Thị trường điện tử, công nghệ đầy bất ngờ

Thị trường điện máy, điện tử trong năm vừa qua bị đánh giá là đã đạt đáy, thậm chí thủng đáy, do sức mua yếu và hàng hóa dồi dào dẫn đến giảm giá. Chỉ còn khoảng một tháng nữa là Tết Nguyên đán nhưng thị trường vẫn chưa có dấu hiệu cải thiện.

Nhà bán lẻ gặp khó khăn.

Đã khoảng 3-4 tháng trước, khi tỉ lệ trao đổi USD/VNĐ tăng cao, các công ty sản xuất và phân phối thiết bị điện tử ngay lập tức thông báo với hệ thống bán lẻ rằng giá sẽ tăng khoảng 5% - 7% tùy theo loại sản phẩm. Thay đổi này sẽ áp dụng từ tháng 11 hoặc 12 năm 2023.

Nhận thông báo này, các nhà phân phối đã tính toán rằng khi nhu cầu tăng vào cuối năm cùng với việc giá sản phẩm tăng sẽ không mang lại lợi nhuận. Hoặc họ quyết định nhập hàng trước để chờ đợi thời điểm sôi động của thị trường trước Tết Nguyên đán.

Ông Huỳnh Ngọc Lam, người chịu trách nhiệm kinh doanh một chuỗi cửa hàng điện máy ở TP HCM, cho biết hai tháng cuối năm thường là thời điểm cao điểm bán hàng Tết nên các hệ thống bán lẻ phải nhập hàng số lượng lớn, chỉ trừ mặt hàng nào còn tồn kho quá nhiều. Do đó, các cửa hàng không ngần ngại nhập hàng từ sớm để tránh đợt tăng giá theo thông báo của nhà sản xuất. Tuy nhiên, không giống như dự đoán ban đầu, nhu cầu mua sắm trên thị trường cuối năm rất yếu, các nhà sản xuất không dám tăng giá bán như dự định. Điều này khiến nhiều nhà phân phối, cửa hàng bán lẻ gặp khó khăn. Nguồn hàng tồn kho vốn đã nhiều nay lại tăng thêm đáng kể.

Các cửa hàng điện máy vắng bóng khách tham quan, mua sắm

Hàng điện máy tồn kho ở nhà máy chỉ được phép giữ trong khoảng 12 tuần bán hàng, nhưng hiện đã tăng lên hơn 20 tuần. Còn nhà bán lẻ chỉ được phép tồn kho 6 tuần bán hàng, nhưng hiện đã tăng đến 20 - 25 tuần. Theo thống kê sơ bộ, tồn kho mặt hàng tivi hiện lên đến 1 triệu chiếc, tủ lạnh 800.000 chiếc, máy giặt 600.000 chiếc; cao hơn cùng kỳ các năm trước khoảng 30% - 50%.

Ông Nguyễn Lạc Huy, đại diện hệ thống Chúng tôi, cho biết rằng khi tỉ giá tăng cao, các hãng và nhà phân phối tại Việt Nam phải chấp nhận bù lỗ tỉ giá do sức mua yếu. Tương tự, nhà bán lẻ cũng chịu thiệt thòi khi giá đầu vào tăng mà giá đầu ra vẫn giữ nguyên. Do vậy, vào thời điểm cận Tết này, cả nhà phân phối lẫn nhà bán lẻ đều không dám mạo hiểm nâng giá.

Giá vẫn giảm sâu nhưng vẫn không có khách hàng mua

Các hệ thống bán lẻ điện máy, điện tử, công nghệ đang cạnh tranh với nhau bằng cách giảm giá sâu, đưa ra những ưu đãi lớn nhưng có vẻ như rất ít khách hàng chịu chi tiền. "Trận đánh" cuối cùng dự kiến vào giữa tháng 1-2024 sẽ được các nhà bán lẻ tung ra để thanh lý hàng tồn kho càng nhiều càng tốt.

