Sữa mẹ - Hành trang dinh dưỡng vượt trội cho bé yêu

Sữa mẹ là nguồn cung cấp dưỡng chất tốt nhất và hoàn chỉnh nhất

Sữa mẹ chứa đầy đủ protein, glucid, lipid, các vitamin và chất khoáng. Các chất này được cân đối và hấp thu dễ dàng, đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho sự phát triển bình thường của trẻ trong 6 tháng đầu. Khi mẹ có chế độ ăn uống hợp lý và đủ đạm, sữa mẹ cũng sẽ chứa đầy đủ vitamin và khoáng chất để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của trẻ.

Thiếu vitamin A ở trẻ nhỏ ở nước ta hiện nay chủ yếu được phát hiện qua thể tiền lâm sàng, khi mức lượng retinol huyết thanh dưới 0.7 umol/lít. Lượng vitamin A được dự trữ ở gan của trẻ mới sinh phụ thuộc vào dinh dưỡng của mẹ trong khi mang thai. Khi ra đời, trẻ cần bổ sung vitamin A do dự trữ đã cạn kiệt, đặc biệt là trẻ dưới một tuổi với nhu cầu hàng ngày khoảng 350- 500 mcg. Sữa mẹ là nguồn vitamin A đáng tin cậy cho trẻ, đặc biệt, nếu được bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong ít nhất 6 tháng đầu (với sữa mẹ chứa khoảng 400-700 mcg/lít vitamin A).

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Một số nghiên cứu đã chứng minh rằng ngay cả những người mẹ thiếu dinh dưỡng (ở những nơi thiếu thốn lương thực) khi được bổ sung vitamin A liều cao sau 24 giờ sau sinh giúp duy trì nồng độ vitamin A (retinol) trong sữa mẹ trong vòng 4-6 tháng sau khi sinh cho những trẻ bú mẹ hoàn toàn. Vì vậy, khuyến khích việc cho trẻ bú sữa mẹ là rất quan trọng để phòng ngừa thiếu vitamin A ở trẻ, và thông điệp này nên được kết hợp với việc tiêm phòng hoặc cung cấp chế độ dinh dưỡng cho trẻ trong cùng một ngày.

Việc cho trẻ bú sữa mẹ có thể đảm bảo cung cấp đủ canxi cho trẻ vì trong sữa mẹ, lượng canxi dù ít nhưng được hấp thu tốt. Ngoài ra, hàm lượng phospho và vitamin D trong sữa mẹ cũng được cân bằng và phù hợp hơn so với sữa công thức, do đó trẻ bú sữa mẹ có nguy cơ mắc bệnh còi xương thấp hơn so với trẻ được nuôi bằng sữa công thức. Lượng sắt trong sữa mẹ thấp, chỉ khoảng 0.3mg/lít. Tuy nhiên, lượng sắt này vẫn đáp ứng đủ nhu cầu khuyến cáo cho trẻ từ 4-6 tháng tuổi, vì giá trị sinh học của sắt trong sữa mẹ cao hơn do nó được kết hợp trực tiếp với lactoferin- một loại protein gắn sắt có trong sữa mẹ.

Nuôi con bằng sữa mẹ có những lợi ích gì?

Việc cho con bú sữa mẹ giúp bảo vệ cơ thể của trẻ khỏi các bệnh nhiễm khuẩn, đặc biệt là tiêu chảy và viêm phổi. Ngoài ra, việc bú sữa mẹ cũng giúp trẻ dự phòng các bệnh mãn tính khi trưởng thành, như béo phì, đái tháo đường và bệnh tim mạch...

Sử dụng sữa mẹ để nuôi con giúp xây dựng mối quan hệ yêu thương và gắn bó giữa mẹ và con. Mẹ có thêm thời gian để gần gũi và chăm sóc con, giúp trẻ phát triển một cách hài hòa.

Nuôi con bằng sữa mẹ là một phương pháp có lợi trong kế hoạch hoá gia đình, giúp mẹ tránh mang bầu và giảm nguy cơ mắc ung thư vú và buồng trứng.

Nuôi con bằng sữa mẹ tiện lợi, tiết kiệm chi phí và là đầu tư tốt nhất cho gia đình và quỹ ngân sách quốc gia.

Vì sao việc cho con bú là lựa chọn tốt nhất cho sự phát triển của trẻ nhỏ?

Cho con bú là cách tốt nhất để cung cấp dinh dưỡng cho trẻ, ngay cả khi mẹ đang mắc bệnh, mang thai, có kinh nguyệt hoặc yếu đuối. Sữa mẹ chứa đầy đủ chất dinh dưỡng mà trẻ cần trong giai đoạn sau sinh đến 6 tháng tuổi.

