Tình trạng nắng nóng khắc nghiệt, hạn hán do hiện tượng El Nino đã gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến các hồ thủy điện trên toàn quốc. Nhiều hồ thủy điện đã chạm mức nước chết hoặc thấp hơn, gây khó khăn cho việc cung cấp nước và phát điện. Tuyến sông Đà qua huyện Thanh Thủy (tỉnh Phú Thọ) là một trong những khu vực chịu tác động nặng nề. Người dân bị ảnh hưởng đến mức nhiều con thuyền bị mắc kẹt do nước cạn trơ đáy.
Khu vực cầu Đồng Quang, nối liền Hà Nội và Phú Thọ, ghi nhận mực nước sông Đà đang thấp hơn nhiều so với mực nước bình thường những ngày trước đó.
Đường sông Đà tại cầu Đồng Quang đã bị cạn sâu đến mức chân cột trụ cầu trơ trụi, mặt nước cách hàng chục mét so với mặt cầu. Theo người dân địa phương, đây không phải là lần đầu tiên sông Đà cạn nước. Trong khoảng gần 1 tháng trở lại đây, mực nước sông Đà cạn sâu đạt mức kỷ lục chưa từng có.
Những con tàu đang đậu trên sông đã không thể di chuyển được vì nước cạn. Việc mực nước sông Đà đoạn cầu Đồng Quang xuống thấp đã khiến hoạt động giao thông vận tải đường thủy tê liệt. Không chỉ ảnh hưởng đến việc vận hành, cung cấp điện, đời sống sản xuất, sinh hoạt của người dân mà còn đe dọa đến an toàn giao thông trên sông.
Lòng sông Đà, dù rộng 700m, nhưng hiện nay chỉ còn duy trì dòng chảy rất nhỏ và cạn trơ đáy. Tình trạng này ảnh hưởng nặng nề đến nghề nuôi cá lồng, đặc biệt là tại xã Đoan Hạ (huyện Thanh Thuỷ, Phú Thọ), nơi nuôi cá lồng đã trở thành sinh kế chính của người dân ven sông. Việc nước sông Đà rút, cạn trơ đáy đã gây ra nhiều khó khăn cho các chủ lồng cá. Họ phải liên tục di chuyển các lồng cá đến điểm có nước để ứng phó với tình trạng này. Điều này cũng ảnh hưởng đến nghề nông nghiệp của người dân địa phương.
Anh Hoàng Văn Cường, chủ lồng cá Cường Tuấn tại khu, xã Đoan Hạ, Thanh Thuỷ, cho biết hiện nhà anh đang nuôi gần 20 chiếc lồng cá, chủ yếu là các loại cá như cá lăng, cá diêu hồng và cá trắm. Tuy nhiên, những năm gần đây, sông Đà đoạn qua khu vực này đã bị người dân nuôi cá lồng hình thành các bãi cát bồi, khiến việc khơi thông dòng chảy trở nên vô cùng khó khăn do bị cát bồi lấp kín. Điều này khiến cá rất dễ mắc cạn và người dân lo lắng không dám nuôi nhiều.
Anh Cường cho biết, đứng trước thiệt hại lớn về kinh tế do sông Đà cạn nước, anh không khỏi lau nước mắt: "Từ nhỏ đến lớn tôi chưa bao giờ thấy nước sông Đà chảy qua đoạn huyện Thanh Thuỷ lại cạn thế này. Mọi năm, nước sông Đà có rút nhưng chưa đến mức cạn trơ đáy. Là một hộ kinh doanh lồng cá, tôi không kịp trở tay khi nước rút quá nhanh. Trong 4 ngày qua, vợ chồng tôi phải nhờ thêm hàng xóm để cắt lồng di chuyển lại khu có nước nhưng cũng không có kết quả tốt. Cá giống và cá đã chuẩn bị bán ra thị trường đã bị sông Đà cướp hết".
Vợ chồng anh Cường đã đầu tư hết tâm huyết và tài chính vào những lồng cá. Tuy nhiên, khi niềm vui chuẩn bị đến với mỗi lứa cá, thì đột nhiên, nước sông Đà rút mạnh khiến cho 30 tấn cá của họ chết sạch. Vợ chồng anh Cường không chỉ mất đi tất cả những gì đã đầu tư, mà còn phải chịu tổn thất lên tới gần 3 tỷ đồng. Hiện tại, họ đang sống trong nỗi lo âu vì không biết khi nào mới có thể hoàn vốn. "Mất hết rồi chú à, không biết khi nào tôi mới có thể hoàn vốn", anh Cường chia sẻ.
Anh cho biết, trong những ngày qua, vợ chồng anh phải đối mặt với hàng tấn cá chết và cố gắng giải quyết vấn đề này. "Vợ tôi phải mang cá ra chợ bán, bất kể giá bán là bao nhiêu. Có những loại cá thì phải giảm giá một nửa, còn cá rô, diêu hồng thì chỉ được bán với giá 10 nghìn đồng/kg. Những người hàng xóm cũng đến mua và hỗ trợ tôi trong thời điểm khó khăn này", anh Cường chia sẻ thêm.
Nắng nóng gay gắt kéo dài cùng với tình trạng hạn hán đã gây ra nhiều tổn thất cho người dân Thanh Hóa. Chị Nguyễn Thị Nga, một người chăn nuôi cá lồng tại địa phương đã phải đối mặt với tình trạng mòn nước và cá chết hàng loạt. "Tôi rất lo lắng vì vợ chồng tôi không còn cơ hội để nuôi cá lồng nữa. Nếu nước rút vào ban ngày thì tôi có thể xử lý kịp thời, nhưng vào ban đêm thì tôi không kịp trở tay", chị Nga chia sẻ. Ngoài ra, nhiều diện tích rau màu của người dân cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Ông Đoàn Hồng Tam (khu 11, xã Đoan Hạ, Thanh Thuỷ) cho biết, việc thiếu nước khiến cho người dân khu vực này gặp rất nhiều khó khăn trong việc canh tác. "Chúng tôi bất lực, chỉ biết nhìn những cây hoa màu do mình bỏ công sức tiền bạc ra mà chết khô", ông Tam than thở.
Khi nước sông Đà rút trở lại, nhiều người dân đã tận dụng cơ hội này để tìm kiếm những vật dụng cổ có giá trị. Theo chia sẻ của một số người dân, họ đã tìm thấy được nhiều đồ cổ quý hiếm. Tuy nhiên, theo Giám đốc Hợp tác xã cá lồng Sông Đà - ông Thiều Minh Thế, nếu tình hình không cải thiện trong tuần tiếp theo, hợp tác xã sẽ phải di chuyển toàn bộ gần 100 lồng cá đến vị trí mới.
