Bẫy việt vị là gì? Trong bóng đá gọi là việt vị hay là liệt vị?

1. Việt vị là gì?

Việt vị trong tiếng Anh được gọi là Offside. Không chỉ là một lỗi phổ biến trong bóng đá, việt vị còn xảy ra khi một cầu thủ vượt quá khoảng trống cho phép trên sân. Để nói một cách đơn giản, nếu bất kỳ phần nào của cầu thủ, ví dụ như đầu, thân hay chân, ở gần đường biên của đối phương hơn so với bóng và cầu thủ cảnh giác của đối phương (trừ tay), thì đó là vị trí việt vị.

Vị trí việt vị trong bóng đá được xác định bởi các điều kiện sau:

- Đấu thủ đứng ở phần sân của đối thủ.

- Có nhỏ hơn 2 cầu thủ trong đội của bạn đứng giữa cầu thủ và đường biên ngang cuối sân của đối thủ.

‐ Cầu thủ đó có tham gia vào đường bóng.

‐ Cầu thủ này đứng ở hướng tấn công khung thành của đội bạn

2. Trong bóng đá gọi là việt vị hay là liệt vị?

Trong bóng đá, có ba điều kiện đầu tiên để xem thủ môn là thành viên của đội đối phương. Mặc dù thủ môn thường đứng ở vị trí thấp nhất trong đội hình, nhưng không phải lúc nào thủ môn cũng được xem là hai cầu thủ cuối cùng của đội bạn.

Có thể khẳng định rằng trong trường hợp này, từ đúng là "việt vị" chứ không phải "liệt vị".

Trong môn bóng đá, trọng tài thường xác định vị trí của các cầu thủ, được gọi là "bắt việt vị" hoặc "lỗi việt vị". Hai từ "Việt" và "Liệt" có âm thanh rất giống nhau, và bình luận viên thường phát biểu trong tình huống căng thẳng, tạo ra âm thanh sôi động, nên có thể lúc nghe là "việt vị" và lúc lại nghe là "liệt vị". Một số người cho rằng nên dùng "liệt vị" vì "liệt" xuất hiện trong cụm từ "tê liệt" (áp dụng cho trường hợp trọng tài phạt lỗi, khi cầu thủ phải ngừng lại và không thể tiếp tục tấn công). Một số khác cho rằng "liệt" có nghĩa là hàng lối, tức là cầu thủ vi phạm “liệt vị” đã vượt qua hàng cầu thủ đối phương và nằm ở vị trí phía dưới.

Thậm chí, một số người cho rằng không phải là "việt vị" hay "liệt vị", mà là "vi phạm vị trí", tức là việc không đứng đúng vị trí (ghi điểm). Có người đúng, có người sai; Có người luôn băn khoăn không biết nên dùng từ "việt vị" hay từ "liệt vị" thì đúng; Lý do nào khiến nó đúng, và lý do nào khiến nó sai?

Trên từ điển tiếng Việt: Việt vị là lỗi của cầu thủ khi tiến vào vị trí gần khung thành của đối phương hơn bất kỳ cầu thủ nào khi bóng đang ở phía sau mình. "Việt" có nghĩa là vượt qua, vượt lên, "vị" có nghĩa là chỗ, địa điểm, vị trí. Nghĩa của "việt vị" là khi cầu thủ bóng đá vượt qua vị trí mà luật bóng đá quy định trong các tình huống tấn công.

Với người hâm mộ bóng đá cũng vậy. Đối với những người chơi chuyên nghiệp, việc phân biệt giữa "Việt" và "liệt" cũng khó xử.

3. Luật Việt vị:

Luật việt vị có tên tiếng Anh là Offside, có nghĩa là Luật XI trong Luật bóng đá (Laws of the Game) do FIFA thiết kế và công bố, dùng để chỉ việc hạn chế khả năng giành lợi thế của cầu thủ đội tấn công bằng việc đợi bóng trong trường hợp ở giữa cầu thủ này và khung thành chỉ có thủ môn hoặc chỉ có hậu vệ của bên đối phương.

