Thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt: Lợi ích và ứng dụng trong thời đại hiện đại

Hội thảo "Kết nối dữ liệu, thanh toán thông minh thúc đẩy phát triển xã hội" đã diễn ra vào ngày 16/6 với sự tham gia và chỉ đạo của đồng chí Lê Minh Khái, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ. Hội thảo này nằm trong chương trình "Ngày không tiền mặt năm 2023".

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã tham dự chương trình "Ngày không tiền mặt năm 2023" với chủ đề "Kết nối dữ liệu, thanh toán thông minh thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội" do Báo Tuổi trẻ và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tổ chức.

Trong bối cảnh trên, việc phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử được đặt lên hàng đầu trong đề án 06, với mục tiêu áp dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, hệ thống định danh và xác thực điện tử, sử dụng Thẻ căn cước công dân có gắn chip điện tử một cách linh hoạt, sáng tạo, nhằm đáp ứng Chương trình Chuyển đổi số quốc gia. Đồng thời, Ủy ban Quốc gia về Chuyển đổi số đã quyết định chủ đề cho năm 2023 là "Năm quốc gia về dữ liệu số", nhằm tạo ra giá trị mới thông qua việc tạo lập và khai thác dữ liệu.

Trong ngữ cảnh đó, các quy định về bảo vệ thông tin cá nhân đã được ban hành và việc kết nối, chia sẻ và sử dụng thông tin từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với các cơ sở dữ liệu chuyên ngành và hệ thống thông tin khác đã được nghiên cứu, hướng dẫn và triển khai.

Ngành ngân hàng đã xác định rõ mục tiêu và định hướng này và hiện đang tích cực áp dụng dữ liệu về dân cư vào các hoạt động kinh doanh ngân hàng, cung cấp nhiều sản phẩm và dịch vụ thiết thực, nhằm phục vụ tiện ích cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời thúc đẩy quá trình chuyển đổi số và phát triển hình thức thanh toán không sử dụng tiền mặt trong nền kinh tế.

Sau hai năm triển khai Quyết định số 1813/QĐ-TTg ngày 28/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2021-2025, chúng ta đã chứng kiến những thành tựu đáng chú ý. Tỷ lệ người dân sở hữu tài khoản ngân hàng đã vượt qua 75%, trong khi số lượng giao dịch không dùng tiền mặt đã đạt trên 7,59 tỷ với giá trị gần 219,5 triệu tỷ đồng (tăng 89% về số lượng và 32% về giá trị), vượt xa mục tiêu đề ra.

Có nhiều sản phẩm và dịch vụ ngân hàng đã được thiết kế để phục vụ cho người dân sống ở vùng nông thôn, vùng sâu và vùng xa. Đến tháng 4 năm 2023, Ngân hàng Nhà nước đã hoàn thành việc xác thực hơn 25 triệu thông tin tín dụng của khách hàng với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thông qua việc hợp tác với Bộ Công an.

Phó Thủ tướng đánh giá cao sự nỗ lực của ngành ngân hàng trong việc nghiên cứu và áp dụng các cơ chế, chính sách để thúc đẩy chuyển đổi số và thanh toán không sử dụng tiền mặt. Điển hình là việc mở tài khoản thanh toán bằng các phương thức điện tử như eKYC, Mobile Money.

Ông cũng đánh giá cao sự phối hợp tích cực và chặt chẽ giữa các Bộ, ngành và địa phương, cũng như đóng góp quan trọng của các đơn vị truyền thông và báo chí, đặc biệt là Báo Tuổi trẻ với sáng kiến "Ngày không tiền mặt". Sự kiện này đã được tổ chức liên tục trong 04 năm qua và đã thành công trong việc lan tỏa thông điệp tích cực, xây dựng thói quen thanh toán không dùng tiền mặt trong xã hội. Điều này đã giúp người dân hiểu rõ hơn về lợi ích của việc thanh toán không sử dụng tiền mặt và khuyến khích họ thực hiện các giao dịch này trong sinh hoạt hàng ngày.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đề xuất hoàn thiện thể chế và nâng cao ứng dụng công nghệ để thúc đẩy việc thanh toán không sử dụng tiền mặt. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu ngành ngân hàng, cùng với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các Bộ, ngành, địa phương có liên quan, tiếp tục tập trung và tổ chức triển khai một số nhiệm vụ quan trọng sau đây, nhằm tận dụng thành tựu đã đạt được.

