Ngày 21/11 sắp tới, ĐT Việt Nam sẽ đánh bại Đội tuyển Iraq trong trận đấu đầu tiên dưới sự chỉ đạo của HLV Philippe Troussier tại sân vận động Mỹ Đình. Trước đó, ĐT Việt Nam đã giành chiến thắng trước Đội tuyển Philippines tại Rizal Memorial, mang về 3 điểm trọn vẹn. HLV Philippe Troussier đã nhanh chóng vào phòng họp báo với tinh thần hưng phấn và hò hét như một "Gà trống Gaulois".
BLV Quang Tùng: Tuyển Việt Nam cần thận trọng nhưng không phải e ngại Philippines!
Ai có thể ngạc nhiên vì những bàn thắng hôm nay chứ tôi thì không. Tôi thấy bóng đá Việt Nam ghi bàn một cách tuyệt vời, trong khi bàn thắng của chúng tôi đáp ứng theo kịch bản đã được chuẩn bị kỹ lưỡng. Chúng tôi đã rèn luyện chăm chỉ và nhận thức được rằng thực tế sẽ diễn ra như vậy. HLV Philippe Troussier đã nói và ánh mắt của ông cũng thể hiện sự khinh thường.
Nửa năm trước, HLV Philippe Troussier đã gây thất vọng khi U22 Việt Nam bị U22 Indonesia đánh bại với tỷ số 2-3, mặ despite được chơi với một người ít hơn trong trận bán kết và không thể bảo vệ được ngôi vị HCV tại SEA Games. Bây giờ, áp lực đang nặng nề lên đôi vai của nhà cầm quân người Pháp. Trên trang mạng xã hội của Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF), chúng ta có thể thấy rằng ý kiến tin tưởng vào ông Troussier đang tiêu tan trước sự chỉ trích lan truyền.
Thực tế, ông Troussier không phải là mẫu HLV "dễ mến" trong mắt giới mộ điệu. Trong quá trình thăng hoa của sự nghiệp tại Nhật Bản, ông đã gặp xung đột với truyền thông và một số cầu thủ. Trong thời kỳ đi xuống ở Trung Quốc, ông cũng đã từng xảy ra tranh cãi với CĐV tại Thâm Quyến Hồng Ngọc.
Lúc này, ĐT Việt Nam dưới sự dẫn dắt của HLV Philippe Troussier đang trải qua giai đoạn khó khăn. Kết quả thất bại 3 trận, không ghi được bàn thắng, đồng thời để thủng lưới 10 lần và đánh mất 2 cầu thủ vì nhận thẻ đỏ trong chuỗi trận đấu FIFA Days tháng 10/2023. Những con số này chắc chắn khiến lòng người hâm mộ Việt Nam đau đớn, mặc dù có người giải thích rằng "đây là giai đoạn thử nghiệm" hay "các đối thủ như ĐT Trung Quốc, ĐT Uzbekistan, ĐT Hàn Quốc đều thuộc hàng đầu châu Á".
Giai đoạn thử nghiệm dưới sự lãnh đạo của HLV Philippe Troussier đã kết thúc. Đến lúc ông phải bàn về triết lý của mình và những hạn chế của bóng đá Việt Nam cũng đã đến hạn. Vòng loại World Cup 2026 là thời điểm mà ĐT Việt Nam cần thay đổi và tiến bộ liên tục để đạt được mục tiêu cao cấp châu Á.
Hoặc tìm ra cách để tiến tới mục tiêu thành công, hoặc rẽ sang con đường thất bại, đó là sự lựa chọn quan trọng đối với ĐT Việt Nam dưới sự dẫn dắt của HLV Philippe Troussier.
“Trước kia chúng ta không thắng trong 11 trận, mọi người chỉ trích nhiều, nhưng chúng ta đã vô địch AFF Cup đấy” - Trợ lý Nguyễn Việt Thắng nói để động viên các cầu thủ trong ĐT Việt Nam trước vòng loại World Cup 2026.
Chuỗi trận liểng xiểng và hành trình vô địch AFF Cup 2008 dưới sự dẫn dắt của HLV Henrique Calisto thực sự là nguồn cảm hứng lớn cho Đội tuyển Việt Nam hiện tại. Việt Thắng, vốn là tiền đạo trụ cột trong đội hình giành chức vô địch Đông Nam Á cách đây 15 năm, hiện tại đang là trợ lý của HLV Philippe Troussier.
Thành công tại AFF Cup 2008 không chỉ là nguồn động viên tinh thần, mà còn là một mô hình cụ thể cho sự phát triển tiềm năng của Đội tuyển Việt Nam trong quá trình chuẩn bị cho vòng loại World Cup 2026.
Năm 2008, Đội tuyển Việt Nam dưới sự chỉ đạo của HLV Henrique Calisto đã có sự thay đổi đáng kể: từ sơ đồ 4-4-2 chuyển sang 4-2-3-1, tiễu tỏa những cầu thủ không phù hợp, và có sự xuất hiện đúng lúc của những "quân bài tẩy".
Nói một cách khác, Đội tuyển Việt Nam năm 2008 đã trải qua một quá trình biến động, từ thất bại cho đến thành công: Dương Hồng Sơn thay thế Phan Văn Santos trong vai trò thủ môn, Công Vinh chuyển từ vị trí cặp tiền đạo với Việt Thắng sang hoạt động trên cánh trái, Vũ Phong chuyển sang cánh phải, sơ đồ hình thành của hàng tiền vệ cũng thay đổi từ Minh Phương - Tài Em thành bộ ba Tấn Tài - Minh Châu - Tài Em. Chỉ có hàng hậu vệ năm 2008 đã được ổn định bao gồm Việt Cường - Như Thành - Phước Tứ - Quang Thanh.
Quan trọng hơn, điều đáng chú ý là đội tuyển Việt Nam đã tỏ ra tự tin ngày càng tăng cao qua từng trận đấu và tận dụng triệt để những cơ hội khi may mắn gửi tới: thắng thuyết phục trước đội tuyển Malaysia ở vòng bảng, vượt qua áp lực để đánh bại ĐKVĐ Singapore ở bán kết, rồi chiến thắng kình địch Thái Lan để về nhà với vị trí vô địch đầy cảm xúc.
Đội tuyển Việt Nam vô địch AFF Cup 2008
Trong ngữ cảnh này, HLV Philippe Troussier đã quyết định thay đổi đội hình đã được HLV Park Hang Seo tạo ra sau 5 năm thành công cùng bóng đá Việt Nam, thay vì nâng cấp lối chơi từ cơ sở của người tiền nhiệm. Kết quả là Đội tuyển Việt Nam đã tụt vào tình trạng không ổn định.
Câu hỏi là liệu HLV Philippe Troussier có thể thực hiện những điều chỉnh đúng đắn như HLV Henrique Calisto từng làm, để đưa Đội tuyển Việt Nam từ trạng thái không ổn định chuyển sang chu kỳ chiến thắng và tăng thêm niềm tin cho các cầu thủ trong mỗi trận đấu? Đặc biệt khi mục tiêu hiện tại của Đội tuyển Việt Nam không chỉ là vô địch Đông Nam Á mà là vượt qua khu vực để theo đuổi giấc mơ World Cup.
Đặc biệt, cần lưu ý rằng việc đưa đội tuyển vượt qua cấp Đông Nam Á, tiến vào châu lục và thực hiện giấc mơ vô địch World Cup là một thành tựu mà không một đội bóng nào trong khu vực đã làm được. Do đó, nếu ĐT Việt Nam hoàn thành được mục tiêu này như HLV Philippe Troussier đã khẳng định, chúng ta sẽ không chỉ xây dựng một thành công hiện thực mà còn trở thành một mô hình đáng ngưỡng mộ cho bóng đá Đông Nam Á nghiên cứu.
Đặt mục tiêu cao nhưng không đạt được và rơi vào khủng hoảng - không có đội bóng nào ở Đông Nam Á hiểu được trải nghiệm này như Thái Lan.
Xét về tổng thể, câu chuyện của bóng đá Thái Lan và ĐT Việt Nam có rất nhiều điểm tương đồng. Cả hai đội bóng đều có một tập thể cầu thủ tài năng đáng chú ý trong khu vực và một huấn luyện viên phù hợp (Kiatisuk Senamuang). Cả hai đã đạt được thành công khi ghi dấu ở ASIAD, giành chức vô địch AFF Cup và tiến vào vòng loại cuối cùng của World Cup. Đồng thời, cả hai đội bóng cũng đã trải qua những thất bại khi đối đầu với những đối thủ hàng đầu ở châu Á và cử những huấn luyện viên từng tham gia World Cup (Milovan Rajevac, Akira Nishino) để hy vọng nâng cao thứ hạng...
Phần sau câu chuyện của bóng đá Thái Lan là một điều không ai muốn xảy ra với bóng đá Việt Nam: họ đã rơi vào một cuộc khủng hoảng. Đội tuyển bị gián đoạn trong việc phát triển lứa cầu thủ tài năng, dấy lên câu hỏi về tinh thần cống hiến, trong khi cũng không có đủ lứa cầu thủ tiềm năng để thay thế. Họ đã trải qua những thất bại ở cả khu vực Đông Nam Á và châu Á...
Tuy nhiên, Đội tuyển Thái Lan đã vượt qua khủng hoảng bằng cách bổ nhiệm HLV Mano Polking, người có nhiều kinh nghiệm ở Thai League. Các cầu thủ như Chanathip Songkrasin (1993), Theerathon Bunmathan (1990), Sarach Yooyen (1992), Thitiphan Puangchan (1992), và Teerasil Dangda (1988)... không còn thành công ở khu vực châu Á khi họ đã đạt tuổi 30, nhưng lại giành được vô địch Đông Nam Á. Điều quan trọng là dàn cầu thủ "tuổi băm" đã được HLV Mano Polking phát huy hết sức mạnh của mình bằng cách thiết kế lối chơi, thay vì phải thay đổi để đáp ứng triết lý mới.
Ngoài ra, điều thú vị là Đội tuyển Thái Lan đã trở thành vô địch Đông Nam Á sau hai lần liên tiếp đánh bại Đội tuyển Việt Nam ở AFF Cup.
So sánh với Đội tuyển Thái Lan, đội tuyển bóng đá Việt Nam có lứa cầu thủ xuất chúng trẻ hơn, đồng thời có sự ảnh hưởng lớn hơn từ các thế hệ cầu thủ trước, và đã đạt được nhiều thành công vượt xa khu vực. Dù Đội tuyển Việt Nam thua Đội tuyển Thái Lan về số chức vô địch AFF Cup (2 so với 7), nhưng việc tham dự World Cup U20 2017, đạt ngôi á quân U23 châu Á 2018, và lọt vào tứ kết Asian Cup 2019 và U23 châu Á 2022, đều là những thành tích mà bóng đá Việt Nam đã đạt được bằng những lứa cầu thủ mà Đội tuyển Thái Lan chưa thể làm được. Hơn nữa, bóng đá Việt Nam không gặp phải những xung đột nội bộ nghiêm trọng như Đội tuyển Thái Lan đã từng trải qua.
Nếu Đội tuyển Việt Nam gặp khó khăn trong việc thay đổi phong cách chơi theo triết lý của HLV Philippe Troussier, thì ít nhất chúng ta cũng không rơi vào khủng hoảng như Đội tuyển Thái Lan đã từng trải qua. Hoặc nếu rơi vào khủng hoảng, Đội tuyển Việt Nam ít nhất cũng có một bản gương để học tập từ đối thủ chính và tránh sụp đổ.
Nguyễn Quang Hải, Hồ Tấn Tài (1997), Hoàng Đức, Phạm Tuấn Hải (1998), Đoàn Văn Hậu, Bùi Hoàng Việt Anh (1999)… chưa tròn 27 tuổi và là không công bằng nếu dự đoán ĐT Việt Nam sẽ trượt dốc không phanh nếu HLV Philippe Troussier thất bại.
Tuy nhiên, HLV Philippe Troussier đã thành công với ĐT Việt Nam và 2 chiến thắng trước ĐT Philippines, ĐT Iraq đã làm nên một khởi đầu ấn tượng...đó là kịch bản mà chúng ta đang mong chờ.