"Tôi đã chi khoảng 2.000 tỷ đồng sau hơn 20 năm để phát triển bóng đá", bầu Đức nói khi thông báo về sự kiện chưa từng xảy ra với CLB Hoàng Anh Gia Lai kể từ khi đội bóng này thành lập ở V-League. Đội bóng từ vùng núi đã thay đổi tên.
Không có nhiều nhà đầu tư "say mê" bóng đá như ông này, bất chấp các rắc rối trong các lĩnh vực kinh doanh khác và khả năng không đầu tư nhiều như trước đây. Tuy nhiên, bầu Đức đã đến lúc không còn đủ sức để duy trì thương hiệu bóng đá đã xây dựng và duy trì trong suốt 2 thập kỷ.
Trước khi nghĩ đến việc học hỏi các mô hình bóng đá hàng đầu thế giới, bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam cần tập trung vào việc giải quyết vấn đề về sự tồn tại. Việc thay đổi tên thành phố của CLB Hoàng Anh Gia Lai đã là một lời nhắc nhở cho bóng đá Việt Nam về thực tế này, đối với rất nhiều những lời ca ngợi về triết lí cao siêu.
Trong hơn 20 năm kể từ khi bóng đá Việt Nam chuyển sang chuyên nghiệp, chỉ có 2 câu lạc bộ không từng thay đổi tên - tính đến trước ngày 2/11/2023. Đó là Bình Dương và Hoàng Anh Gia Lai. Cái tên của đội bóng phố núi đã thực sự trở thành một thương hiệu bóng đá đích thực, được biết đến là tên của một đội bóng chứ không phải mang tên của nhà tài trợ.
HAGL đã thông báo về việc thay đổi tên. (Ảnh: HAGL)
Trong V-League 2023/2024, vẫn có 8 đội bóng địa phương - duy nhất không thay đổi tên của câu lạc bộ. Tuy nhiên, tất cả các đội bóng này đã từng được liên kết với các doanh nghiệp trong một khoảng thời gian dài.
Từ các đại diện của những thành phố lớn nhất nước như Hà Nội và TP.HCM cho đến các CLB giàu bản sắc địa phương như Hải Phòng, Nam Định, Khánh Hòa và thậm chí cả CLB độc đáo như Sông Lam Nghệ An rực rỡ, đều phải kết hợp với các doanh nghiệp trong một giai đoạn nào đó.
Điều này có nghĩa là không có đội bóng nào thực sự có thể tồn tại với cái tên riêng, mạnh mẽ và độc lập mà không phụ thuộc vào bất kỳ yếu tố nào khác.
Bản sắc của đội bóng bắt đầu từ cái tên. Vì vậy, việc các CLB chuyên nghiệp ở Việt Nam liên tục thay đổi tên đã gây ra sự không ổn định và thiếu sự bền vững. Tuy nhiên, điều này chỉ là một phần rất nhỏ, nhìn từ góc nhìn của người hâm mộ bóng đá.
Cái tên Hoàng Anh Gia Lai là biểu tượng của bóng đá bền vững.
Đối với những người làm bóng đá, cái tên chỉ đơn thuần là một phương tiện trao đổi giá trị. Đó là điều mà các đội bóng có thể thu được khi chấp nhận thay đổi tên để liên kết với nhãn hiệu tài trợ - tiền bạc, yếu tố quyết định đến sự tồn tại của CLB trong môi trường bóng đá chuyên nghiệp.
Không thể trách móc các đội bóng và nhà tài trợ. Thực tế của bóng đá Việt Nam là các CLB chưa thể kiếm được tiền, hoặc kiếm được ít tiền từ hoạt động bóng đá. Tình cảm của người hâm mộ cũng chưa thể trực tiếp biến thành nguồn lợi tài chính - khi mà sản phẩm hàng nhái luôn tràn lan trong khi sản phẩm chính hãng của CLB được bán ít người mua.
Các CLB phụ thuộc vào các nhà tài trợ quan trọng và các chủ đội bóng. Họ có thể làm bất cứ điều gì, thậm chí là thay đổi tên CLB. Miễn là số tiền mà công ty đầu tư đủ để đội bóng tồn tại. Nếu đội bóng không tồn tại, thì cái tên cũng không có ý nghĩa gì.
Trong một môi trường như vậy, việc đội bóng Hoàng Anh Gia Lai tồn tại suốt 20 năm trong giải V-League là một biểu tượng tự hào cho ông chủ Đoàn Nguyên Đức về sự bền vững trong bóng đá. Tuy nhiên, thực tế là ông Đức cũng gặp khó khăn trong doanh nghiệp và việc đầu tư vào bóng đá không còn đơn giản như trước.
Giờ đây, đến cả HAGL cũng phải chấp nhận đổi tên để đổi lấy nhà tài trợ, như những CLB khác phải lo "cơm áo gạo tiền" từng mùa giải.