Chiều ngày 29/6, ông Nguyễn Ngọc Hà, Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng Bộ Giáo dục và Đào tạo, đồng thời là Trưởng ban ra đề thi tốt nghiệp Trung học phổ thông (THPT) năm 2023, cho biết đề thi năm nay sẽ giữ nguyên sự ổn định như năm 2022 và sẽ tập trung chủ yếu vào nội dung của chương trình lớp 12, và không đưa ra đề thi giảm tải. Đề thi sẽ có tính chất phân hóa tốt nhất có thể, đảm bảo đáp ứng được cả yêu cầu xét tốt nghiệp và xét tuyển đại học.
Ngoài ra, năm nay Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ bổ sung thêm nhiều công cụ để kiểm soát và ngăn chặn việc sao chép nội dung thi đã được công bố trên mạng xã hội, website... của các địa phương. Nhờ những biện pháp này, đề thi chính thức do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành sẽ giảm thiểu tối đa việc trùng lặp nội dung và câu hỏi.
Ông Nguyễn Ngọc Hà, Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng Bộ GD&ĐT và cũng là Trưởng ban ra đề thi tốt nghiệp THPT 2023.
Tuy nhiên, hiệu quả của công cụ lọc này phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Ví dụ, nếu nội dung đoạn trích phần Làm văn trong đề thi tốt nghiệp THPT trùng lặp với đề thi thử tại Nghệ An, ông Hà cho biết rằng "Hai đề này chỉ trùng nhau về ngữ cảnh, nhưng cách hỏi hoàn toàn khác nhau".
Chương trình Ngữ văn lớp 12 tổng cộng có 15 tác phẩm văn học được sử dụng trong sách giáo trình. Tuy nhiên, mỗi năm các tỉnh tổ chức thi thử tốt nghiệp THPT từ 2 đến 3 lần, dẫn đến việc không tránh khỏi sự trùng lặp nội dung.
Trong quá trình ra đề thi năm nay, chúng tôi luôn đặt sự công bằng cho thí sinh và đảm bảo tính phân hóa thông qua 4 cấp độ là Thông hiểu - Nhận biệt - Vận dụng và Vận dụng cao.
Sau khi kết thúc môn Văn thi tốt nghiệp THPT, nhiều giáo viên và chuyên gia đánh giá rằng đề thi năm nay quá cũ, "nhàm chán trong cách ra đề và chọn ngữ liệu". Thậm chí nhiều người cho rằng đề thi giống với hàng chục năm trước, vẫn là phân tích đoạn trích trong tác phẩm và cảm nhận của tác giả, không có sự đổi mới, bất ngờ.
Sự thiếu sáng tạo, lối mòn này được chứng minh qua nội dung đoạn ngữ liệu trong phần Làm văn đề thi thử tốt nghiệp của Sở GD&ĐT Nghệ An, mà gần giống với đề thi chính thức của Bộ GD&ĐT. Cụ thể, đề thi sử dụng trích đoạn từ truyện ngắn "Vợ nhặt" của nhà văn Kim Lân và câu hỏi có nội dung tương đồng.
Đề thi thử tốt nghiệp THPT của Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An có yêu cầu: "Hãy phân tích đoạn trích trên và nhận xét về sự sáng tạo của nhà văn Kim Lân khi viết về đề tài người nông dân trước cách mạng tháng Tám".
Còn đề Văn chính thức yêu cầu: "Hãy phân tích đoạn trích trên và nhận xét cách nhìn cuộc sống của nhà văn Kim Lân được thể hiện trong đoạn trích".
Cả nước đã có hơn 1 triệu đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT năm 2023, tổ chức tại 63 hội đồng thi với tổng cộng 2.272 điểm thi và 43.032 phòng thi. Trong hai ngày diễn ra kỳ thi, đã có 41 thí sinh bị đình chỉ thi do vi phạm quy chế thi. Trong số đó, có 12 thí sinh không được thi môn Ngữ văn, 4 thí sinh không được thi môn Toán, 11 thí sinh không được thi môn Khoa học tự nhiên, 11 thí sinh không được thi môn Khoa học xã hội, và 3 thí sinh không được thi môn Ngoại ngữ. Trong số các thí sinh bị đình chỉ, có 1 thí sinh đã mang và sử dụng tài liệu trong phòng thi, còn 40 thí sinh đã mang điện thoại vào phòng thi. Ngoài ra, 6 cán bộ đã bị dừng thực hiện nhiệm vụ trong quá trình diễn ra kỳ thi theo chỉ đạo của Ban chỉ đạo thi tốt nghiệp THPT.