Ông Nguyễn Thế Kha, Giám đốc thương mại của FPT Shop, cho biết rằng dịp gần Tết là thời điểm lý tưởng để các nhà bán lẻ tập trung kích cầu thị trường. FPT Shop đã hợp tác với các đối tác và các hãng công nghệ hàng đầu để tổ chức chương trình khuyến mãi, tặng quà và giảm giá "siêu lớn" cho hàng loạt sản phẩm công nghệ, đồ gia dụng và điện tử.

Ngoài ra, để thu hút khách hàng, FPT Shop sẽ tổ chức 5 phiên livestream trên TikTok Shop với nhiều ưu đãi lớn, cơ hội trúng giải minigame với phần quà là 100 tivi Xiaomi và phiếu mua hàng trị giá đến 500.000 đồng.

Sau khi nhu cầu tăng mạnh vào giai đoạn 2020 - 2021, đánh giá của ông Nguyễn Lạc Huy là toàn bộ chuỗi cung ứng đã không đáp ứng được. Thực tế, dư thừa linh kiện công nghệ đang làm giảm giá thành sản phẩm đến năm 2025.

Tại các cửa hàng bán lẻ, giá điện thoại iPhone 15 series giảm 2 triệu đồng/chiếc, thu cũ đổi mới được giảm thêm 1,5 triệu đồng/chiếc. Điện thoại iPhone 14 Pro Max 256 GB cũng giảm giá 4 triệu đồng/chiếc, chỉ còn 28,9 triệu đồng/chiếc. Apple Watch SE 2 GPS 40 mm cũng giảm 1,5 triệu đồng/chiếc, chỉ còn 5,9 triệu đồng/chiếc.

Sản phẩm của Samsung cũng đang giảm giá mạnh mẽ, không chỉ riêng Apple. Điện thoại Samsung Galaxy S22 5G 128 GB hiện giảm giá 10 triệu đồng/chiếc, chỉ còn 11,9 triệu đồng/chiếc; Galaxy S22 cũng giảm giá 14 triệu đồng/chiếc, chỉ còn 16,9 triệu đồng/chiếc...

Mặt hàng laptop cũng liên tục giảm giá trong thời gian qua, lên đến cả chục triệu đồng/chiếc và có dự báo sẽ tiếp tục giảm. Ví dụ, laptop Asus TUF Gaming FX507ZC4-HN095W i5 đang giảm giá 5 triệu đồng/chiếc, chỉ còn 19,9 triệu đồng/chiếc; Lenovo Yoga Duet 7 cũng giảm giá 10 triệu đồng/chiếc, chỉ còn 18,9 triệu đồng/chiếc...

Nhiều loại sản phẩm điện máy, điện lạnh hiện đang có mức giảm giá từ 30% - 50% tùy thuộc vào số lượng hàng tồn kho. Trong đó, máy lạnh giảm giá 10%, tủ lạnh và máy giặt giảm giá 25%, và tivi giảm mạnh từ 30% - 50%. Đồ điện gia dụng cũng giảm giá đến 50% - 70% do sự cần cầu thấp trong giai đoạn giãn cách xã hội do đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, giá tivi giảm mạnh đến mức nào?

Giá bán tivi năm 2023 giảm sâu vì lượng tấm màn hình tivi tồn kho lớn tại các nhà máy Trung Quốc từ đầu năm 2022, khiến họ chấp nhận bán với giảm giá lên đến 40%. Theo nghiên cứu, chi phí tấm màn hình chiếm 60%-70% tổng giá thành tivi, do đó khi tấm màn hình giảm giá đến 40%, giá bán tivi cũng giảm tương ứng.

Ngoài ra, trong thời gian dịch COVID-19, nhu cầu mua tivi tại nhà tăng mạnh, nhưng nay đã giảm đáng kể. Người tiêu dùng nhiều quốc gia trên thế giới đã chuyển nguồn cung dư về thị trường Việt Nam.