Tiếp theo, cần tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện các quy định về hành lang pháp lý, cơ chế và chính sách nhằm thúc đẩy việc thanh toán không sử dụng tiền mặt, đáp ứng đúng yêu cầu thực tế và xu hướng của thời đại. Đồng thời, cần tự chủ động rà soát và sửa đổi các quy định liên quan đến ứng dụng và chia sẻ dữ liệu trong hoạt động ngân hàng triển khai Đề án 06.

Ngoài ra, cần thực hiện việc rà soát, chuẩn hóa và hoàn thiện các quy định về trách nhiệm và quyền lợi của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, trung gian thanh toán và người sử dụng dịch vụ, nhằm đảm bảo sự hài hòa giữa quyền và lợi ích của tất cả các bên liên quan.

Cần triển khai đầy đủ, kịp thời và hiệu quả các chủ trương và chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ về chuyển đổi số và thanh toán không sử dụng tiền mặt.

Cần đẩy nhanh quá trình nâng cấp và hiện đại hóa hạ tầng thông tin chung, hạ tầng thanh toán và hạ tầng thông tin tín dụng. Các bộ ngành và cơ quan liên quan cần tăng cường việc thu thập, xử lý và làm sạch dữ liệu, cũng như kết nối các hạ tầng tập trung để cho phép khai thác và chia sẻ dữ liệu với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu doanh nghiệp và các ngành, lĩnh vực khác. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển đổi số và thanh toán không sử dụng tiền mặt thành công hơn trong thời gian tới.

Ứng dụng và phát triển các sản phẩm, dịch vụ thanh toán dựa trên Internet, thiết bị di động, dữ liệu lớn (Big data), điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo (AI) đang diễn ra nhanh chóng và mạnh mẽ hơn. Mobile-Money được đưa ra nhằm thúc đẩy thanh toán không sử dụng tiền mặt, đặc biệt là tại các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa.

Chúng tôi cũng đang phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để thúc đẩy thanh toán điện tử trong khu vực Chính phủ và dịch vụ hành chính công. Đồng thời, chúng tôi cũng đang tăng cường thanh toán trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công quốc gia và trên Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của Bộ, ngành, địa phương.

Tăng cường sự phối hợp với Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông và các cơ quan liên quan trong quá trình xây dựng và hoàn thiện cơ chế, chính sách, công tác bảo đảm an ninh, an toàn, minh bạch và tiện lợi trong hoạt động thanh toán không sử dụng tiền mặt; xử lý một cách nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật về thông tin cá nhân và tội phạm trên môi trường mạng liên quan đến hoạt động ngân hàng.

Chú trọng đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là đội ngũ lãnh đạo và chuyên gia chuyên sâu về phân tích và khai thác dữ liệu sử dụng các công nghệ mới như Khoa học Dữ liệu và Trí tuệ Nhân tạo; đào tạo cán bộ có kiến thức tiên tiến về công nghệ và ứng dụng nó vào thực tế.

Trên cơ sở đó, chúng tôi cam kết tiếp tục triển khai các hoạt động thông tin, tuyên truyền và giáo dục tài chính đến cộng đồng, nhằm nâng cao nhận thức, kỹ năng và sự tin tưởng của người dân và doanh nghiệp trong việc sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt một cách an toàn và hiệu quả. Chúng tôi đặc biệt ghi nhận sự thành công của sự kiện tuyên truyền về Ngày không tiền mặt do Báo Tuổi trẻ tổ chức ngày hôm nay.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã nhấn mạnh rằng với sự hỗ trợ và chỉ đạo mạnh mẽ của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cùng với sự tham gia tích cực của các Bộ, ngành, địa phương, cơ quan truyền thông và nhân dân, chúng ta đã đạt được những thành tựu đáng kể và còn nhiều tiềm năng phát triển. Chúng tôi tin tưởng rằng ngành Ngân hàng sẽ tiếp tục đạt được nhiều thành công hơn nữa trong việc thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, góp phần quan trọng vào sự phát triển của đất nước.

  Samsung “bắt tay” Shinhan Bank, đẩy mạnh triển khai ví kỹ thuật số Samsung Wallet đến người tiêu dùng Việt