Fanti - bộ phim thứ nhất của đạo diễn Việt kiều Andy Nguyễn cùng các nhà sản xuất của bom tấn trăm tỷ Tiệc Trăng Máu là tác phẩm điện ảnh đầu tiên ra mắt tại Việt Nam kể từ Lật Mặt 6: Tấm Vé Định Mệnh vào cuối tháng 4. Dự án này cũng có sự góp mặt của dàn diễn viên trẻ trung, xinh đẹp như Thảo Tâm (diễn viên trong Mắt Biếc), Hồ Thu Anh (diễn viên trong Sài Gòn Trong Mưa) và những người nổi tiếng như NSND Lê Khanh, Hoàng Sơn và Huỳnh Kiến An.
Fanti - bộ phim duy nhất của Việt Nam được phát hành trong vòng 3 tháng qua.
Tuy nhiên, hi vọng duy nhất của phim Việt tại rạp trong mùa hè dường như không thể kích thích được cảm xúc của khán giả. Tác phẩm chỉ thu về hơn 1,1 tỷ trong 3 ngày cuối tuần - đây là doanh thu mở màn thấp nhất của một bộ phim nội từ đầu năm (theo số liệu từ Box Office Vietnam), mặc dù nó được công chiếu trong một giai đoạn thị trường không có quá nhiều đối thủ cạnh tranh đáng gờm.
Câu chuyện của Fanti rối ren, tạo ra một cảm giác được vá vá và còn nhiều khuyết điểm. Khác với cái tên Fanti, bộ phim tập trung nhiều hơn vào câu chuyện gia đình hơn là đề cập đến mặt trái của không gian mạng xã hội và thế giới người nổi tiếng. Trong nửa đầu, nó tạo nên sự tò mò và căng thẳng nhờ các cảnh kẻ theo dõi, nhưng dần dà đến cuối phim, nó trở nên lủng củng với nhiều tình tiết phức tạp, không được xây dựng và phát triển một cách hợp lý. Hơn nữa, các nhân vật trong phim đều có những hành động khó hiểu, không nhất quán và thiếu sự thuyết phục với các động cơ của họ.
Những bộ phim tham vọng nhưng không ai xem
Xét cho thấu đáo, Fanti là một dự án tham vọng hướng đến khán giả trẻ, là đối tượng chiếm tỷ lệ lớn lượt ra rạp tại Việt Nam. Ý tưởng này gợi lên hy vọng trong lòng nhiều khán giả về một sản phẩm mới mẻ, trong thời điểm thị trường đang tràn ngập những phim có phong cách hài hước và hành động đơn giản, bất ngờ của các bộ web-drama đã được chuyển thể thành phim chiếu rạp.Chúng ta có thể liệt kê hàng loạt yếu tố dẫn đến sự thất bại của Fanti khi ra rạp. Dự án thiếu sự gắn kết với ngôi sao phòng vé thực thụ; nội dung có tính mới lạ so với làng phim nội đã được cải tiến lại bởi các đạo diễn quốc tế... Tuy nhiên, điều mà nhiều người có thể nhìn thấy dễ dàng là Andy Nguyễn vẫn còn nhiều điểm mờ mờ khi lần đầu tiên ngồi ghế đạo diễn phim dài. Điều này cộng thêm vào tham vọng quá lớn, vượt quá khả năng của đội ngũ làm phim dẫn đến sự không thể hoàn thiện tâm huyết của anh để truyền tải tới khán giả một cách đầy đủ.
Kịch bản Fanti có nhiều ý tưởng tốt, nhưng ekip đã thất bại trong việc thể hiện chúng trên màn ảnh. Phim không mang đến cảm giác xa hoa, hào nhoáng như mong đợi khi lấy đề tài về những người nổi tiếng trên thế giới. Bối cảnh và phục trang trong phim dường như thiếu sự chăm chút, không thể tạo điểm nhấn cho khán giả. Cảnh quay trong quán bar và tiệc tùng của giới thượng lưu cũng được thể hiện một cách giản dị và thiếu đầu tư. Một trong những yếu tố "flexing" nhất trong phim có thể kể đến là chiếc xe hơi thể thao do nhân vật Đức Thành (do Võ Điền Gia Huy thủ vai) sở hữu.
Trong phim, hình ảnh chính là nội dung. Một nhà văn có thể sử dụng từ ngữ tạo hình để kích thích sự tưởng tượng của người đọc về mọi thứ trên thế giới. Tuy nhiên, đối với đạo diễn, họ không thể chỉ thể hiện một căn nhà cấp 4 để miêu tả biệt thự, hoặc mang một chiếc đồng hồ Casio ra và gọi nó là Rolex. Ekip Fanti dường như đã rơi vào cái bẫy của sự tham vọng của mình, dẫn đến một tác phẩm không đạt đến độ chinh phục người xem.
Câu chuyện về sự thất bại do tham vọng không phải là mới trong ngành làm phim. Có nhiều dự án đã có tiềm năng lớn trên giấy tờ nhưng lại trở thành thảm họa khi được ra mắt. Sự thành công của một bộ phim không chỉ phụ thuộc vào ý tưởng tốt mà còn phụ thuộc vào sự chuyên nghiệp của ekip và quy mô đầu tư.
Ví dụ điển hình gần đây là bộ phim Cù Lao Xác Sống (2022) của đạo diễn Nguyễn Thành Nam. Bất chấp việc chọn đề tài zombie từng rất thành công tại Hollywood và Hàn Quốc, bộ phim này đã gây thất vọng toàn diện khi được công chiếu. Từ nội dung thiếu logic đến hình ảnh không thể tin được, tác phẩm này đã trở thành đề tài để cư dân mạng chế giễu trong một thời gian dài. Đến nay, trên một số diễn đàn điện ảnh, bộ phim này được xem là điểm thấp nhất mà một dự án điện ảnh có thể đạt được.
