Dù đã bị phản đối nhiều lần, nhưng hành vi vi phạm của các nghệ sĩ và người nổi tiếng vẫn không ngừng diễn ra. Việc quảng cáo không trung thực, hành động không phù hợp, vi phạm văn hóa... đang ngày càng xuất hiện nhiều hơn với nhiều hình thức khác nhau.
Vì vậy, cần có sự cấm sóng vĩnh viễn đối với các nghệ sĩ Việt quảng cáo không trung thực.
Gần đây, một người mẫu đã đăng video tạo dáng trên mô tô và thả hai tay khi điều khiển. Cảnh sát giao thông đã lập biên bản vi phạm Luật Giao thông đối với Ngọc Trinh và tạm giữ hai chiếc mô tô phân khối lớn.
Trước đó, một đầu bếp đã viết bài trên tài khoản cá nhân, chê bai và xúc phạm báo chí bằng những lời lẽ thô tục. Sau đó, đầu bếp này đã xóa bài viết và cho rằng tài khoản của mình đã bị hack. Sau sự việc, Hội Nhà báo thành phố Hồ Chí Minh đã tiếp xúc với các cơ quan chức năng và yêu cầu điều tra và xử lý chủ tài khoản. Người này đã bị phạt 7,5 triệu đồng và cam kết sẽ xin lỗi công khai trên Facebook và không tái phạm.
Trong cuộc họp báo mới diễn ra, đã có thông tin cho biết một diễn viên đã vi phạm quảng cáo sai sự thật và đã nhận lỗi về việc này. Đại diện của Sở Thông tin Truyền thông thành phố Hồ Chí Minh nêu rõ rằng, không chỉ có diễn viên này mà còn có các cá nhân và đơn vị khác cũng bị xác định là vi phạm. Vì vậy, Sở đã xem xét và sẽ đưa những cá nhân này vào danh sách đen do Bộ Thông tin và Truyền thông quản lý. Đồng thời, các nhãn hàng, đại lý quảng cáo và doanh nghiệp cũng được khuyến nghị không hợp tác với những kênh nằm trong danh sách này.Ngoài ra, sau nhiều lần đề xuất, hai cơ quan là Bộ Thông tin và Truyền thông cùng với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đã chặt chẽ phối hợp để xây dựng một quy trình xử lý vi phạm pháp luật và trạng trái thuần phong mỹ tục đối với nghệ sĩ và những người có ảnh hưởng trên mạng (KOLs). Đây là thông báo được đưa ra chính thức trong cuộc họp báo thường kỳ gần đây của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Theo đó, những nghệ sĩ, người có ảnh hưởng vi phạm bộ quy tắc ứng xử cho người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật, không trung thực trong quảng cáo, cung cấp sai thông tin tới công chúng…, ngoài xử lý theo quy định pháp luật, hai bộ đưa vào diện xem xét kiểm soát hạn chế hình ảnh, hoạt động.
Quy trình xử lý sẽ là Bộ Thông tin và Truyền thông lập một danh sách nghệ sĩ vi phạm. Mức độ vi phạm chuẩn mực đạo đức và quy định trong bộ quy tắc ứng xử dành cho người hoạt động nghệ thuật được xác định bởi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch dựa trên danh sách này. Thông tin về vi phạm này sẽ được cung cấp và phối hợp bởi các cơ quan liên quan, cơ quan báo chí, truyền hình để kiểm soát sự hiện diện của những nghệ sĩ này, từ sự xuất hiện trên phương tiện thông tin đại chúng đến các hoạt động xã hội...Toàn bộ quy trình đã hoàn thành sau khi được xây dựng bởi hai bộ, thu thập ý kiến từ Bộ Công an, Bộ Tư pháp và các bộ liên quan, sau đó báo cáo cho các cấp có thẩm quyền. Vụ Pháp chế đang chuẩn bị trình lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch để phê duyệt quy trình này.
Việc tạo ra "danh sách đen" với tên của những nghệ sĩ vi phạm đã muộn hơn không, được nhận định là ý kiến của đa số công chúng khi nhận được thông tin này. Tuy nhiên, làm thế nào để đảm bảo quy trình này hoạt động hiệu quả và không gây ra việc từ chối hoặc bỏ dở, đó chính là vấn đề chú trọng nhất của cộng đồng hiện nay.