3.1. Luật Việt vị mới nhất của FIFA:

Mục tiêu của luật này là đảm bảo trận đấu diễn ra một cách suôn sẻ và liên tục, khuyến khích sự phát triển chiến thuật và tính linh hoạt của các trận đấu trong bóng đá. Đây là một trong những quy tắc khó nhất để diễn giải và thực thi chính xác trong trò chơi bóng đá.

Theo quy định mới nhất của FIFA và cơ quan phụ trách soạn thảo luật cho tổ chức này, Ủy ban bóng đá quốc tế (IFAB) đã thông qua vào ngày 28/7 rằng một cầu thủ bị việt vị sẽ không được nhận bóng theo cách hợp pháp trong mọi tình huống, bao gồm cả khi đối phương tiếp xúc và chạm vào quả bóng.

3.2. Luật việt vị có từ khi nào?

Luật việt vị đã được áp dụng lần đầu vào cuối thế kỷ 18 tại Anh, khi các trường học bắt đầu ra mắt môn bóng đá. Tuy nhiên, trong thời kỳ đó, luật việt vị ở sân 11 người, sân 7 người và sân 5 người đã được thực hiện nghiêm ngặt hơn rất nhiều so với ngày nay.

Kể từ đó đến nay, FIFA đã tiến hành nhiều lần thay đổi luật việt vị trong bóng đá:

‐ Năm 1848: Luật vị việt được hoàn chỉnh và có hiệu lực kèm theo quy tắc Cambridge. Lúc này, cầu thủ đã hiểu rõ khái niệm về việt vị. Tuy nhiên, theo quy định của luật, phía sau cầu thủ phải có ít nhất 4 người đối phương đứng sau.

‐ Năm 1866: Luật mới cũng được áp dụng với quy tắc Cambridge. Tuy nhiên, số người yêu cầu đã giảm xuống còn 3.

‐ Năm 1925: Đạo luật đã được chỉnh sửa ít hơn 2 lần và vẫn hiệu lực cho đến ngày nay.

‐ Năm 2005: FIFA đã tiếp tục thay đổi luật chơi. Cầu thủ có thể được việt vị nhưng vẫn có thể chạm bóng từ đường chuyền trở lại hoặc cản phá ý đồ của đối phương. Trong tình huống đó, trọng tài sẽ không thổi phạt đền.

‐ 2013: Luật việt vị của FIFA đã được điều chỉnh cuối cùng. Các cầu thủ vẫn được phép chạm bóng khi bóng được chuyền lại từ đối phương. Tuy nhiên, cầu thủ phía đối phương không được phép cản phá, chặn đứng đối thủ không được phép chạm vào bóng. Ngoài ra, nếu một cầu thủ đang ở tình trạng việt vị có ý đồ cản trở người hậu vệ đội bạn, thì sẽ bị xử phạt theo quy định của FIFA.

4. Luật Việt vị được quy định như thế nào? 

Theo quy định của FIFA, một cầu thủ sẽ được coi là việt vị khi bóng được đưa về phía trước của sân (phần nửa sân đối phương), đồng thời không có bất kỳ cầu thủ đối phương nào đứng giữa cầu thủ đó và thủ môn đối phương.

Nếu một cầu thủ vi phạm quy tắc việt vị, sẽ không bị coi là phạm lỗi. Đơn giản, đó là khi một cầu thủ đột ngột ở vị trí việt vị mà không để ý hoặc cố gắng chơi bóng. Họ sẽ được xem là "tích cực tham gia vào trò chơi bóng".

Nếu một cầu thủ vi phạm việt vị, trọng tài biên sẽ vung cờ cao lên. Trọng tài chính có mặt trên sân cùng lúc đó sẽ thổi còi để dừng lại tình huống đi bóng.

