Việc chuyển tiền nhầm tài khoản ngân hàng đã trở thành một trong những hình thức lừa đảo phổ biến hiện nay. Kẻ gian sử dụng chiêu trò giả chuyển khoản nhầm để chiếm đoạt tài sản của người bị hại. Thủ đoạn của chúng là tận dụng sự chủ quan, thiếu cảnh giác của nạn nhân để chuyển tiền vào tài khoản của một người khác. Việc này đặc biệt nguy hiểm khi không chỉ gây thiệt hại tài chính mà còn khiến cho nạn nhân phải đối mặt với những phiền toái và thủ tục pháp lý phức tạp.
Sau khi nhận được tiền, kẻ lừa đảo sẽ giả danh là người thu hồi nợ của một công ty tài chính để liên hệ với nạn nhân và đe dọa yêu cầu họ trả lại số tiền đã nhận như một khoản vay kèm theo lãi cắt cổ. Một cách lừa đảo khác, kẻ gian chuyển tiền cho nạn nhân rồi giới thiệu mình đang sống tại nước ngoài và yêu cầu được nhận lại số tiền đã chuyển nhầm.
Để hoàn trả số tiền đã chuyển nhầm, người nhận cần sử dụng dịch vụ chuyển tiền quốc tế thông qua một liên kết. Tuy nhiên, không ngờ rằng sau khi nhập đầy đủ thông tin, tài khoản của người nhận đã bị rút trống. Điều này cho thấy kịch bản lừa đảo chuyển tiền nhầm tài khoản ngân hàng rất khó đoán và lợi dụng trái tim tốt bụng của những người dễ tin để rơi vào bẫy.
Nếu người nhận tiêu tiền chuyển khoản nhầm không trả lại số tiền đó, họ sẽ bị xem là phạm tội chiếm đoạt tài sản của người khác. Điều này được quy định rõ ràng trong Bộ luật Dân sự năm 2015.
Theo Điều 579 Bộ Luật Dân sự, người chiếm hữu hoặc sử dụng tài sản của người khác mà không có căn cứ pháp luật thì phải trả lại cho chủ sở hữu hoặc giao cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền nếu không tìm được chủ sở hữu. Vì vậy, nếu nhận nhầm tiền vào tài khoản, người nhận nên liên hệ ngân hàng để xử lý vấn đề tránh vi phạm pháp luật.
Nếu ai bị chiếm giữ tiền trái phép dưới 10 triệu đồng, họ sẽ bị phạt hành chính từ 02 đến 05 triệu đồng (theo điểm e khoản 2 Điều 15 Nghị định 167/2013/NĐ-CP).
Tuy nhiên, nếu số tiền bị chiếm giữ trái phép lớn hơn 10 triệu đồng, người vi phạm có thể bị truy tố hình sự về tội chiếm đoạt tài sản trái phép theo quy định tại Điều 176 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017.
Nếu ai đó chiếm đoạt số tiền từ 10 đến 200 triệu đồng do người khác chuyển nhầm, họ sẽ bị xử lý hình sự và đối mặt với mức phạt tiền từ 10 đến 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ trong vòng 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Nếu số tiền bị chiếm đoạt vượt quá 200 triệu đồng, kẻ phạm tội có thể bị phạt tù từ 1 đến 5 năm.
Khi nhận được số tiền chuyển khoản nhầm, chủ tài khoản cần phải chú ý không sử dụng số tiền đó cho mục đích cá nhân và chỉ liên hệ với ngân hàng để hoàn trả lại số tiền cho người gửi. Tuyệt đối không nên chuyển lại số tiền cho người lạ mà không có bằng chứng và sự cho phép của bên thứ ba.
Người dân nên tự chủ động liên hệ với ngân hàng và thông báo ngay khi nhận được tiền chuyển nhầm hoặc đợi đại diện ngân hàng liên hệ để giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, trước khi cung cấp thông tin cá nhân hay tiền bạc, cần phải kiểm tra xác thực số điện thoại của ngân hàng để tránh bị lừa đảo. Để đảm bảo an toàn và tránh rủi ro, chủ tài khoản nên tới ngân hàng trực tiếp để giải quyết vấn đề.
Nếu khoản tiền chuyển nhầm có giá trị nhỏ, chủ tài khoản có thể yêu cầu ngân hàng cung cấp sao kê, sau đó đối chiếu với thông tin nhận được và thực hiện chuyển trả lại. Tuy nhiên, khi đối diện với số tiền lớn, chủ tài khoản nên sắp xếp thời gian để trực tiếp đến chi nhánh ngân hàng để xác minh hoặc liên hệ với cơ quan công an để giải quyết vấn đề.
Hạn chế cung cấp thông tin bảo mật như mật khẩu truy cập tài khoản và mật khẩu giao dịch một lần (OTP) cho bất kỳ ai, ngay cả những người tự xưng là nhân viên ngân hàng, và cẩn trọng với các yêu cầu truy cập đường link website, đăng nhập, cung cấp thông tin tài khoản và thông tin cá nhân. Đồng thời, Vingroup đã công bố danh sách 16 trang web giả mạo của tập đoàn, nhằm tránh lừa đảo và kêu gọi đầu tư hoặc chuyển tiền điện tử.