Lật ngược ký ức với 3 bài học truyền thông từ TVC kinh điển Tấm Cám của Yahoo! - Hấp dẫn hơn bao giờ hết!

1. Yahoo! - Một thời để nhớ của thế hệ người dùng Việt

Yahoo! ra đời vào ngày 2-3-1995 do hai sinh viên Đại học Stanford là Jerry Yang và David Filo thành lập. Mục tiêu ban đầu của Yahoo! là giúp người dùng dễ dàng tìm kiếm các địa chỉ website yêu thích một cách thuận tiện. Tuy nhiên, sau đó, nền tảng này nhanh chóng phát triển trở thành công cụ tìm kiếm và truy cập web phổ biến nhất trên internet. Trong những năm 1990, Yahoo! thực sự là nơi người dùng khởi đầu khi sử dụng Internet. Đặc biệt ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có Việt Nam, thế hệ 8X và 9X đời đầu rất ấn tượng với Yahoo!.

Vào thời điểm đó, mọi người đua nhau tạo tài khoản Yahoo với những tên "cool ngầu" như congchuabongbong_4ever hay boynhanghe0_div0tbe0... Tiếng Buzz! gọi nhau kia gợi lên những cảm xúc không kém gì tiếng "ping" trên Facebook ngày nay. Nhiều người thậm chí sở hữu nhiều tài khoản Yahoo khác nhau để sống ảo. Cảnh ngồi quán net đắm chìm trong việc chat chit trên nhiều cửa sổ khác nhau có lẽ là hình ảnh phổ biến nhất của tuổi teen Việt Nam thời đó.

Trước đây, Yahoo từng là một người thống trị Internet, nhưng việc không có chiến lược phù hợp và ngủ quên trên chiến thắng đã buộc Yahoo phải bán mình. Khi tuyên bố đóng cửa, Yahoo! đã tròn 20 tuổi - một thời điểm đẹp nhất trong cuộc đời, nhưng không hi vọng vào một sinh nhật ấm áp, mà lại là một lời tạm biệt.

B. Minh, 22 tuổi, chia sẻ: "Trong bất kỳ lĩnh vực nào của cuộc sống, đổi mới và thay thế là điều tất yếu. Có thể, sau 10 năm nữa, chúng ta sẽ lại trải qua cảm giác tương tự với Facebook. Nhưng Yahoo Messenger sẽ mãi là một kỷ niệm đáng nhớ với tôi, đặc biệt là với những trò nghịch ngợm chỉ lũ trẻ 8x - 9x mới biết."

"Năm lớp 7 mình nhờ thằng bạn đặt một cái nick đầu tiên là xin_dung_xat_muoi_trai_tim_em_19_94. Mỗi lần nhập mật khẩu, mình phải đánh phím mỏi mệt", Phạm Vân kể.

Tuy nhiên, ngay cả khi Yahoo đã bị lãng quên, nó vẫn mãi là một phần kỷ niệm của nhiều thế hệ. Khi nhắc đến Yahoo, người ta không chỉ nhớ về màu tím huyền thoại, những biệt danh khó đỡ, những tâm trạng được thể hiện qua trạng thái, và những biểu tượng cảm xúc "thần thánh"... mà còn là đoạn phim quảng cáo mang tên Tấm Cám. Vậy, điều gì đã tạo nên thành công cho đoạn phim quảng cáo này từng khiến người ta nhớ mãi?

Khi được hỏi về video quảng cáo Tấm Cám của Yahoo!, Khánh Hân chia sẻ rằng không cần đi hội cũng có nhiều "quàng tử" nhờ Yahoo!, chỉ cần ném mấy cái hình lừa tềnh 360° lên là "quàng tử" tự xin chết mất. Không cần phải đào hũ xương Bống để kiếm đồ đẹp, và cũng không cần làm mỏi lòng vì hài trình diễn.

Ngay cả bộ emoticon của Yahoo Messenger từ TVC quảng cáo cũng đã gắn liền với kỷ niệm thời học trò, Tô Anh chia sẻ rằng đi ra tiệm máy tính, có 10 máy thì có tới 7 máy sử dụng màn hình chat Yahoo. Bộ emoticon của Yahoo cũng rất tuyệt vời và cho đến nay vẫn thích sử dụng những biểu cảm đó.

Theo tính toán của Yahoo, thị trường Việt Nam đứng thứ 5 về quy mô cho thương hiệu này, ước tính có khoảng 1 triệu người sử dụng Yahoo! tại Việt Nam, chiếm 25% tổng số người dùng trên toàn thế giới. Đáng chú ý là có lúc số người dùng Yahoo chiếm tới 71% người sử dụng internet tại Việt Nam, tương đương khoảng 17 triệu người.

TVC Tấm Cám của Yahoo! đã xuất hiện đúng vào thời điểm hấp dẫn và tạo nên cơn sốt trong cộng đồng mạng. Ngoài ra, bộ emoticons trên Yahoo! Messenger cũng được xây dựng với hiệu ứng âm thanh giống như trong video: Tấmmmm, Dạ mẹ, Khóc khóc khóc hoài... Điều này cũng đóng góp vào việc lan truyền hiệu ứng của video quảng cáo của thương hiệu.

Yahoo! đã rất khéo léo khi sử dụng những chất liệu gần gũi với người Việt để quảng bá tại Việt Nam. Thương hiệu đã lấy ý tưởng từ truyện cổ tích "Sự tích Tấm Cám" để xây dựng nội dung TVC. Điều này giúp thu hút và tiếp cận một cách gần gũi hơn với khán giả Việt.

