Viêm não: Nguy hiểm tới đâu?

Điều trị trẻ nhập viện do viêm não (Ảnh: TL)

Nhiều ca nguy kịch

The English translation is as follows:

Thông tin từ Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương cho biết, từ đầu tháng 4 đến nay, số lượng trẻ nhập viện vì viêm não đã tăng lên đột ngột. Thống kê tại Khoa Nhi của Bệnh viện cho thấy, có nhiều trẻ bị viêm màng não và viêm não, trong đó có 2 trẻ từ Yên Bái đã được chuyển xuống trong tình trạng nguy kịch. Còn lại, những trẻ khác đều được đưa vào viện với triệu chứng sốt cao và đau đầu.

Bé G.A.T. (4 tuổi, trú tại huyện Nghĩa Lộ, Yên Bái) bị sốt và đau đầu bên trái. Vào tối, trẻ này đã co giật và ngất lịm. Người thân không đưa bé đi cấp cứu ngay lúc đó mà ở nhà chỉ gọi điện thoại cho trẻ. Sáng hôm sau, trẻ mới được đưa lên Bệnh viện đa khoa Nghĩa Lộ nhưng không có sự cải thiện nên trẻ đã được đưa thẳng xuống Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương.

Trường hợp thứ hai là bé L.G.A. (9 tuổi, Mù Căng Chải, Yên Bái) đã được đưa vào bệnh viện cấp cứu vì trạng thái co giật. Sau khi ăn sáng, trẻ vẫn hoạt động bình thường nhưng đột ngột gãy gập. Trẻ được chuyển đến bệnh viện gần đó để nhận cấp cứu. Tuy nhiên, bác sĩ không thể xác định được nguyên nhân bệnh. Tiếp theo đó, trẻ được chuyển đến Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương. Sau khi kiểm tra tiền sử, đã được biết rằng từ khi sinh ra, bé không được tiêm phòng bất kỳ loại vaccine nào. Tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương, các bác sĩ đã chẩn đoán cho trẻ bị mắc viêm não.

BS Đặng Thị Thúy - Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương cho biết: "Trường hợp của trẻ 9 tuổi sau khi được điều trị bằng thuốc chống viêm đã khắc phục được tình trạng khó thở. Còn với trẻ 4 tuổi bị viêm não nghiêm trọng hơn, khi nhập viện đã có nguy cơ ngừng thở nên bác sĩ đã phải sử dụng máy thở. Sau 3 ngày cấp cứu, trẻ vẫn cần dùng máy thở để đảm bảo việc hô hấp và các bác sĩ vẫn theo dõi chặt chẽ. Viêm não có thể gây ra di chứng lâu dài đối với trẻ. Các bác sĩ vẫn đang tiếp tục điều trị và đánh giá tình trạng di chứng".

Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh đang tiếp nhận nhiều trẻ em bị viêm não, viêm màng não và nhập viện điều trị. Có một số trường hợp trẻ em có sốt cao trên 39 độ C, co giật toàn thân, co cứng chân tay và sùi bọt mép, phải chuyển điều trị tại khoa Hồi sức tích cực để lọc máu và hỗ trợ thở....

Theo thông tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đắk Lắk, đã xác nhận trường hợp thứ 2 của bệnh nhân mắc viêm não Nhật Bản tính từ đầu năm 2023 cho đến nay.

Tiêm vaccine ngừa bệnh

Theo chuyên gia y tế, viêm não là sự viêm nhiễm trong nhu mô não, thường dẫn đến rối loạn chức năng thần kinh - tâm thần, có thể xảy ra ở một phần của hệ thần kinh hoặc lan rộng trong cơ thể. Nguyên nhân phổ biến nhất là do virus như herpes, arbovirus lây truyền qua muỗi và các côn trùng khác; hoặc do nhiễm trùng bệnh dại sau khi bị chó, mèo cắn. Trong trường hợp hiếm, viêm não phụ thuộc có thể phát triển sau khi trẻ mắc phải các bệnh nhiễm trùng thông thường như sởi, rubella, thủy đậu...

Điều đáng lo ngại hơn là sự tiến triển của viêm não virus từ giai đoạn khởi phát đến toàn phát. Tuy nhiên, các dấu hiệu trong giai đoạn khởi phát lại không rõ ràng, điều này dẫn đến việc người bệnh thường bỏ qua. Chỉ khi đến giai đoạn toàn phát, khi các triệu chứng rõ rệt xuất hiện, bệnh mới nặng hơn.

"Viêm não có thể gây di chứng nghiêm trọng với tổn thương đáng kể, ảnh hưởng đến tâm lý và vận động, để lại nhiều hậu quả cho trẻ. Vì vậy, khi trẻ có các biểu hiện như sốt cao, buồn nôn, nôn, đau đầu... cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức để được khám và điều trị kịp thời, nhằm ngăn chặn các biến chứng nghiêm trọng hơn" - BS Đặng Thị Thúy nhấn mạnh.

Đặc biệt, từ tháng 6 đến tháng 8 hàng năm, bệnh viêm não Nhật Bản xuất hiện mạnh mẽ. Đây là một loại bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, gây ra bởi muỗi, có tốc độ diễn tiến rất nhanh và tỷ lệ tử vong lên đến 30%. Khoảng 50% bệnh nhân, nếu may mắn sống sót, sẽ gặp phải các di chứng thần kinh suốt đời.

"Bệnh viêm não Nhật Bản thường xuất hiện trong mùa hè, đặc biệt là ở trẻ em chưa được tiêm phòng hoặc không tuân thủ đúng lịch tiêm. Bệnh có thể để lại các di chứng nghiêm trọng và thậm chí gây tử vong. Người chết do bệnh viêm não Nhật Bản thường xảy ra trong 7 ngày đầu tiên, khi mắc bệnh, bệnh nhân có triệu chứng hôn mê sâu, co giật và tổn thương não. Bệnh cũng để lại nhiều di chứng thần kinh nghiêm trọng như viêm phổi, nhiễm khuẩn đường tiết niệu, suy kiệt cơ thể, suy hô hấp, rối loạn tâm thần, rối loạn ngôn ngữ, co giật và rối loạn chuyển động..." - BS Thúy cho biết.

Hiện tại, viêm não Nhật Bản vẫn chưa có loại thuốc điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên, ngăn ngừa viêm não Nhật Bản hoàn toàn có thể được thực hiện bằng cách tiêm vaccine theo lịch trình, đúng liều và tuân thủ đủ số mũi nhắc lại theo hướng dẫn để đạt được hiệu quả miễn dịch tối đa. Quy định tiêm chủng áp dụng cho trẻ từ 12 tháng tuổi và người lớn. Trong số này, vaccine Jevax (Việt Nam), trong kế hoạch tiêm chủng mở rộng, yêu cầu tiêm 3 mũi và nhắc lại sau mỗi 3 năm cho đến khi trẻ đủ 15 tuổi.