1. Hành trình nỗ lực 6 thập kỷ tạo dựng thương hiệu “được lòng” người Việt
Bên cạnh sản phẩm nổi tiếng như cao Sao Vàng, giày Thượng Đình, diêm Thống Nhất và mì Miliket, bóng đèn phích nước Rạng Đông đã từng là một trong những thương hiệu lừng danh của Việt Nam trong giai đoạn trước năm 1988. Đây được xem là thời kỳ phát triển đỉnh cao của Rạng Đông, khi mà mỗi công ty đảm nhận vai trò sản xuất và gần như độc quyền trong lĩnh vực kinh doanh của mình. Rạng Đông thời đó trở thành biểu tượng văn hóa đặc trưng của thời kỳ bao cấp, với hình ảnh phích nước in con chim đậu cành cây, hoa hồng hoặc hoa mẫu đơn đã ăn sâu vào tâm thức của nhiều gia đình Việt Nam thuộc thế hệ 6X, 7X.PGS-TS Nguyễn Văn Huy, nguyên Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học, đã chia sẻ: “Phích nước Rạng Đông là một biểu tượng văn hóa đặc trưng của thời kỳ bao cấp. Vào thời điểm đó, phích nước Rạng Đông là vật dụng cần thiết trong mỗi gia đình, ai cũng phải cố gắng có ít nhất một chiếc. Việc mua bán phích rất khó khăn, ở một số nơi, người lao động phải tham gia quay số mới có quyền mua được chiếc phích này. Ngoài ra, phích còn có thể thay thế ruột khi ruột cũ hỏng hóc."
Nhà máy Bóng đèn Phích nước Rạng Đông là một trong 13 nhà máy ban đầu được Đảng, Chính phủ và Bác Hồ chủ động chọn để xây dựng, nhằm đặt nền móng cho ngành công nghiệp nhẹ Việt Nam trong thời kỳ xây dựng Xã hội Chủ nghĩa. Việc xây dựng nhà máy bắt đầu tại Hạ Đình, Thanh Xuân, Hà Nội vào năm 1958, và sau đến năm 1963, nhà máy đã chính thức đi vào hoạt động. Điều này cũng đánh dấu sự ra đời của nhà máy đầu tiên tại Việt Nam và cả Đông Dương chuyên sản xuất bóng đèn và phích nước.
Tuy nhiên, trong thời kỳ đổi mới giai đoạn 1988-1990, sau khi Việt Nam mở cửa thị trường, loạt hàng Trung Quốc tràn vào nước ta, tạo ra làn sóng hàng ngoại đổ về, đã khiến Rạng Đông gặp nhiều khó khăn và mất dần thị phần. Không còn "một mình, một sân" như thời kỳ bao cấp, Rạng Đông liên tục ghi nhận thua lỗ, thậm chí cần phải cho 1.600 công nhân nghỉ việc trong suốt 6 tháng. Điều này còn kèm theo việc tài khoản ngân hàng của nhà máy cũng bị phong tỏa.
Không chịu thua cùng với điều kiện khó khăn, Rạng Đông đã nhanh chóng phục hồi và vượt qua sự cạnh tranh của các sản phẩm Trung Quốc, tái giành lại thị phần của mình. Minh chứng rõ ràng là vào năm 1993, sản phẩm của Rạng Đông đã được xếp vào danh sách "10 mặt hàng tiêu dùng Việt Nam được yêu thích nhất".
Đặc biệt, vào cuối tháng 8/2019, công ty đã gặp phải một vụ hỏa hoạn đáng tiếc, gây thiệt hại lớn cho hoạt động kinh doanh của họ. Tuy nhiên, nhờ sự gắn kết, sáng tạo và tinh thần phục hồi nhanh chóng trong việc sản xuất, Rạng Đông đã mang về doanh thu sau vụ cháy cao gấp 1,67 lần so với trung bình 8 tháng trước đó.
2. Đằng sau sự trường tồn của Rạng Đông là những bước đi mang tính chiến lược
Sự quyết tâm và tinh thần không chịu khuất phục đã giúp Rạng Đông tồn tại cho đến ngày hôm nay. Trải qua 6 thập kỷ, Rạng Đông đã trải qua thất bại và thành công, nhưng không thể không nhắc đến sự nỗ lực vững chắc của họ.2. Đằng sau sự trường tồn của Rạng Đông là những bước đi mang tính chiến lược
Sau nhiều biến động lịch sử từ những năm 60, Công ty Bóng đèn Phích nước Rạng Đông đã trở thành một trong số ít thương hiệu Việt xưa vẫn giữ được sự vững mạnh và phát triển mạnh mẽ trên thị trường. Vậy, bí quyết nào đã tạo nên thành công cho doanh nghiệp này?2.1. Tập trung vào cải tiến công nghệ, dây chuyền sản xuất
Rạng Đông đã tiếp tục đầu tư đáng kể vào công nghệ để cải tiến năng suất và chất lượng sản phẩm ở hai phân xưởng LED và Phích nước. Cụ thể, chúng tôi đã áp dụng công nghệ mới trong quá trình sản xuất, đầu tư vào lò thủy tinh công nghệ nấu điện hiện đại để sản xuất thủy tinh sạch, chất lượng cao và đáp ứng tiêu chuẩn RoHs Châu Âu. Chúng tôi cũng đã đầu tư vào dây chuyền mạ bạc theo công nghệ Nhật Bản và sử dụng công nghệ in 3D để giảm thời gian thiết kế và trưng bày sản phẩm ở gian hàng ảo trên mạng.Những đầu tư này đã giúp cân bằng dây chuyền sản xuất, giảm thiểu lãng phí và tối ưu hoá các thao tác. Sau nhiều giải pháp cải tiến, thay đổi, năng suất lao động tại các chuyền đã tăng trung bình từ 30% đến 50%, trong một số trường hợp, năng suất tăng trên 200%.