Trọng tài biên có nhiệm vụ giám sát và phát hiện lỗi việt vị của cầu thủ. Vị trí của họ nằm dọc theo đường biên, do đó, họ có góc nhìn thuận lợi và chính xác để đưa ra quyết định về việc phạt việt vị. Nếu một cầu thủ vi phạm việt vị, hình phạt duy nhất là đối phương được trả bóng và tiếp tục trận đấu từ một vị trí cố định ở nửa sân của họ.

Tuy nhiên, trong môi trường bóng đá đang phát triển với tốc độ và kỹ thuật ngày càng cao của các cầu thủ, có nhiều tình huống xảy ra đột ngột và diễn ra quá nhanh, khiến trọng tài biên có thể không kịp chú ý hoặc đưa ra quyết định sai lầm, gây ảnh hưởng tiêu cực cho trận đấu.

Để giải quyết vấn đề này, ta sử dụng công nghệ tiên tiến VAR không chỉ để hỗ trợ trọng tài biên xác định các trường hợp việt vị, mà còn trong mọi tình huống tranh cãi. Điều này giúp cho các trọng tài có thể đưa ra các quyết định chính xác và công bằng nhất.

Phạm vi bất kỳ vi phạm việt vị nào sẽ dẫn đến phạt gián tiếp. Người trọng tài biên nhận diện lỗi việt vị và vẫy cờ để thông báo cho trọng tài chính quyết định. Nếu một người chơi phạm lỗi việt vị, trọng tài sẽ cho đội đối phương hưởng một quả phạt gián tiếp tại vị trí lỗi. Nếu trong tình huống hưởng phạt việt vị, các cầu thủ ghi bàn vào lưới đối phương, bàn thắng sẽ không được công nhận và thủ môn hoặc cầu thủ đại diện cho đội đối phương sẽ có quyền tiến hành phát bóng lên.

5. Cách phá bẫy việt vị:

Phá bẫy việt vị là một trong những kỹ năng cực kỳ quan trọng trong bóng đá. Ngoài ra, việc phá bẫy việt vị được coi là thành công khi cầu thủ tiền đạo đứng cao hơn hậu vệ đối phương so với đường biên. Khi đồng đội bắt đầu chuyền bóng, cầu thủ tấn công nhanh chóng sử dụng tốc độ của mình để vượt qua hậu vệ và nhận đường chuyền, từ đó ghi bàn. Phá bẫy việt vị thành công không chỉ mang lại nhiều lợi ích mà còn yêu cầu sự thông minh và nhạy bén của tiền đạo.

Có hai phương pháp phổ biến để vượt qua việc giữa bị tấn công:

Phương pháp 1: Cầu thủ tấn công nên đứng trước hậu vệ đối phương tại vị trí gần đường biên. Trước khi đồng đội chuyền bóng, cầu thủ tấn công cần phải tỉnh táo và nhanh chóng quan sát. Nếu đồng đội vừa phát bóng, cầu thủ tấn công cần phải nhanh chóng vượt qua hậu vệ để nhận bóng và ghi điểm.

Cách 2: Khi cầu thủ tấn công nhận ra mình đang ở vị trí việt vị và đồng đội đang chuyền bóng từ gần, cầu thủ tấn công không nên nhận bóng mà hướng dẫn đồng đội chuyền khác chạy và cản phá. Đây được coi là một phương pháp hiệu quả để phá bẫy việt vị.

Việc vi phạm quy tắc việt vị có thể dẫn đến việc bị hủy bỏ các bàn thắng và gây ra sự tiếc nuối cho các cổ động viên và người hâm mộ. Tuy nhiên, việc này là cần thiết và đảm bảo tính trung thực trong bóng đá. Đây chính là giá trị lõi và cảm xúc tuyệt vời mà bóng đá mang đến cho các fan hâm mộ trên toàn thế giới.