2. Ba bài học thành công từ case study quảng cáo huyền thoại của Yahoo!

2.1. Áp dụng chiến lược bản địa hóa vào TVC 

Dựa trên ý tưởng cổ điển, Yahoo! đã thông minh kết hợp các yếu tố hiện đại một cách khéo léo. Hình ảnh của máy tính cũng như mạng xã hội Yahoo! đã được thể hiện trong TVC một cách "phi thực tế", nhưng vẫn giữ được tính hài hước và không làm khó chịu cho người xem.

Có thể nói, trong giai đoạn đó, Yahoo! đã áp dụng một chiến lược bản địa hóa hợp lý để gắn kết thương hiệu ngoại nhập với người Việt, và trở thành mạng xã hội ưa thích nhất.

Đổi cách thiết kế TVC bằng cách sử dụng các tình huống dân gian hoặc câu chuyện cổ tích không chỉ giúp thương hiệu giữ khách hàng thu hút lâu dài hơn mà còn kích thích sự hứng thú của họ với những câu chuyện quen thuộc. Yahoo! đã từng thành công rực rỡ với phương pháp này, và nhiều thương hiệu khác đã học hỏi và áp dụng để chinh phục khách hàng, như video "Ăn khế trả đồ" của Ferroli. Thậm chí, việc sử dụng yếu tố văn hóa và truyền thống dân gian đã mở rộng sang cả lĩnh vực âm nhạc, như MV "Thị Mầu" của Hoà Minzy và "Để Mị nói cho mà nghe" của Hoàng Thuỳ Linh...

2.2. Hợp tác với KOLs

Xuất hiện các KOLs trong các TVC quảng cáo có thể không còn xa lạ trong thời đại ngày nay, nhưng trong quá khứ, thì đây đã là một xu hướng nổi bật.

KOLs ảnh hưởng mạnh đến sở thích và tâm lý người tiêu dùng, tạo sự lan rộng cho sản phẩm hoặc dịch vụ của thương hiệu, và có thể ảnh hưởng đến quyết định mua của khách hàng. Quảng cáo truyền hình sản xuất với sự tham gia của KOL thường có số lượt xem, hiệu ứng và sự lan tỏa cao hơn so với quảng cáo truyền hình sản xuất thông thường. Sự phù hợp giữa nội dung quảng cáo và tầm ảnh hưởng của KOL là yếu tố quan trọng để quảng bá sản phẩm tới khách hàng.

Đoạn phim quảng cáo của Yahoo! đã thu hút sự chú ý từ cộng đồng mạng khi có sự xuất hiện của Ngô Thanh Vân, một diễn viên đã đoạt giải "Bông sen Vàng" cho nữ diễn viên xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 15 vào năm 2007, cùng với sự góp mặt của nghệ sĩ ưu tú Thành Lộc và danh hài Minh Béo.

Và đặc biệt hơn nữa, sau 8 năm, một câu chuyện Tấm Cám khác (MV Tấm Cám chuyện chưa kể - Ngô Thanh Vân) đã xuất hiện trên màn ảnh rộng và thu hút sự chú ý của khán giả.

Tuy nhiên, lần này, mọi thứ đã thay đổi hoàn toàn. Người đẹp xinh đẹp Ngô Thanh Vân, người từng là nàng Tấm, bây giờ đã trở thành một người phụ nữ âm mưu và quỷ quyết. Trong khi đó, Thành Lộc, người từng đóng vai ông Bụt trong quảng cáo Tấm Cám kinh điển của Yahoo, đã trở thành một nhân vật vui tính và đáng yêu. Quảng cáo đó bỗng trở thành hiện tượng và được lan truyền một cách nhanh chóng. Sự so sánh thú vị giữa hai video này đã phần nào khẳng định thành công không thể chối cãi của Yahoo! thời điểm đó.

2.3. Sử dụng emoticon hài hước làm công cụ lan truyền

Dễ thấy rằng, biểu tượng cười của Yahoo! Messenger trở thành những kỷ niệm không thể quên với chúng ta và không có bộ biểu tượng nào có thể thay thế được. Ngay sau khi Yahoo! quảng cáo Tấm Cám, những âm thanh như "Tấm!!!!!" "Dạ mẹ!!!!" hay ông bụt "ya... hooooo" đã làm cuộc trò chuyện trở nên thú vị và ít nhàm chán hơn.

Nhiều người còn cho biết, âm thanh "Tấm!!!!" có hiệu quả hơn âm thanh của tiếng Buzz!!! (Buzz!!! giống như việc "gõ cửa" ai đó để thu hút sự chú ý. Khi ai đó nhắn tin cho bạn, cửa sổ chat sẽ rung lên và từ "Buzz!!!" đi kèm với âm thanh đặc trưng. Nếu ở giao diện trái tim, Buzz!!! sẽ biến thành một nụ hôn che đậy cửa sổ chat).

Bỏ qua Yahoo! đi, khi mà Zalo, Whatsapp, Telegram, Facebook đã có rồi...Yahoo đã chọn rời bỏ và để lại một kỷ niệm đẹp về thời đại công nghệ ngây thơ. Hơn thế nữa, chúng ta học được bài học quý báu từ việc sản xuất TVC truyền thông thụ động: đôi khi, việc xây dựng một chiến dịch quảng cáo dựa trên truyện cổ tích dân gian và sử dụng hiệu ứng âm thanh mạnh mẽ có thể mang lại hiệu quả bất ngờ.