Gợi ý hữu ích để mẹ bầu vượt qua những dấu hiệu đa ối và bảo đảm một thai kỳ an toàn

Nước ối đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của thai nhi, bảo vệ thai nhi khỏi những áp lực từ bên ngoài, điều chỉnh nhiệt độ cơ thể, duy trì tình trạng hiện tại và giúp phát triển phổi, cơ, xương và hệ tiêu hóa của thai nhi.

Trong một số trường hợp hiếm, nước ối có thể gây vấn đề, đặc biệt là khi có quá nhiều hoặc quá ít nước ối.

1. Đa ối là gì?

Đa ối xuất hiện sớm hơn trong thai kỳ và lượng nước ối càng cao thì nguy cơ biến chứng càng tăng.

Đa ối chỉ xảy ra trong khoảng 1% trường hợp khi mang thai. Mức nước ối bình thường nằm trong khoảng từ 5 đến 24 cm, hoặc khoảng 800 đến 1000 ml. Tuy nhiên, lượng nước ối có thể tăng hoặc giảm tùy thuộc vào từng giai đoạn của thai kỳ. Khi lượng nước ối bị xáo trộn, có thể lên đến 2000ml, thậm chí có thai phụ còn có tới 3000 ml. Đây là tình trạng đa ối nặng vì nếu nước ối trong bụng mẹ quá nhiều sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm.

2. Triệu chứng đa ối

Đa ối cấp tính:

Tình trạng đa ối cấp thường kéo dài trong vài giờ đồng hồ và xảy ra vào tuần thứ 16-20 của thai kỳ. Trong thời gian này, lượng nước ối tăng đột ngột làm cho tử cung căng lên và bị đẩy lên cơ hoành của bà bầu. Bà bầu có thể gặp phải những triệu chứng nghiêm trọng hoặc có thể xảy ra các cơn gò chuyển dạ sớm trước khi đến tuần thứ 28. Vì vậy, bà bầu cần lưu ý những dấu hiệu sau đây:

Bụng căng cứng, to nhanh.

Tử cung căng cứng, đau.

Không sờ được các bộ phận của thai nhi trong bụng hoặc có dấu hiệu "cục đá nổi".

Khó nghe tim thai.

Cổ tử cung mở, đầu ối và phần dưới của âm đạo bị căng phồng.

Giãn tĩnh mạch, phù chân

Khó thở khi mang thai, suy hô hấp.

Hay đau trằn bụng, dễ bị buồn nôn, đau thượng vị.

Đa ối mạn tính là một tình trạng thường gặp ở khoảng 95% phụ nữ mang bầu và thường xảy ra vào giai đoạn cuối của thai kỳ. Tuy nhiên, nếu bạn có cảm giác:

Tử cung mẹ lớn hơn so với độ tuổi thai.

Xuất hiện dấu hiệu "sóng vỗ".

Có dấu hiệu "cục đá nổi" khi ấn vào bụng, khó xác định các cực của thai nhi.

Phần dưới âm đạo bị căng phồng.

3. Chẩn đoán đa ối

Khi tiến hành khám thai và nếu bác sĩ có nghi ngờ về tình trạng đa ối, họ sẽ thực hiện các xét nghiệm để xác định liệu mẹ bầu có mắc phải bệnh này hay không và nếu có, mức độ lượng nước ối có đáng lo ngại không. Có hai phương pháp để đo và định lượng nước ối trong cơ thể mẹ bầu: Phương pháp đầu tiên gọi là chỉ số nước ối (AFI). Phương pháp thứ hai gọi là đo độ sâu túi nước ối (SDP). Các xét nghiệm về đa ối không gây đau đớn, không xâm lấn và an toàn cho cả bà bầu và thai nhi.

Bác sĩ sẽ đo khối lượng chất lỏng để đánh giá mức độ chất lỏng trong bốn góc phần tư của tử cung, trước khi hợp nhất chúng lại và chia đều thành bốn phần. Mức nước ối bình thường nằm trong khoảng từ 5 đến 25 cm. Nếu lượng nước ối vượt quá mức này, được coi là trường hợp có nhiều nước ối.

Túi đơn sâu nhất (SDP):

Trong phương pháp này, chúng ta sẽ lựa chọn túi nước ối sâu nhất trong tử cung để đo và đánh giá. Mức bình thường của túi nước ối là từ 2 đến 8 cm, và nếu lượng nước vượt quá 8 cm thì được chẩn đoán là đa ối.

Tuy nhiên, thông thường, tình trạng này không gây quá nhiều phiền toái, đặc biệt là trong giai đoạn sau của thai kỳ. Đa số các bà bầu bị đa ối sẽ không gặp phải những vấn đề đáng kể.