2.2. Phát triển danh mục sản phẩm
Rạng Đông đã nổi danh với sản phẩm đèn tròn và phích nước trong thời bao cấp. Tuy nhiên, hiện nay danh mục sản phẩm của công ty đã được mở rộng và đa dạng hơn, bao gồm nhóm sản phẩm chiếu sáng (như nhà thông minh, đèn Led, thiết bị điện...) và nhóm sản phẩm phích nước (như phích nước cầm tay, phích trà - cà phê...). Ngoài ra, Rạng Đông cũng cung cấp các giải pháp tư vấn và thiết kế chiếu sáng trong dân dụng, cùng với dịch vụ quảng cáo thương mại...Có mục tiêu trở thành doanh nghiệp công nghệ cao hàng đầu trong lĩnh vực chiếu sáng tại Việt Nam, Rạng Đông đang từng bước mở rộng danh mục sản phẩm và kết hợp chuyển đổi số để nhanh chóng đưa thương hiệu lên tầm khu vực. Thay vì chỉ cung cấp vài sản phẩm đơn lẻ, công ty đã nghiên cứu và phát triển một hệ sinh thái LED 4.0.
2.3. Thay đổi bao bì sản phẩm hiện đại, sáng tạo hơn
Chăm chỉ cập nhật xu hướng và không bị đánh bại bởi thị trường, Rạng Đông không chỉ kế thừa những ưu điểm về độ bền và khả năng giữ nhiệt, mà còn luôn nỗ lực thay đổi kiểu dáng, màu sắc, mẫu mã và tính năng. Ví dụ, ngoài phích nước nóng, chúng tôi còn cung cấp phích pha trà và phích cá nhân giữ nhiệt với nhiều màu sắc trẻ trung và phù hợp với xu hướng, đồng thời có dung tích đa dạng từ 0,5 - 3,2 lít.2.4. Vận dụng khoa học kỹ thuật và ứng dụng công nghệ 4.0
Tư duy chiến lược phát triển quan trọng của Rạng Đông là chuyển từ một công ty công nghệ thông thường sang một công ty công nghệ cao, đồng nghĩa với việc chúng tôi phải hội nhập và phát triển theo hướng chuyển đổi số. Dựa trên tầm nhìn đó, Rạng Đông đã xác định và triển khai kế hoạch xây dựng nhà máy sản xuất theo "Make in Việt Nam": Sáng tạo tại Việt Nam, Thiết kế tại Việt Nam, và Sản xuất tại Việt Nam.Từ năm 2009, Rạng Đông đã hợp tác đầu tư khoa học công nghệ với các trường Đại học lớn và viện nghiên cứu như ĐH Bách Khoa Hà Nội, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam... để đẩy mạnh sáng tạo và thúc đẩy tăng trưởng, phát triển trong thời đại công nghệ số.
Hiện nay, hệ sinh thái sản phẩm/dịch vụ 4.0 của Rạng Đông đã được hoàn thiện và phát triển với 5 thuộc tính: Thông minh hóa, cá thể hóa; Nền tảng hóa và tạo ra dữ liệu; Đồng sáng tạo; Xanh hóa và kinh tế tuần hoàn; Ứng dụng vào Smart Home, Smart City, Smart Farm, với nền tảng công nghệ Rallismart hướng tới kết nối các đối tác, khách hàng, đưa cơ cấu tỷ trọng doanh thu 5 lớp sản phẩm của Hệ sinh thái đến 2025 lên trên 60%, đến 2026 là 70%.
Nhờ vào hệ sinh thái này, năng suất lao động đã tăng đến 30% với sản phẩm LED (từ 5,5 triệu sản phẩm/tháng lên 7,5 triệu sản phẩm/tháng) và tăng 37% với sản phẩm Phích (từ 1,4 triệu sản phẩm/tháng lên 1,9 triệu sản phẩm/tháng).
Ngày 07/11/2022, Rạng Đông đã nhận được giấy chứng nhận là "Doanh nghiệp Khoa học Công nghệ" với danh mục gồm 68 chủng loại sản phẩm đã được hình thành từ kết quả nghiên cứu Khoa học & Công nghệ.
"Nếu tiếp tục duy trì mô hình cũ, tăng trưởng tiên tiến sẽ đạt khoảng 5 - 10% mỗi năm, trong khi khoảng cách phát triển so với ba quốc gia ASEAN (Singapore, Malaysia, Thái Lan) vẫn còn rất lớn, chưa kể đến so với các quốc gia phát triển. Chỉ qua việc chuyển đổi số - mô hình tăng trưởng theo dạng hình cấp số nhân, chúng ta mới có hy vọng để đuổi kịp." - Theo báo cáo thường niên của Rạng Đông.
Đặc biệt, khi nhắc đến quá trình chuyển đổi số, Ban quản trị cũng nhấn mạnh đến yếu tố đặt con người vào trung tâm, tập trung vào việc phát triển, nâng cao năng lực của mỗi cá nhân và từng bước khám phá nền tảng công nghệ số.
2.5. Chuyển sang mô hình thương mại đa kênh
Sau 60 năm thành lập và phát triển, công ty hiện đang sở hữu một hệ thống phân phối rộng khắp cả nước với hơn 20.000 đại lý cấp 1, cấp 2 và cấp 3 cùng với một đội ngũ hàng trăm nhân viên tiếp thị hoạt động tại 64 tỉnh thành.Thay vì chỉ tập trung vào thiết kế và sản xuất như trước đây, Rạng Đông đã và đang chuyển dịch sang hoạt động thương mại đa kênh, áp dụng mô hình DBM. Công ty đang triển khai mô hình thương mại đa kênh Omnichannel và đồng thời mở rộng hoạt động sản xuất module, tiến đến trở thành người tạo ra một hệ sinh thái hoàn chỉnh trong lĩnh vực chiếu sáng và nhà thông minh.
Rạng Đông đã từ mô hình kinh doanh truyền thống chuyển đổi sang mô hình bán hàng trực tuyến kết hợp với bán hàng trực tiếp, tập trung vào phát triển thương mại điện tử và kinh doanh trên các nền tảng số. Công ty đã áp dụng mô hình đa kênh và tiến tới mục tiêu hợp kênh Omni-Channel. Chúng tôi mong muốn mang đến cho khách hàng những trải nghiệm chất lượng cao, liền mạch và dễ dàng.
Đáng chú ý, chúng tôi không chỉ để sản phẩm trên tất cả các kênh thương mại điện tử hiện có tại Việt Nam mà còn mở rộng tới các trang thương mại điện tử lớn trên toàn thế giới.
2.6. Chiếm lĩnh sang thị trường nước ngoài
Nhờ vào khả năng kiểm soát công nghệ, Rạng Đông đã phát triển thêm nhiều sản phẩm có chất lượng tốt hơn, sản xuất sạch hơn và thân thiện với môi trường. Điều này đã giúp phích nước Rạng Đông xuất khẩu đến hơn 47 quốc gia, bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Ai Cập, và Hàn Quốc, trong đó đưa thương hiệu Rạng Đông và văn hóa Việt Nam đến với người tiêu dùng quốc tế.Đặc biệt, khi được hỏi về việc đổi tên thương hiệu để tiếp cận rộng rãi hơn ở nước bạn, phó Tổng Giám đốc của Rạng Đông cho biết: "Dù chúng tôi đã xuất khẩu sang 47 quốc gia, nhưng chúng tôi không có ý định thay đổi tên hiện tại. Tuy vậy, chúng tôi đang tập trung vào việc đầu tư và phát triển bằng cách sử dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và đặc biệt là chuyển đổi số."
Như vậy, có thể thấy, Rạng Đông đã chuẩn bị sẵn sàng cho việc cải tiến nhằm đạt được hiệu quả kinh doanh tuy nhiên họ chưa có kế hoạch thay đổi tên thương hiệu - tên gắn liền với quá khứ lâu đời của họ.
3. Thành công thể hiện ở những con số và giải thưởng
Năm 2022, Rạng Đông đã đạt doanh thu 6.909,428 tỷ đồng, tăng 21% so với năm 2021, một con số mà nhiều doanh nghiệp trong thời điểm khó khăn đóng cửa đã mơ ước.Cũng trong năm ngoái, Rạng Đông đã vinh dự nhận được nhiều giải thưởng lớn như:
TOP 500 Doanh nghiệp tăng trưởng nhanh nhất Việt Nam
TOP 50 Doanh nghiệp đạt lợi nhuận xuất sắc Việt Nam
TOP Công nghệ 4.0 Việt Nam – I4.0 Award lần thứ nhất năm 2022. Hạng mục 1: TOP Doanh nghiệp Công nghiệp 4.0
TOP 10 Nhãn hiệu hàng đầu Việt Nam
Theo Rạng Đông công bố trong quý 2 năm này, công ty đã đạt được lợi nhuận sau thuế là 110 tỷ đồng, tăng 24% so với cùng kỳ năm trước. Tính cả 6 tháng đầu năm, công ty đã hoàn thành 84% mục tiêu lợi nhuận cả năm.
>>> Xem thêm: Nghe rất vô lý nhưng lại là thật: Rạng Đông lãi đậm sau thảm họa thủy ngân
Tạm kết