Bí kíp vạch mặt những kẻ lừa đảo trực tuyến trong công nghệ

Dữ liệu cá nhân là thông tin có giá trị nhất trong lĩnh vực ngân hàng, đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định thành công của nhiều dịch vụ trực tuyến, nhưng cũng là mục tiêu của các tội phạm mạng. Tại Hội thảo Dịch vụ Tài chính - Ngân hàng năm 2023, TS Nguyễn Trọng Đường đến từ Bộ Thông tin và Truyền thông đã đưa ra đánh giá này. Chuyên gia lĩnh vực công nghệ cũng đã tổng kết lại những chiêu trò lừa đảo mà người dùng dễ bị sập bẫy nhất trong thời gian qua, đặc biệt là trên nền tảng ngân hàng trực tuyến.

Có tổng cộng 3 nhóm chính và 16 hình thức lừa đảo liên quan đến vi phạm dữ liệu. Nhóm đầu tiên là chiếm đoạt tài khoản, bao gồm việc chiếm quyền tài khoản mạng xã hội để gửi tin nhắn lừa đảo, giả mạo người thân để gọi lừa đảo (có thể giả giọng nói và hình ảnh), lừa chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng của nạn nhân để bắt trả lãi vay và lừa nạn nhân truy cập/click vay tín dụng đen lãi cao.

Nhóm 2 - Lừa đảo thương hiệu: Sử dụng tên thương hiệu uy tín để gửi tin nhắn và email lừa đảo; Tạo trang web giả mạo để lừa đưa thông tin và thực hiện giao dịch giả mạo; Phát tán mã độc qua các liên kết giả mạo.

Nhóm 3 - Kết hợp: Giả danh cơ quan chức năng để gọi điện thoại lừa đảo; Dụ nạn nhân bấm máy để trừ tiền từ tài khoản của họ; Tạo tài khoản giả để lừa đảo; Giả mạo các sàn TMĐT hoặc sàn tiền ảo để lừa đảo các CTV hoặc nhà đầu tư.

đang diễn ra ngày càng phổ biến, đặc biệt là qua Internet Banking. Một số chiêu thức lừa đảo thường được sử dụng gồm giả mạo ngân hàng và lừa trúng thưởng để chiếm đoạt tài khoản và mã OTP, giả mạo công an để yêu cầu cung cấp thông tin tài khoản hoặc chuyển tiền vào tài khoản tiết kiệm giả để chứng minh, và giả mạo người thân để nhờ nhận hộ tiền hoặc vay tiền. Điều này đặt ra một vấn đề về bảo mật thông tin cá nhân trong lĩnh vực tài chính ngân hàng.

1. Tiết lộ thông tin cá nhân

Cố ý phát tán hoặc chia sẻ thông tin cá nhân với bên thứ ba mà không có sự đồng ý của khách hàng

Vô tình để lộ thông tin cá nhân do thiếu tuân thủ quy định.

2. Mất mát hoặc rò rỉ dữ liệu

Mất hoặc tiết lộ thông tin cá nhân có thể xảy ra do các cuộc tấn công mạng hoặc sử dụng thiết bị lưu trữ không đảm bảo an toàn.

3. Sử dụng sai mục đích

Sử dụng thông tin cá nhân cho mục đích không được khách hàng cho phép hoặc không tuân thủ quy định pháp luật;

Sử dụng sai cố ý của tổ chức hoặc cá nhân; hoặc do thiếu hiểu biết, nhận thức chưa đầy đủ của tổ chức, cá nhân;

4. Xâm phạm quyền riêng tư

Thu thấp các thông tin cá nhân trái phép hoặc không cần thiết

Sử dụng các phương thức theo dõi hoặc giám sát trái phép

5. Giao dịch lừa đảo

Lừa đảo để đánh cắp tài khoản, mật khẩu, mã OTP

Lừa đảo thẻ tín dụng hoặc lừa đảo danh tính

6. Quản lý không đúng mực

Thiếu các quy chế, quy định, hướng dẫn cụ thể

Thiếu giám sát, kiểm tra, chế tài đảm bảo thực thi.

Để đảm bảo an toàn dữ liệu, người dùng cần tuân thủ các quy định bảo mật thông tin, sử dụng mật khẩu mạnh và thay đổi thường xuyên, cập nhật phần mềm bảo mật và tránh mở các tập tin hoặc liên kết không rõ nguồn gốc. Ngoài ra, việc sao lưu dữ liệu thường xuyên và lưu trữ trên các thiết bị đáng tin cậy cũng là một biện pháp quan trọng để bảo vệ thông tin cá nhân và tránh mất mát dữ liệu.

Người dùng cần hiểu và tuân thủ quyền của chủ sở hữu dữ liệu liên quan đến thông tin cá nhân của mình. Họ cần cảnh giác trước các đường link giả mạo, email, tin nhắn lạ và các trang web yêu cầu thông tin cá nhân. Chỉ cung cấp thông tin cho các tổ chức đáng tin cậy và thực sự cần thiết.

Hạn chế truy cập, tải file và cung cấp thông tin cá nhân trên các trang web không được xác định nguồn gốc; đồng thời sử dụng các mật khẩu mạnh cho tất cả các tài khoản, đảm bảo mật khẩu đủ dài và có đủ các loại ký tự, không trùng lặp với các mật khẩu đang sử dụng trên các dịch vụ khác và thay đổi định kỳ để tăng cường an ninh.

Nên sử dụng nhiều hình thức xác thực để đảm bảo an toàn, bao gồm xác thực qua email, số điện thoại và sử dụng trình xác thực để tạo mã OTP.

Tránh đăng nhập vào tài khoản cá nhân trên các thiết bị công cộng hoặc thiết bị không rõ nguồn gốc có thể bị cài đặt key logger. Ngoài ra, cần cẩn trọng khi sử dụng wifi miễn phí.

Cài đặt phần mềm diệt virus trên máy tính và trên điện thoại để tránh nhiễm mã độc;

Không cài đặt các ứng dụng, phần mềm crack, không rõ nguồn gốc;

Cảnh giác với các chiêu thức lừa đảo qua mạng.

Lừa đảo bằng AI ở Trung Quốc