Chất đạm và chất béo trong sữa mẹ dễ tiêu hóa và hấp thụ.

Sữa mẹ trong những ngày đầu sau sinh được gọi là sữa non, có màu vàng nhạt và dày sánh. Sữa non chứa nhiều chất đạm, Vitamin A và các yếu tố bảo vệ cơ thể, giúp trẻ phòng chống nhiễm khuẩn và dị ứng. Sữa non cũng có tác dụng kích thích tiêu hoá và làm giảm nguy cơ bị vàng da cho trẻ.

Sau giai đoạn sữa non, sữa mẹ chuyển sang sữa trưởng thành bao gồm sữa đầu bữa và sữa cuối bữa. Sữa đầu bữa là loại sữa được bú ở đầu bữa, có màu xanh nhạt, trong suốt và lỏng. Bằng cách bú sữa đầu, trẻ sẽ được nạp nhiều nước và chất dinh dưỡng đầy đủ. Trong khi đó, sữa cuối bữa là loại sữa được bú ở cuối bữa, có màu trắng đục vì chứa nhiều chất béo và cung cấp năng lượng cho trẻ tăng cân.

Phân tích thành phần chất trong sữa mẹ cho thấy chất đạm và chất béo có khả năng tiêu hóa và hấp thụ dễ dàng. Sữa mẹ cũng chứa nhiều đường lactose hơn so với các loại sữa khác, từ đó cung cấp thêm nguồn năng lượng cho trẻ.

Chất sắt có thể được dễ dàng hấp thu từ sữa mẹ, giúp trẻ không gặp phải tình trạng thiếu máu do thiếu sắt.

Sữa mẹ chứa đủ lượng canxi và phốt pho, giúp trẻ phát triển mạnh mẽ và không bị còi xương.

Sữa mẹ chứa đầy đủ các loại Vitamin, nên nếu trẻ con bú mẹ đủ trong 6 tháng đầu đời, không cần bổ sung thêm Vitamin và nước ép hoa quả.

Tại sao trẻ cần được cho bú ngay sau khi sinh?

Sữa mẹ được tự nhuận bài tiết theo cơ chế phản xạ. Khi trẻ bú, cảm giác từ vú được truyền tới não, kích thích sản xuất hai loại hormone là Prolactin và Oxytocin. Prolactin kích thích tế bào tiết sữa và Oxytocin giúp sữa chảy ra từ đầu vú.

Tiếp xúc sớm sau khi sinh tạo nên một mối quan hệ gắn bó đặc biệt giữa mẹ và con. Hành động bú của trẻ tác động tích cực đến co hồi tử cung, giúp cầm máu sau sinh và hỗ trợ phục hồi cơ thể mẹ.

Bú sáng sẽ kích thích sữa tiết ra som đồng thời tránh hiện tượng sữa bị ứ đọng, kéo dài thời gian cho việc bú, giúp trẻ nhận được sữa non phù hợp với tiêu hóa và tăng cường sức đề kháng chống bệnh nhiễm khuẩn sau sinh.

Bú sớm cũng đồng nghĩa với việc trẻ được bú đúng cách ngay từ lúc mới sinh, từ đó tăng khả năng nuôi con bằng sữa mẹ thành công.

Vì vậy, ngay sau khi sinh, mẹ nên tiếp xúc da kề da với trẻ và nằm sát bên con, cho trẻ bú sớm trong khoảng thời gian đầu tiên là một giờ.

Sau khi sinh, có nên cho trẻ uống nước đường, nước cam thảo hoặc các loại sữa khác không?

Việc này không tốt, vì nếu trẻ uống nước đường, cam thảo hoặc các loại sữa khác, mẹ sẽ cho trẻ bú muộn hơn, và sau khi trẻ đã thỏa mãn cơn đói, trẻ sẽ bú ít sữa từ mẹ, ảnh hưởng đến việc ngậm bắt vú của trẻ.

Trẻ rất dễ mắc tiêu chảy do quá trình pha chế cốc thìa không đảm bảo vệ sinh, đặc biệt khi cho trẻ bú bình thì sẽ gây ảnh hưởng đến việc cho con bú sau này.

Để thành công trong việc cho con bú mẹ, ngoài việc cho trẻ bú hoàn toàn bằng sữa mẹ, việc cung cấp dinh dưỡng cho bà mẹ đang cho con bú cũng rất quan trọng để duy trì hàm lượng các chất dinh dưỡng trong sữa. Trong sáu tháng đầu tiên, người mẹ nên ăn nhiều và đa dạng các loại thực phẩm (khoảng 15-20 loại thực phẩm từ 4 nhóm thực phẩm) để có đủ lượng sữa và chất lượng tốt để nuôi con.