Gần đây, đã có nhiều đáng kể về tình trạng cuộc gọi rác và cuộc gọi lừa đảo. Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) đã làm việc cùng với Bộ Công an để đưa ra biện pháp quản lý chặt chẽ và xử lý nghiêm ngặt đối với những kẻ lừa đảo. Hiện tượng cuộc gọi quảng cáo không mong muốn, cuộc gọi mạo danh và các hình thức lừa đảo tương tự không chỉ xảy ra tại Việt Nam mà ở nhiều quốc gia trên thế giới. Theo báo cáo của Hiya, một công ty cung cấp giải pháp, chỉ trong quý II-2023, hệ thống toàn cầu của họ đã phát hiện 6,5 tỷ cuộc gọi không mong muốn, tức là trung bình 70 triệu cuộc gọi mỗi ngày.
Ở Việt Nam, trong 6 tháng đầu năm 2023, tổng đài 5656/156 của Bộ TT&TT nhận được hơn 570 nghìn phản ánh, trong đó có hơn 104 nghìn phản ánh về cuộc gọi và tin nhắn lừa đảo (chiếm ~ 18% tổng số phản ánh).
Những cuộc gọi điện lừa đảo
Công an đã triển khai nhiều biện pháp để chống lại tội phạm. Nhờ đó, họ đã nắm bắt được cách thức phạm tội của những đối tượng chủ yếu, đặc biệt là thông qua việc gọi điện thoại trực tiếp cho người bị hại để dùng chiêu trò, lừa đảo và chiếm đoạt tài sản.
Phương thức phạm tội của các đối tượng chủ yếu là thông qua cuộc gọi điện thoại trực tiếp đến người bị hại, nhằm lừa đảo và chiếm đoạt tài sản. (Ảnh minh hoạ)
- Thủ đoạn đầu tiên, tội phạm giả mạo là giáo viên, nhân viên y tế tại trường hoặc bệnh viện liên hệ trực tiếp với phụ huynh học sinh để thông báo về tình hình thật giả về học sinh hoặc người thân gặp tai nạn và đang nhập viện cấp cứu, yêu cầu chuyển khoản ngay để đóng viện phí hoặc cấp cứu người bệnh, với mục đích chiếm đoạt tài sản.
- Vào Thứ 2, các tội phạm giả danh cán bộ từ các tổ chức như công an, viện kiểm sát, tòa án, hải quan, CSGT... tạo ra thông tin giả về người được gọi liên quan đến một vụ việc đang được điều tra. Họ sử dụng lời đe dọa để làm cho người được gọi hoang mang, buộc phải chuyển tiền hoặc gửi thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng, mã OTP... để chiếm đoạt tài sản của nạn nhân.
- Một cách tiếp theo của chiêu trò này là giả danh nhân viên từ các công ty, doanh nghiệp, ngành nghề (như bưu điện, xổ số, du lịch, giải trí...) gọi điện hoặc nhắn tin cho các cá nhân để thông báo rằng họ đã trúng thưởng một phần quà có giá trị cao hoặc là một chương trình khuyến mãi đang diễn ra. Họ yêu cầu người nhận phải mua một sản phẩm hoặc chuyển khoản tiền trước mới có thể nhận được phần thưởng hoặc yêu cầu người nhận điền thông tin cá nhân vào các đường link website giả mạo được gửi từ các đối tượng giả danh. Từ đó, các tội phạm tiến hành chiếm đoạt tài khoản ngân hàng hoặc các tài sản của nạn nhân.
- Đối mưu 4, những kẻ gian giả mạo nhân viên chăm sóc khách hàng của các nhà mạng, ngân hàng, ví điện tử, nhằm hỗ trợ giải quyết các vấn đề cho khách hàng hoặc hướng dẫn cách nâng cấp sim 4G, 5G, đóng cước phí thuê bao điện thoại... Khi đạt được lòng tin và theo hướng dẫn của kẻ gian, họ sẽ yêu cầu bị hại cung cấp mã OTP được gửi đến điện thoại của bị hại, cung cấp thông tin tài khoản ngân hàng... từ đó lấy trộm tài sản.
8 lời khuyên từ Cục A05 giúp người dân tránh lừa đảo trực tuyến.
Tại buổi họp báo của Bộ Thông tin và Truyền thông (BTTTT) vào ngày 5/10, đại diện từ Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) của Bộ Công an đã thông báo tám lời khuyên để giúp người dân tránh những cạm bẫy lừa đảo trực tuyến. Đây là những khuyến cáo cụ thể như sau: Bộ Công an khuyên bạn cần tự tăng cường cảnh giác và chia sẻ thông tin với người thân, bạn bè, đồng nghiệp về các hình thức lừa đảo để tránh rơi vào tình trạng bị lừa. (Ảnh minh hoạ)
- Cần đề phòng khi nhận cuộc gọi từ số điện thoại cố định, và người gọi tự xưng là cán bộ cơ quan nhà nước, đặc biệt là lực lượng công an, yêu cầu cung cấp thông tin qua điện thoại để phục vụ điều tra.
- Thường xuyên kiểm tra, xem xét và cập nhật các tính năng bảo mật, quyền riêng tư trên trang web, tài khoản mạng xã hội của mình.
- Không cung cấp thông tin cá nhân, số điện thoại, tài khoản ngân hàng cho bất kỳ ai khi chưa biết rõ về danh tính và lý lịch của người đó.
- Không nhấp vào đường liên kết hoặc mở các tệp tin đính kèm trong email, tin nhắn được gửi từ địa chỉ không xác định.
- Trong trường hợp nhận được tin nhắn vay mượn tiền hoặc nhờ chuyển khoản tiền, người dân nên kiểm tra lại các thông tin để đảm bảo tính chính xác.
- Trước khi thực hiện giao dịch trực tuyến, người dân nên kiểm tra kỹ thông tin của website để đảm bảo tính bảo mật. Các website chính thức của tổ chức và doanh nghiệp sẽ đăng ký với cơ quan có thẩm quyền và sử dụng giao thức "https" để đánh dấu tính an toàn.
- Nghiêm cấm việc cho mượn, cho thuê các giấy tờ cá nhân, không tiến hành việc mở tài khoản, chuyển khoản ngân hàng hay nhận tiền chuyển khoản ngân hàng cho người không quen biết.
Nếu có nghi ngờ về hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản, hãy liên hệ với cơ quan công an gần nhất ngay để được hướng dẫn và giải quyết.
Người dùng ám ảnh vì cuộc gọi rác, tin nhắn lừa đảo, nhà mạng vẫn im lặng