang tới là Arabica và không thích nghi tốt với khí hậu và thổ nhưỡng nóng ẩm của Việt Nam.
Sau một thời gian dài, người Pháp đã mang cây Robusta đến Việt Nam để trồng và phát triển. Hiện nay, Robusta là loại cà phê phổ biến nhất ở Việt Nam với hàm lượng caffein cao hơn, hương vị đậm đà hơn và cũng đắng hơn.
Starbucks lựa chọn sử dụng 100% hạt cà phê Arabica vì đặc tính "hương vị tinh tế nhưng cũng phức tạp". Tuy nhiên, tới 97% lượng cà phê tiêu thụ hàng năm tại Việt Nam - khoảng 200.000 tấn, tương đương 2kg/người - là loại Robusta.
Điều này có thể giải thích tại sao dường như ngay cả những người đến Starbucks để uống cà phê cũng không phải vì thích khẩu vị đồ uống ở đây. Tri Dang thích dẫn khách hàng đến Starbucks, đặc biệt là những người lớn tuổi, vì không gian "trẻ trung" của quán cà phê.
Tuy nhiên, anh ấy nói rằng anh ấy hiếm khi uống cà phê ở Starbucks bởi vì anh cảm thấy cà phê ở đó có "mùi nhạt hơn, không đắng và không phù hợp với khẩu vị cafe".
Tram Nguyen, một nhà thiết kế đồ họa ở Đà Lạt, chia sẻ rằng cafe có ý nghĩa đặc biệt đối với cô và cô luôn nhắc đến nó khi nói về Việt Nam. "Tôi rất tự hào về cà phê Việt Nam. Tôi luôn có tình yêu mãnh liệt dành cho cafe sữa, bất kể là đá hay nóng", Tram nói.
Cô ấy yêu thích cafe đến nỗi hằng ngày cô ấy đều háo hức khám phá một quán cafe mới.
"Tôi chỉ ghé thăm Starbucks một lần, muốn trải nghiệm cảm giác cà phê cao cấp, nhưng thấy số tiền tôi trả không xứng đáng với những gì tôi nhận được, nên không quay lại", cô nói.
Giá cả là lý do chính khiến người Việt cảm thấy ngại ghé thăm Starbucks, dù chỉ để thưởng thức những món mới lạ của nó. Một ly cà phê cỡ trung bình tại Starbucks có giá khoảng 90.000 đồng (3,8 USD). Trong khi đó, thu nhập trung bình hàng tháng ở Việt Nam chỉ khoảng 345 USD.
Tuy nhiên, các sản phẩm của Starbucks đang thu hút sự quan tâm của những người đam mê thu thập và sẵn sàng chi tiêu. Tri Dang tự hào sở hữu bộ sưu tập hơn 40 chiếc cốc Starbucks, hiện có giá trị lên đến vài nghìn USD.
Tuy nhiên, điều này không thay đổi thực tế rằng đối với những người trẻ Việt Nam muốn thưởng thức một tách cà phê, hiện nay đã có rất nhiều sự lựa chọn.
"Cafe Starbucks không có gì đặc biệt đối với tôi. Tôi có thể thưởng thức cafe chất lượng tại một quán Việt với giá chỉ bằng một nửa", Tram Nguyen nói.