4. Nguyên nhân đa ối

Đôi khi, nguyên nhân gây ra tình trạng đa ối không được bác sĩ xác định rõ ràng, với khoảng ⅔ trường hợp đa ối không tìm ra nguyên nhân cụ thể. Còn lại ⅓ số trường hợp có thể do các nguyên nhân sau đây:

- Dị tật bẩm sinh: Bao gồm hở hàm ếch, hẹp môn vị và những dị tật liên quan đến khả năng nuốt, có thể ảnh hưởng đến chức năng thận của thai nhi.

Bệnh đái tháo đường thai kỳ: Đa ối được tìm thấy ở 10% thai phụ mắc đái tháo đường không kiểm soát được lượng đường trong máu, mà thai nhi tiểu nhiều hơn so với bình thường. Vì vậy, kiểm soát tốt lượng đường trong máu sẽ giúp duy trì mức nước ối bình thường.

Rh không tương thích, hoặc sự không phù hợp giữa máu của mẹ và máu của thai nhi.

Hội chứng truyền máu song sinh xảy ra khi một thai đôi đều có sự phân bố máu không bình đẳng, khi một thai nhận quá nhiều máu và thai kia lại nhận quá ít. Sự không cân đối máu này có thể gây ra rối loạn trong sự phát triển của thai nhi, gây ra tình trạng đa ối và suy tim thai.

5. Biến chứng đa ối

Viêm nội mạc tử cung, phù rau thai... cũng gây đa ối.

5. Biến chứng đa ối

Việc có quá nhiều nước ối có thể làm tăng nguy cơ thai chết lưu. Trên mỗi 1.000 trường hợp mang thai với mức nước ối bình thường, có 2 trẻ chết lưu, trong khi với chứng đa ối, tỷ lệ này là 4 trẻ trên 1.000 trường hợp.

Đa ối tăng nguy cơ vỡ ối sớm hoặc sinh non. Đồng thời, đa ối làm tăng nguy cơ ngôi mông hoặc ngôi ngang thay vì ngôi đầu, giúp đầu thai cúi xuống và chào đời bình thường.

Một biến chứng nguy hiểm khác là sa dây rốn khi chuyển dạ, dây rốn có thể bị chèn ép hoặc đẩy ra trước em bé. Sự tích tụ quá nhiều nước ối có thể gây bong tróc nhau thai, dẫn đến nguy cơ xuất huyết sau sinh do tử cung bị chèn ép bởi lượng nước ối lớn và khó co lại hoàn toàn như bình thường.

6. Điều trị và phòng ngừa đa ối

Đa ối là một biến chứng nguy hiểm trong thai kỳ, vì vậy các bà bầu cần thường xuyên đi khám thai.

Khi đã chẩn đoán đa ối, bác sĩ có thể yêu cầu mẹ bầu đi khám bổ sung và siêu âm để kiểm tra sức khỏe của thai nhi. Cách xử trí sẽ được đưa ra dựa trên tình trạng cụ thể, giai đoạn của thai kỳ và mức độ nghiêm trọng của tình trạng đa ối, đồng thời kiểm tra sự phát triển của thai nhi thông qua biểu đồ tăng trưởng. Bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm khác nhau cho thai nhi dựa trên kết quả của các xét nghiệm trước đó.

Nếu tình trạng đa ối có kết quả của bệnh đái tháo đường thai kỳ, cần quản lý mức đường trong máu mẹ bầu bằng cách thay đổi chế độ ăn và uống cũng như sử dụng thuốc.

Một số thai phụ sẽ được yêu cầu sử dụng thuốc trưởng thành phổi để tránh nguy cơ sinh non. Nếu các triệu chứng đa ối gây ảnh hưởng đến tính mạng, bác sĩ sẽ tiến hành thủ thuật hút nước ối. Thủ thuật này thường an toàn với tỷ lệ biến chứng thấp.

Để tránh sự phức tạp, thai phụ nên thiết lập một chế độ ăn uống phù hợp, đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng và uống đủ nước. Họ cũng nên giảm lượng muối trong khẩu phần ăn và dành thời gian nghỉ ngơi và thư giãn trong suốt quá trình mang thai, tránh làm việc quá sức.

Ngoài ra, việc đi khám thai định kỳ và thực hiện các xét nghiệm sàng lọc trước khi sinh theo hướng dẫn của bác sĩ là rất quan trọng để phát hiện sớm các dị tật có nguy cơ gây đa ối.

Xem thêm video đang được quan tâm: