Chàng IT Việt đạt thành tích vang dội tại Liên hoan phim Cannes
Phạm Thiên Ân - Từ chàng IT đến đạo diễn Việt ghi danh lịch sử tại Cannes khi giành giải Camera Vàng với tác phẩm đầu tay xuất sắc, vượt qua nhiều đối thủ quốc tế Một tài năng mới của ngành điện ảnh Việt Nam đã được khẳng định trên sân chơi quốc tế
Tại Liên hoan phim Cannes 2023, tác phẩm Anatomy of a Fall của điện ảnh Pháp giành giải thưởng cao nhất. Tuy nhiên, với khán giả Việt Nam, Phạm Thiên Ân là cái tên được nhắc đến nhiều nhất khi anh vừa giành giải Caméra d’or (Camera Vàng) cho bộ phim đầu tay Bên Trong Vỏ Kén Vàng. Đây là thành công đáng kể của nhà làm phim 1989 khi anh đã vượt qua nhiều đối thủ đến từ Pháp, Hàn, Nga, Mỹ… để giành chiến thắng. Điều này cũng đánh dấu lần đầu tiên trong vòng 30 năm qua có một đạo diễn Việt được gọi tên ở một hạng mục quan trọng tại Cannes.
Đạo diễn Phạm Thiên Ân tại sân khấu Cannes 2023
Từ chàng IT đến nhà làm phim điện ảnh
Phạm Thiên Ân đã trải qua một hành trình gian nan để đến với điện ảnh. Sau khi tốt nghiệp cấp 3, anh chọn học Công nghệ Thông tin tại Đại học Hoa Sen, TP.HCM thay vì theo đuổi nghệ thuật. Tuy nhiên, anh đã nhận ra mình đang đi sai đường và phát hiện ra niềm đam mê với điện ảnh. Vì thế, anh đã quyết định tự đào tạo và rèn luyện bản thân để có được kinh nghiệm thực tế trong ngành phim.
Trước khi đạt giải tại Cannes 2023, tên tuổi của Phạm Thiên Ân chỉ mới được biết đến bởi một số ít khán giả trong nước. Tuy nhiên, trước khi bắt tay vào thực hiện dự án điện ảnh đầu tiên, đạo diễn đã tích lũy được kinh nghiệm làm vài phim ngắn. Anh đã từng đạt được nhiều giải thưởng về phim ngắn tại Việt Nam, trong đó đáng chú ý là giải nhì cuộc thi Làm phim ngắn 48 giờ vào năm 2014.
Phạm Thiên Ân bắt đầu một chặng đường mới khi quyết định đến sống tại Houston, Texas (Mỹ) vào năm 2015. Tại đó, anh tiếp tục đam mê với công việc làm phim tự do. Năm 2018, anh đã gây chú ý với tác phẩm ngắn mang tên The Mute. Bộ phim dài 15 phút kể về chuyện tình của một cô gái trước ngày cưới và được công chiếu tại Liên hoan phim ngắn Quốc tế Palm Spring và được lựa chọn tham gia tranh giải tại hơn 15 Liên hoan phim quốc tế khác như Winterthur, Tampere, Hong Kong, Encounters, Aspen...
Phạm Thiên Ân đã tiếp tục thực hiện phim ngắn Stay Awake, Be Ready vào năm 2019, đây là một tác phẩm gây ấn tượng khi chỉ được quay bằng một cú máy. Phim kể lại câu chuyện bí ẩn giữa ba thanh niên tại một quầy hàng trên phố.
Dự án Stay Awake, Be Ready còn tạo được tiếng vang khi được lựa chọn tham dự Liên hoan Cannes 2019 trong hạng mục Director's Fortnight và đạt giải Illy. Sau đó, phim còn được trình chiếu tại hơn 40 Liên hoan phim quốc tế như Busan (Hàn Quốc), Locarno (Thụy Sĩ), Singapore, Stockholm (Thụy Điển), Milano (Italy), Vancouver (Canada),... Bên cạnh đó, tác phẩm còn truyền cảm hứng cho Phạm Thiên Ân thực hiện phim điện ảnh đầu tay Bên Trong Vỏ Kén Vàng và giành giải thưởng tại liên hoan phim danh giá nhất hành tinh.
