Trong buổi họp báo thường kỳ của Bộ Thông tin và Truyền thông vào chiều ngày 6-11, ông Lê Quang Tự Do - Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử - đã thông báo rằng, dựa trên những phản ánh từ báo chí, cơ quan này đã thành công trong việc ngăn chặn tổng cộng 8 hội nhóm "hướng dẫn tự tử" và 43 hội nhóm "hướng dẫn bùng nợ" trên mạng xã hội Facebook.
Sau khi Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử yêu cầu, Facebook đã tiến hành chặn và gỡ bỏ những hội nhóm này chỉ trong vòng 1 ngày.
Tuy nhiên, dựa theo sự khám phá của phóng viên vào buổi sáng ngày 7-11, trên mạng xã hội vẫn tồn tại nhiều hội nhóm tương tự.
Các hội nhóm có nội dung "hướng dẫn bùng nợ" vẫn tiếp tục tồn tại. Ảnh: Chụp màn hình
Các hội nhóm như "Hội muốn tự tử", "Hội tự tử tập thể vì ghét đời", "7749 cách tự tử", "Hội vay tiền app và chia sẻ cách đối phó", "Chuyên tư vấn nợ xấu - Xóa nợ xấu"... vẫn đang xuất hiện phổ biến trên mạng xã hội.
Đáng chú ý, những hội nhóm này thu hút hàng ngàn đến hàng trăm ngàn thành viên và có hơn 20 bài cập nhật mỗi ngày.
Một số nội dung được đăng tải trên trang "Hội những người muốn tự tử". Hình ảnh: Chụp màn hình
Nhóm hướng dẫn về cách vượt qua khó khăn thu hút hàng chục ngàn người tham gia. Hình ảnh: Chụp màn hình
Thành viên tham gia chủ yếu vì những cảm xúc tiêu cực cá nhân, bắt nguồn từ sự khó khăn, áp lực cuộc sống hoặc tình trạng lạc lõng, mất phương hướng như nợ nần, mắc bệnh hiểm nghèo, thiếu điểm tựa tinh thần...
Theo dõi nhóm hướng dẫn tự tử, dễ dàng nhận thấy nhiều bài viết có nội dung sai lệch, thái độ và suy nghĩ rất tiêu cực, ví dụ như: "Có lẽ việc sinh ra trên thế gian này là sai lầm của Thượng đế, nhưng nếu tiếp tục sống thì đó là sai lầm của chúng ta"; "Tôi muốn mọi người giúp tôi tìm một cách ra đi nhẹ nhàng"; "Ai cần mua thuốc xyanua nguyên chất xin liên hệ với tôi"...
Trong các nhóm "bùng nợ", hướng dẫn và cổ vũ các dịch vụ hỗ trợ xóa nợ và trốn nợ là điều phổ biến. Nhóm này có một điểm chung là thay vì hỗ trợ và động viên nhau để vượt qua khó khăn, thành viên lại thúc đẩy nhau tự tử; thay vì đưa ra lời khuyên trả nợ, họ tìm cách để "xù nợ".
Những nhóm thành viên trên mạng xã hội, dù là không thực tế, tuy nhiên, ảnh hưởng tiêu cực của chúng có thể là thực sự. Nếu thành viên không đủ quyết tâm và không làm chủ bản thân, thì khó có thể vượt qua những lời kích động và tiêu cực. Qua việc giao tiếp ảo hàng ngày, những cảm xúc tiêu cực có thể lan truyền và tạo động lực cho nhiều người thực hiện các hành vi không đúng, thậm chí vi phạm pháp luật.
Nhóm cướp ngân hàng tại Hóc Môn trong tháng 10 năm 2023.
Trong vụ việc cướp ngân hàng ở huyện Hóc Môn, TP HCM tháng 10-2023, các đối tượng đã quen biết nhau qua nhóm "Những người vỡ nợ muốn làm liều". Tại cơ quan công an, các đối tượng đã thú nhận tham gia hội nhóm để tạo mối quan hệ bạn bè và trao đổi tin nhắn với nhau.
Nhóm đối tượng đã cướp ngân hàng tại Bắc Từ Liêm - Hà Nội tháng 3-2022
Các cá nhân trên mạng không phải là những người đầu tiên có hành vi vi phạm pháp luật thông qua việc tham gia vào các nhóm tiêu cực. Trước đó, vào tháng 3-2022, những cá nhân liên quan đến vụ cướp ngân hàng ở Bắc Từ Liêm - Hà Nội cũng đã quen nhau qua việc tham gia vào "Hội những người nợ nần yêu thích rủi ro".
Vì vậy, khi tham gia mạng xã hội, người dùng cần tỉnh táo, cân nhắc kỹ về nội dung và giá trị mà các nhóm đó mang lại, nhằm tránh bị ảnh hưởng tâm lý và gây ra những hậu quả đáng tiếc.
Hành vi kích động hoặc giúp đỡ người khác tự sát theo quy định của Điều 131 Bộ Luật Hình sự có thể bị phạt cải tạo không giam giữ trong thời hạn không quá 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 7 năm.
Theo thông tin từ Bộ Thông tin và Truyền thông, Facebook đã chặn và gỡ bỏ hơn 404 bài viết, 1 group và 7 tài khoản vi phạm (tỉ lệ đạt 90%); Google đã gỡ bỏ 480 video vi phạm trên YouTube (chiếm tỉ lệ 92%); TikTok đã chặn và gỡ bỏ 53 nội dung vi phạm (tỉ lệ đạt 95%).
Ông Lê Quang Tự Do cho biết Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử đang tiếp tục thu thập thông tin để xử lý những nhóm "hướng dẫn tự tử", "hướng dẫn bùng nợ"... Nếu phát hiện thông tin về những nhóm tiêu cực, có dấu hiệu vi phạm trên mạng xã hội, người dùng và cơ quan báo chí có thể thông tin đến Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, Bộ Thông tin và Truyền thông để được xử lý.