Trước đó, việc xử lý các nghệ sĩ vi phạm văn hóa ứng xử đã có những quy định và chế tài, như Quy tắc ứng xử của người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành kèm theo Quyết định số 3196/QĐ-BVHTTDL ngày 13/12/2021 và Luật quảng cáo về nội dung quảng cáo... Ông Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, cho rằng quy trình xử lý người nổi tiếng, nghệ sĩ vi phạm hiện đang được thực hiện bởi hai cơ quan là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Bộ Thông tin và Truyền thông không chỉ không trùng lặp với những văn bản đã được ban hành trước đó mà còn bổ sung những điều cần thiết trong việc xử lý các vi phạm trong lĩnh vực này.
"Vì chưa xác định rõ đối tượng cần xử lý trong luật Quảng cáo, lần này chúng ta đã chỉ định nghệ sĩ - những người truyền tải quảng cáo - chịu trách nhiệm với các sản phẩm quảng cáo của mình. Vì thế, chúng ta đã áp dụng quy trình xử lý này" - ông Bùi Hoài Sơn nói - "Tôi nghĩ cách chúng ta áp dụng quy trình này rất quan trọng, để phát hiện và xử lý những điểm yếu cần khắc phục".
"Để thực hiện quy trình một cách chính xác, chúng ta cần phải đánh giá đúng nguyên nhân và mức độ vi phạm. Từ đó, chúng ta sẽ biết được hình thức chế tài phù hợp với nguyên nhân và mức độ vi phạm đó. Vì có nhiều nguyên nhân khác nhau, từ chủ quan đến khách quan, và cũng có nhiều kiểu vi phạm khác nhau. Có thể có vi phạm ở mức độ nhẹ nhưng cũng có vi phạm lặp đi lặp lại, cố ý và nghiêm trọng. Do đó, cách xử lý cũng phải được điều chỉnh tùy theo từng trường hợp. Quy trình xử lý phải đảm bảo xử lý những điều đó", ông Bùi Hoài Sơn chia sẻ.Vào đầu năm 2023, Bộ Thông tin và Truyền thông công bố danh sách "White List" và yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ, các nhãn hàng tuân thủ pháp luật về quảng cáo trên mạng. Danh sách nội dung đã được xác thực trên mạng (White List) được cập nhật trong quý I năm nay và chia thành 3 phần. Các phần bao gồm cơ quan báo chí, trang thông tin điện tử và mạng xã hội. Thông tin liên quan bao gồm cơ quan cấp phép, số giấy phép, ngày và tháng cấp phép, tên tổ chức, doanh nghiệp được cấp phép, tên cơ quan chủ quản và tên miền...
Việc thiết lập danh sách đen nhằm xử lý nghệ sĩ và người nổi tiếng vi phạm là một vấn đề phức tạp, do liên quan đến con người. Ông Bùi Hoài Sơn cho rằng công việc này đòi hỏi sự cân nhắc tỉ mỉ, và phải xem xét tác động xã hội, thiết lập các tiêu chí cụ thể, phù hợp và rõ ràng. Mục tiêu là đảm bảo rằng quyết định xử phạt được công khai, được ủng hộ bởi cộng đồng xã hội, và không gây tác động tiêu cực lớn đến danh dự và sự nghiệp của nghệ sĩ. Ông nêu rõ những yếu tố này là quan trọng khi xây dựng danh sách đen, đặc biệt là trong môi trường số hiện nay.
Từ năm 2017, việc thiết lập danh sách đen đã được đề cập. Tuy nhiên, đến tận bây giờ, vẫn đang trong quá trình dự thảo. Đã có đề xuất về việc cấm sóng và hạn chế biểu diễn đối với nghệ sĩ vi phạm. Lần này, nếu không có những biện pháp mạnh mẽ, tình trạng này có thể tái diễn. Trên thực tế, vi phạm của nghệ sĩ và người nổi tiếng đã gây ra những hệ lụy nghiêm trọng và rõ ràng cho cộng đồng.