Trong bộ phim Bên Trong Vỏ Kén Vàng, Phạm Thiên Ân vừa đạo diễn, viết kịch bản, biên tập và thiết kế sản xuất. Dự án này đã được lên kế hoạch từ năm 2020, chỉ vài tháng sau khi bộ phim ngắn Stay Awake, Be Ready ra mắt. Nó đã đạt được chiến thắng lịch sử tại LHP Cannes năm 2023.
Bên trong câu chuyện của Vỏ Kén Vàng, Phạm Thiên Ân đã được vinh danh tại liên hoan phim Cannes năm 2023. Phim kể về hành trình của hai nhân vật: Người đàn ông tên Thiện và đứa cháu tên Đạo. Sau khi chị dâu của Đạo qua đời trong một tai nạn, Thiện đưa thi thể của chị trở về quê và bắt đầu tìm kiếm người anh trai đã mất tích. Trên con đường đó, hai nhân vật gặp gỡ nhiều người và trải qua nhiều chuyến phiêu lưu đầy bất ngờ, khiến cho giới họa miệt mài phân biệt giữa thực và hư.
Trong bộ phim đầu tay, Phạm Thiên Ân đã thử thách bản thân bằng cách kể một câu chuyện dài gần 3 tiếng đồng hồ. Tuy nhiên, tác phẩm này không phải là dễ xem vì nó nặng về tâm lý, lồng ghép yếu tố siêu thực và tâm linh, có thể gây khó hiểu cho khán giả đại chúng.
Tại Liên hoan phim Cannes năm 2023, Bên Trong Vỏ Kén Vàng là đại diện duy nhất của điện ảnh Việt Nam tham dự. Trong buổi chiếu đầu tiên vào ngày 24/5, phim đã nhận được một tràng vỗ tay kéo dài 5 phút. Nhiều khán giả đã đánh giá cao tác phẩm và cho rằng nó vượt xa mặt bằng chung của điện ảnh Việt Nam.
Phim của Phạm Thiên Ân đã nhận được nhiều lời khen ngợi nhưng chiến thắng của cô vẫn là một bất ngờ đối với nhiều người. Trước đó, một số tác phẩm khác cũng đã tạo được ấn tượng mạnh và thu hút sự chú ý của truyền thông, ví dụ như phim How To Have Sex của đạo diễn Molly Manning Walker. Tuy nhiên, ngôn ngữ kể chuyện độc đáo đã giúp cho phim của Phạm Thiên Ân vượt qua hội đồng giám khảo Caméra d'Or, gồm 6 thành viên và chủ tịch là diễn viên nổi tiếng Pháp Anaïs Demoustier, người đã tham gia đóng các phim như Les Grandes Personnes (2009) và The Snows of Kilimanjaro (2011).
Phạm Thiên Ân đã vượt qua nhiều đối thủ để thuyết phục hội đồng ban giám khảo tại Cannes. Điều đặc biệt là cách đây 30 năm, Trần Anh Hùng cũng đã thắng giải này với bộ phim Mùi Đu Đủ Xanh. Điều này chứng tỏ tài năng đạo diễn của người Việt đang được thế giới công nhận và đánh giá cao.
Phận Thiên Ân's victory at Cannes is a memorable milestone for the Vietnamese film industry this year. This achievement has received enthusiastic responses from Vietnamese film lovers. Many opinions have praised the director for self-training, learning the profession domestically, independently producing his debut film at the age of 33, and achieving a great victory.
This is truly a shining example for many directors to gain motivation and inspiration to continue pursuing a long-term career in filmmaking.