Điểm chung của Fanti và Cù Lao Xác Sống là không thực hiện được những điều đã hứa hẹn với khán giả. Cả hai bộ phim đều là những dự án điện ảnh đầu tay của các đạo diễn tham vọng, nhưng vẫn chưa thể đạt tới mục tiêu đã đề ra. Fanti là một tác phẩm xoay quanh cuộc sống của giới thượng lưu, nhưng lại xây dựng bối cảnh chưa được chăm chút và không đủ đầu tư. Còn Cù Lao Xác Sống, một dự án tiên phong về đề tài zombie, lại không thể mang đến những xác sống "giả trân" hơn. Phim Cù Lao Xác Sống bị chế giễu vì tạo hình xác sống và kịch bản rời rạc.
Phim không hướng tới khán giả thì đừng hỏi sao không ai xem
Mục tiêu chính của một dự án điện ảnh thương mại là thu hút vàmang đến cảm xúc sâu sắc cho khán giả. Chẳng hạn, phim hài phải khiến khán giả cười thích thú, phim kinh dị phải gây ra cảm giác sợ hãi. Điện ảnh là một loại hình nghệ thuật tổng hợp yêu cầu kỹ thuật cao, công nghệ tiên tiến và nguồn vốn đầu tư lớn. Đặc biệt, với các thể loại phim nặng về khoa học - viễn tưởng, kinh dị hay hồi hộp, những yếu tố này trở thành nền tảng quan trọng quyết định sự thành công.Thị trường phim rạp nội địa đang thể hiện tiềm năng và thách thức đáng kể. Một tác phẩm có thể mang lại lợi nhuận lớn, nhưng cũng có nguy cơ thất bại hoàn toàn. Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt như vậy, các đạo diễn cần tỉnh táo, tránh những ước mơ utopia về tác phẩm của mình.
Tham vọng là một yếu tố quan trọng, nhưng đôi khi nó có thể khiến con người mơ tưởng những điều không thực tế. Tất nhiên, thất bại vì mong muốn làm những việc vượt quá khả năng của chúng ta không phải là một điều tồi tệ. Dự án như Fanti không có gì đáng phê phán, mặc dù chất lượng chưa đạt chuẩn. Đơn giản là, vào thời điểm đó, nhóm sản xuất chưa đủ các yếu tố để đạt được thành công.
Đạo diễn Andy Nguyễn đã chứng tỏ rằng ông chưa hiểu rõ thị trường điện ảnh Việt Nam qua bộ phim đầu tay Fanti.
Phòng vé nội địa mới trải qua một giai đoạn phát triển rực rỡ. Doanh thu của các tác phẩm điện ảnh Việt tính riêng trong nửa đầu năm nay đã đạt được mức vượt qua mốc nghìn tỷ, một thành tích chưa từng có trong lịch sử. Trong đó, có 4 tác phẩm đã đạt được mức doanh thu trên trăm tỷ, gồm Nhà Bà Nữ (khoảng 475 tỷ), Lật Mặt 6: Tấm Vé Định Mệnh (270 tỷ), Chị Chị Em Em 2 và Siêu Lừa Gặp Siêu Lầy (cùng khoảng 121 tỷ).
Nhìn vào những tác phẩm "thắng cuộc" này, không có nhiều nghiên cứu về chất lượng hoặc kỹ năng nghệ thuật, nhưng cả bốn tác phẩm đều thể hiện một phần nào đúng kỳ vọng của khán giả khi họ quyết định chi tiền đến rạp. Nhà Bà Nữ xoay quanh cuộc sống đầy "sự đổi thay", truyền tải những giá trị gia đình Việt Nam. Lật Mặt 6 mang đến hành trình hài hước và thông minh của một nhóm bạn may mắn trúng số. Những bộ phim này không phải là cao siêu nhưng lại đạt được sự đồng cảm từ nhóm khán giả mà đội ngũ sản xuất hướng tới. Cốt truyện được liên kết mạch lạc, mặc dù có những phần trạng thái không mạch lạc và không logic.
Steven Spielberg, nhà làm phim từng đưa ý tưởng bom tấn hè đến với Hollywood thông qua bộ phim Jaws, đã từng chia sẻ một lời khuyên đến các đạo diễn trẻ khi bước vào con đường nghệ thuật: "Đừng lo lắng quá về kỹ thuật hay cách đặt máy, chỉnh đèn. Hãy tập trung vào cách kể câu chuyện một cách thực sự hấp dẫn, để khiến người khác muốn ngồi lại và nghe bạn kể. Hãy tìm cách thể hiện quan điểm nghệ thuật của bạn một cách hấp dẫn thông qua cách kể chuyện. Khi bạn đạt được điều đó, sẽ có rất nhiều người trên toàn thế giới quan tâm đến bạn và giúp bạn kết nối những sợi dây".
Với khán giả, họ chỉ quan tâm đến đánh giá tác phẩm theo cách rất đơn giản, không quan tâm đến hoàn cảnh ngành điện ảnh trong nước cũng như nỗ lực của các nhà làm phim. Phan Gia Nhật Linh, nhà sản xuất của Fanti, cũng đã từng nói: "Chúng ta chỉ cần làm ra những bộ phim tốt. Đừng cố chấp nói với khán giả về những khó khăn trong việc làm phim vì nghề này vẫn tốt hơn rất nhiều ngành khác. Đừng xem phim như là một nhiệm vụ để cứu rỗi".
