Trách nhiệm mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc tại nhà chung cư

1. Nhà chung cư có thuộc đối tượng phải mua bảo hiểm cháy nổ không?

Bảo hiểm cháy nổ bắt buộc có ý nghĩa như thế nào? Theo quy định của pháp luật về kinh doanh bảo hiểm, bảo hiểm cháy nổ bắt buộc có thể hiểu là một sản phẩm bảo hiểm bắt buộc áp dụng đối với các cơ sở sản xuất kinh doanh có nguy cơ cao về rủi ro cháy nổ, gây mất an toàn cho các cá nhân khi khai thác, sử dụng, sinh hoạt tại các cơ sở này. Điều này được quy định cụ thể trong Nghị định số 23/2018/NĐ-CP ngày 23 tháng 02 năm 2018 của Chính phủ về việc bảo hiểm cháy nổ bắt buộc.

Dựa theo quy định tại Điều 4 của Nghị định số 23/2018/NĐ-CP ngày 23 tháng 02 năm 2018 của Chính phủ về việc bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc, đối tượng được bảo hiểm cháy nổ bắt buộc có thể hiểu là toàn bộ tài sản của cơ sở có nguy hiểm về cháy nổ, bao gồm các công trình sau:

1. Nhà cửa, công trình và các đồ vật liên quan đến nhà cửa, công trình hoặc các thiết bị máy móc.

2. Các loại hàng hóa, vật liệu (bao gồm cả nguyên vật liệu, sản phẩm đóng gói và sản phẩm hoàn thiện).

Những đối tượng bảo hiểm được đề cập ở trên khi thực hiện hợp đồng và cấp giấy chứng nhận bảo hiểm cần đề cập đến thông tin liên quan về đối tượng bảo hiểm và địa điểm của nó.

Ngoài ra, theo mục 2 Phụ lục II của Nghị định số 136/2020/NĐ-CP ban hành ngày 24 tháng 11 năm 2020 của Chính phủ, các căn hộ chung cư, tòa nhà tập thể, ký túc xá có từ 7 tầng trở lên hoặc có tổng dung tích từ 1000m3 trở lên; và các loại nhà ở hỗn hợp có từ 5 tầng trở lên hoặc có tổng dung tích từ 5000m3 trở lên sẽ được xem là nhóm đối tượng thuộc danh mục cơ sở nguy hiểm về cháy, nổ.

Do đó, dựa vào luật pháp đã được nêu, có thể thấy rằng, những đối tượng thuộc danh mục cơ sở của nguy hiểm cháy nổ nói chung, như chung cư và tài sản liên quan đến chúng, được xem là đối tượng bắt buộc phải mua bảo hiểm cháy nổ. Hay nói cách khác, nhà chung cư và toàn bộ tài sản liên quan đến nhà chung cư là những đối tượng mà việc mua bảo hiểm cháy nổ là bắt buộc.

2. Quy định về việc mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc tại nhà chung cư:

2.1. Trách nhiệm mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc tại nhà chung cư:

Căn cứ vào quy định tại khoản 9 của Điều 38 trong Thông tư số 02/2016/TT-BXD được ban hành ngày 15 tháng 02 năm 2016 của Bộ Xây dựng, quy chế quản lý và sử dụng nhà chung cư đã quy định về quyền và nghĩa vụ của chủ đầu tư, đặc biệt là việc mua bảo hiểm cháy, nổ theo quy định của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy và pháp luật về kinh doanh bảo hiểm.

Ngoài ra, theo Thông tư số 02/2016/TT-BXD ngày 15/02/2016 của Bộ Xây dựng, quy chế quản lý và sử dụng nhà chung cư đã quy định rõ về việc chủ sở hữu nhà chung cư phải mua bảo hiểm cháy nổ theo quy định của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy và kinh doanh bảo hiểm.

Dựa theo quy định tại Điều 38 và Điều 39 trong Thông tư số 02/2016/TT-BXD ngày 15/02/2016 của Bộ Xây dựng, chủ đầu tư và chủ sở hữu nhà chung cư phải chịu trách nhiệm mua bảo hiểm cháy nổ theo quy định của pháp luật liên quan, bao gồm pháp luật về phòng cháy, chữa cháy và kinh doanh bảo hiểm. Vì vậy, trách nhiệm mua bảo hiểm cháy nổ sẽ rơi vào người đầu tư và chủ sở hữu nhà chung cư, và khách hàng không cần mua bảo hiểm cháy nổ khi mua bán hoặc chuyển nhượng căn hộ chung cư.

