Châu Âu đang định hướng đạo luật AI tiên phong

Liên minh châu Âu (EU) đang đẩy mạnh việc xây dựng các quy định để quản lý công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) mới nổi. Hai năm trước, khối 27 quốc gia đã đề xuất các quy định đầu tiên về AI, tuy nhiên, diện bao trùm còn hẹp, tập trung chủ yếu vào việc kiểm soát các rủi ro của ứng dụng AI. Vào thời điểm đó, các chatbot AI tiên tiến hầu như không được đề cập.

Tuy nhiên, với sự xuất hiện của ChatGPT vào năm ngoái, một công nghệ AI tiên tiến có khả năng phản hồi lại các yêu cầu rất giống con người, dựa trên những dữ liệu đồ sộ mà nó sở hữu, đã thu hút sự chú ý của thế giới. Dragos Tudorache, nghị sĩ người Romania của Nghị viện châu Âu, người dẫn đầu nỗ lực thiết lập quy định về AI, cho rằng: "Nếu vẫn còn một số người nghi ngờ liệu chúng ta có cần quy định gì về AI hay không thì tôi nghĩ nghi ngờ đó đã nhanh chóng tan biến."

Do đó, hiện nay, Liên minh châu Âu đang nỗ lực xây dựng các quy định mới về AI, nhằm đảm bảo an toàn và hiệu quả trong việc sử dụng công nghệ này.

Lo ngại về vấn đề này ngày càng tăng cao, do đó các nhà lập pháp Châu Âu đã đưa thêm các quy định về hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) trong quá trình hoàn thiện các luật lệ của họ.

Sự bùng nổ của ChatGPT đã khiến các nhà lập pháp trên toàn cầu không khỏi lo ngại. (Ảnh: AP)

Đạo luật AI của Liên minh châu Âu có thể trở thành tiêu chuẩn toàn cầu đối với sự phát triển của trí tuệ nhân tạo. Theo Sarah Chander, cố vấn chính sách cấp cao của nhóm quyền kỹ thuật số EDRi, "Châu Âu là khối đầu tiên cố gắng điều chỉnh mạnh mẽ AI. Đây là một thách thức lớn trong việc xem xét AI có thể bao hàm những gì". Các quy định sâu rộng của Liên minh châu Âu về AI, dự kiến sẽ ràng buộc mọi nhà cung cấp dịch vụ và các sản phẩm AI, đã được lên lịch thông qua bởi một cơ quan thuộc Nghị viện Châu Âu vào thứ Năm. Sau khi được cơ quan này đồng ý, bản dự thảo sẽ được đưa ra để thảo luận giữa 27 quốc gia thành viên, Nghị viện và Ủy ban điều hành của Liên minh châu Âu.

Nỗi lo toàn cầu về Trí tuệ Nhân tạo

Các nhà lãnh đạo và chính phủ trên toàn thế giới đều đang tìm cách để kiểm soát Trí tuệ Nhân tạo (AI) nhằm đảm bảo rằng công nghệ này sẽ mang lại lợi ích cho mọi người mà không đe dọa đến quyền lợi và an toàn của họ. Tuy nhiên, các cơ quan quản lý cũng đang cảnh giác với những nguy cơ đạo đức và xã hội mới mà ChatGPT và các hệ thống AI tương tự có thể gây ra. Chúng ta không thể bỏ qua sự biến đổi mà công nghệ này gây ra trong cuộc sống hàng ngày, từ công việc, giáo dục đến vấn đề bản quyền và quyền riêng tư.

Ned Price - Giám đốc Nghiên cứu Chính sách Công nghệ của Nhà Trắng - đã mời các nhà lãnh đạo của các công ty công nghệ đang phát triển AI như Microsoft, Google và cả người sáng lập OpenAI - tác giả của ChatGPT - để thảo luận về các rủi ro này. Tuy nhiên, các cơ quan quản lý cũng đang lo ngại về việc các công ty này có thể sử dụng AI một cách không đạo đức và gây ra những tác động xã hội tiêu cực. Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ cũng đã cảnh báo rằng họ sẽ không ngần ngại trấn áp các hành động trái phép liên quan đến AI.

