Tình hình chấn động ở thủy điện Hòa Bình

Thủy điện Hòa Bình, với công suất lên đến 1.920 MW, là bậc thang cuối cùng trên hệ thống sông Đà và là một trong những thủy điện lớn nhất tại miền Bắc hiện nay. Ông Phạm Văn Vương, đại diện của thủy điện Hòa Bình, cho biết rằng thủy điện này đóng vai trò quan trọng trong việc điều tần và duy trì chất lượng hệ thống điện quốc gia. Ngoài việc cung cấp điện cho miền Bắc, thủy điện Hòa Bình còn phải đảm nhận trách nhiệm điều áp hệ thống và giữ nước cho các hoạt động hạ du, đặc biệt là cung cấp nước cho nhà máy nước sạch sông Đà.

Trong thời gian tới, hồ Hoà Bình chỉ có đủ nước để hoạt động thủy điện trong vòng 12 ngày, theo thông tin từ giám đốc thủy điện Hoà Bình. Năm 2023 được dự báo là một năm có thời tiết khó khăn. Trước đó, sản lượng điện của nhà máy đã giảm sút, chỉ đạt được 3,5 tỷ kWh trong 6 tháng đầu năm, bằng 37% kế hoạch năm. Với tình hình thuỷ văn hiện tại, việc đảm bảo sản lượng điện đúng kế hoạch năm sẽ rất khó khăn, đặc biệt là với kế hoạch sản xuất điện 9,832 tỷ kWh được tập đoàn đưa ra.

Ông Vương cho biết rằng, mặc dù thủy điện Hoà Bình đã từng xuống mực nước chết, nhưng việc các nhà máy ở miền Bắc đồng loạt xuống mực nước chết như vậy là chưa từng xảy ra trước đây.

Mực nước dưới hạ lưu thủy điện đã tụt cả chục mét so với mức bình thường, gây ra nhiều khó khăn và thiệt hại cho các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của người dân trong khu vực.

Trong tình hình khô hạn kéo dài từ tháng 5 đến nay, hồ chứa nước của các thuỷ điện trên hệ thống sông Đà đã tụt cả chục mét so với cùng kỳ năm trước. Điều này đang gây ra nhiều khó khăn cho các thuỷ điện, đặc biệt là thủy điện Hoà Bình, với mỗi tổ máy 240 MW đang đóng vai trò rất quan trọng trong việc cung cấp điện cho nền kinh tế.

Trong thời gian gần đây, việc đảm bảo cung cấp điện đã khiến mực nước trong hồ thủy điện giảm đáng kể và hiện đang tiệm cận mực nước chết. Đến ngày 13/6, mực nước trong hồ đã giảm xuống còn 102m, thấp hơn mực nước bình thường 3m và cao hơn mực nước chết 22m. Vì lượng nước về hồ thủy điện hiện tại thấp, nên có thời điểm nhà máy sẽ không hoạt động để duy trì nguồn nước. Với lượng nước hiện tại trong hồ, nếu khai thác, mực nước sẽ giảm rất nhanh, khoảng 1m mỗi ngày. Đại diện của nhà máy thủy điện Hòa Bình cho biết: "Tình hình dự báo trong tháng 6 rất khó khăn khi lượng nước về hồ chỉ còn khoảng 40m3/s, gần như là không có nước. Nhà máy không hy vọng có thêm nguồn nước trong thời gian sắp tới vì cần dự trữ nguồn sản lượng cho các ngày tiếp theo".

Vấn đề khó nhất đối với những người vận hành thủy điện là không thể khai thác cấp tập và hoạt động tối đa công suất của nhà máy. Nếu vận hành tối đa các tổ máy với công suất phát tối đa 46-47 triệu kWh/ngày, thủy điện Hoà Bình sẽ chỉ còn hoạt động được trong vòng 12 ngày trước khi đạt mực nước chết và không thể hoạt động tiếp. Trong bối cảnh các hồ thủy điện khác trên toàn quốc, đặc biệt ở miền Bắc đã về mực nước chết, áp lực đối với thủy điện Hoà Bình rất lớn.

Cửa xả thủy điện đã khô khốc trong nhiều ngày qua (Ảnh: Cấn Dũng).

Trưởng ca vận hành nhà máy thủy điện Hòa Bình, ông Đỗ Quang Bính cho biết, do tình hình thiếu điện trên toàn quốc, việc vận hành nhà máy thủy điện Hòa Bình đang gặp phải áp lực căng thẳng. Điều này dẫn đến số lượng lệnh điều độ so với thời kỳ bình thường tăng lên đáng kể. Thông thường, trong một ca trực, nhà máy nhận khoảng 5-10 cuộc gọi từ Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia. Tuy nhiên, hiện tại, số lượng cuộc gọi này tăng gấp 6-8 lần, trung bình khoảng 30 cuộc trong một ca trực.