Đối với trường hợp khi mua căn hộ chung cư, nếu khách hàng phát hiện rằng chủ đầu tư hoặc chủ sở hữu căn hộ chung cư không mua bảo hiểm cháy nổ, người mua căn hộ chung cư hoàn toàn có quyền yêu cầu hoặc khiếu nại cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý hành vi vi phạm pháp luật này.

2.2. Quy định xử phạt đối với hành vi không mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc:

Với hành vi không mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc, có thể khẳng định rằng: Nhà đầu tư hoặc chủ sở hữu căn hộ chung cư khi không thực hiện việc mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc, sẽ bị coi là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính liên quan đến hành vi này.

Dựa trên điều 2 Điều 49 Nghị định số 144/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 của Chính phủ, các hành vi vi phạm quy định về bảo hiểm cháy nổ trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; Phòng, chống tệ nạn xã hội; Phòng cháy, chữ cháy; Cứu nạn, cứu hộ; Phòng, chống bạo lực gia đình sẽ bị phạt tiền từ 30.000.000 đến 40.000.000 đồng. Đối với nhà đầu tư, chủ sở hữu nhà chung cư, nếu không mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc, họ sẽ phải chịu phạt tiền tối đa lên đến 40.000.000 đồng.

3. Nội dung của Giấy chứng nhận bảo hiểm cháy nổ bắt buộc tại nhà chung cư:

Theo quy định tại Điều 7a của Nghị định số 23/2018/NĐ-CP ngày 23/02/2018 của Chính phủ về Bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc, đã được sửa đổi và bổ sung theo khoản 4 của Điều 1 Nghị định số 97/2021/NĐ-CP quy định về Doanh nghiệp bảo hiểm, Doanh nghiệp bảo hiểm phải cấp Giấy chứng nhận bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc cho bên chủ sở hữu hoặc nhà đầu tư khi mua bảo hiểm. Về nội dung của Giấy chứng nhận bảo hiểm cháy, nổ, Doanh nghiệp bảo hiểm có quyền tự thiết kế hình ảnh, mẫu chữ, mẫu số... Tuy nhiên, những nội dung cơ bản trong Giấy chứng nhận bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc phải tuân theo quy định của pháp luật. Các nội dung cơ bản bao gồm:

- Thứ nhất, tên, địa chỉ, thông tin của các bên: Doanh nghiệp bảo hiểm, bên mua bảo hiểm và người được bảo hiểm;

Thứ hai, danh sách các cơ sở (những công ty bảo hiểm cần chi tiết trong Giấy chứng nhận bảo hiểm cháy nổ danh mục cơ sở các loại nguy hiểm về cháy nổ theo luật phòng cháy và chữa cháy);

Thứ ba, địa chỉ của tài sản được bảo hiểm;

Thứ tư, số tiền được bảo hiểm;

Thứ năm, mức khấu trừ của bảo hiểm;

Thứ sáu, thời hạn bảo hiểm;

Thứ bảy, tỷ lệ phí bảo hiểm và phí bảo hiểm;

Thứ tám: thông tin về tên doanh nghiệp, địa chỉ và số điện thoại của đường dây nóng bảo hiểm.

Cuối cùng, trên Giấy chứng nhận bảo hiểm cháy nổ cần ghi rõ ngày, tháng, năm cấp Giấy chứng nhận bảo hiểm.

Bên cạnh đó, khi cấp Giấy chứng nhận bảo hiểm cháy nổ dưới hình thức điện tử, doanh nghiệp bảo hiểm phải tuân thủ đầy đủ Luật Giao dịch điện tử và các văn bản hướng dẫn đi kèm. Ngoài ra, Giấy chứng nhận bảo hiểm cháy nổ điện tử cũng phải tuân thủ đầy đủ quy định của pháp luật làm việc hiện hành và ghi nhận đầy đủ các nội dung cơ bản đã được nêu trên.

– Luật Nhà ở năm 2014 số 65/2014/QH13;

– Nghị định số 23/2018/NĐ-CP của Chính phủ ngày 23 tháng 02 năm 2018 Quy định về bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc; 

- Thay thế thông tư số 02/2016/TT-BXD của Bộ Xây dựng ngày 15 tháng 02 năm 2016 với quy định về quản lý, sử dụng căn hộ chung cư.

- Áp dụng nghị định số 144/2021/NĐ-CP của Chính phủ ngày 31 tháng 12 năm 2021 để xử phạt các vi phạm hành chính liên quan đến lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; bạo lực gia đình.

Nghị định số 99/2015/NĐ-CP của Chính phủ ngày 20 tháng 10 năm 2015 đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 30/2021/NĐ-CP để quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều trong Luật Nhà ở.