Trung Quốc đã đưa ra dự thảo quy định bắt buộc đánh giá bảo mật cho bất kỳ sản phẩm nào sử dụng hệ thống trí tuệ nhân tạo giống như ChatGPT. Cuộc đánh giá thị trường AI đã được Cơ quan giám sát cạnh tranh của Anh mở gần đây, trong khi Italy đã cấm ChatGPT trong một thời gian ngắn do vi phạm quyền riêng tư.

Tuy nhiên, sự phát triển của AI cũng đang gây ra lo ngại đối với chính giới công nghệ. Các nhà lãnh đạo công nghệ hàng đầu thế giới như Elon Musk và đồng sáng lập Apple Steve Wozniak đã kêu gọi tạm dừng quá trình phát triển AI trong sáu tháng để xem xét các rủi ro.

Geoffrey Hinton, một nhà khoa học máy tính nổi tiếng và chuyên gia tiên phong về AI Yoshua Bengio cũng đã cảnh báo về nguy cơ phát triển AI mà không được kiểm soát trong tuần trước.

Ông Tudorache đã cho biết rằng, việc cảnh báo những rủi ro liên quan đến AI cho thấy EU đang thực hiện những động thái chính xác khi bắt đầu xây dựng các quy tắc liên quan đến AI từ năm 2021. Điều này cho thấy sự quan tâm của EU đến việc bảo vệ quyền lợi và sự riêng tư của người dùng.

Điều khoản mới được bổ sung vào Đạo luật AI của EU yêu cầu các mô hình AI "nền tảng" như Chat GPT phải công bố các tài liệu bản quyền đã được sử dụng trong quá trình lập kho dữ liệu cho Chat GPT. Điều này giúp người dùng có thể kiểm tra và đảm bảo rằng các mô hình AI được sử dụng đáp ứng đầy đủ các quy định bảo vệ quyền lợi và sự riêng tư của họ.

Phần 6: Mô hình nền tảng và tình hình pháp lý

Mô hình nền tảng hay còn gọi là mô hình ngôn ngữ lớn là một trong những hướng phát triển nhỏ của trí tuệ nhân tạo. Thuật toán của chúng được xây dựng từ một kho thông tin trực tuyến rộng lớn, bao gồm các bài đăng trên blog, sách điện tử, bài báo khoa học hay danh mục các bài hát. Tuy nhiên, theo ông Tudorache, để lưu trữ lại tài liệu có bản quyền đã được sử dụng trong quá trình xây dựng thuật toán đòi hỏi nỗ lực đáng kể. Do đó, các nghệ sĩ, nhà văn và những người sáng tạo nội dung khác cần phải tìm cách ứng phó để tránh vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Tuy nhiên, việc sử dụng trí tuệ nhân tạo cũng đặt ra nhiều vấn đề liên quan đến tính an toàn và quyền lợi của con người. Để đối phó với những nguy cơ này, EU đã áp dụng phương pháp tiếp cận dựa trên rủi ro, yêu cầu các nhà sản xuất phải chịu trách nhiệm và đảm bảo tính an toàn của các sản phẩm được sử dụng trên thị trường. Việc sử dụng trí tuệ nhân tạo trong các sản phẩm cần phải được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo tính bảo mật và sự an toàn cho mọi người.

Việc nhận dạng khuôn mặt từ xa dự kiến sẽ bị cấm. Việc sử dụng công nghệ quét bừa bãi các bức ảnh từ internet để khớp sinh trắc học và nhận dạng khuôn mặt cũng là một hành động không đáng được khuyến khích.

Chính sách dự đoán tâm lý và công nghệ nhận dạng cảm xúc, ngoài việc sử dụng trong điều trị hoặc y tế, cũng không còn được sử dụng rộng rãi bởi hành vi vi phạm sẽ bị phạt tiền lên đến 6% doanh thu toàn cầu hàng năm của công ty.

Mặc dù đạo luật của EU đã được toàn bộ các cơ quan liên quan chấp thuận, nhưng nó không có hiệu lực ngay lập tức và dự kiến sẽ chính thức có hiệu lực vào cuối năm nay hoặc đầu năm 2024. Các công ty và tổ chức sẽ có một thời gian chờ để thích ứng và tìm cách áp dụng các quy tắc mới.

Đồng sáng lập Apple: Muốn biết về cách AI hại người, hãy kiếm một chiếc Tesla