Sinh hoạt chi bộ là gì? Các hình thức sinh hoạt chi bộ Đảng?

1. Chi bộ là gì?

Chi bộ hoặc Chi bộ Đảng là một trong những cơ sở quan trọng của Đảng, có vai trò trung tâm trong hệ thống chính trị của chúng ta. Khi nói về tổ chức của Đảng Cộng sản Việt Nam, không thể không nhắc đến Chi bộ Đảng. Chi bộ cơ sở và Đảng bộ cơ sở đóng vai trò quan trọng trong hệ thống cơ sở của Đảng.

Theo Điều 24 của Điều lệ Đảng, Chi bộ có nhiệm vụ như sau:

– “Chi bộ lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị;

– Giáo dục, quản lý và phân công công tác cho Đảng viên;

– Làm công tác vận động quần chúng và công tác phát triển Đảng viên;

– Kiểm tra, giám sát thi hành kỷ luật Đảng viên;

– Thu, nộp Đảng phí.”

Bên cạnh đó, Điều 1 Quy định 98-QĐ/TW quy định về chức năng của chi bộ cơ sở như sau:

- "Là trung tâm chính trị, các nhà lãnh đạo thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

- Tham gia lãnh đạo hiệu quả trong việc xây dựng và thực hiện các chủ trương, nhiệm vụ công tác của cơ quan."

– Chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ, công chức và người lao động.

– Xây dựng Đảng bộ, chi bộ và cơ quan vững mạnh.”

Ngoài ra, theo Điều 36, khoản 1 của Điều lệ Đảng, chi bộ Đảng cũng có quyền quyết định khiển trách và cảnh cáo các Đảng viên vi phạm phẩm chất chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống và sinh hoạt Đảng, trừ khi nhiệm vụ được giao từ cấp trên. Để thành lập một chi bộ Đảng, cần phải đáp ứng các điều kiện được nêu trong Điều 21, khoản 2 của Điều lệ Đảng.

– Ở cấp xã, phường, thị trấn: Cần có ít nhất 3 ứng viên thành viên Đảng chính thức trở lên để lập một tổ chức Đảng cơ sở thuộc cấp ủy huyện.

– Ở các cơ quan, doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ chức công ty, đơn vị quân đội, cảnh sát và các đơn vị khác: Cần có ít nhất 3 ứng viên thành viên Đảng chính thức trở lên để lập một tổ chức Đảng (tổ chức Đảng cơ sở hoặc chi bộ thuộc tổ chức Đảng cơ sở).

Đặc biệt cần chú ý: Chi bộ, chi ủy họp thường xuyên mỗi tháng một lần.

2. Sinh hoạt chi bộ là gì? 

2.1. Khái niệm:

Hiện nay, việc thực hiện hoạt động của chi bộ không còn quá xa lạ với nhiều người. Tuy nhiên, hiện chưa có một quy định cụ thể trong pháp luật của nước ta về khái niệm “sinh hoạt chi bộ”. Tuy nhiên, dựa trên hoạt động thực tế của các chi bộ Đảng và các khái niệm đã được sử dụng trước đó, ta có thể hiểu và định nghĩa “sinh hoạt chi bộ” như sau: Đó là một hình thức hoạt động của Đảng, mà bao gồm toàn bộ các đảng viên trong chi bộ, phản ánh cách thức hoạt động và lãnh đạo cơ bản, chủ yếu và nổi bật của chi bộ, tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của Đảng, nhằm đáp ứng chức năng và nhiệm vụ của chi bộ trong việc hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị của mình trong từng giai đoạn cụ thể.

2.2. Kịch bản tổ chức sinh hoạt chi bộ hàng tháng:

Công tác chuẩn bị của cuộc họp chi bộ

Thời gian tổ chức cuộc họp chi bộ như đã được đề cập ở phần trước, chi bộ cơ sở sẽ tổ chức cuộc họp thường xuyên hàng tháng. Để đảm bảo sự liên tục, cuộc họp chi bộ cần được tổ chức đều đặn hàng tháng, cùng với các buổi sinh hoạt chuyên đề. Mỗi cuộc họp chi bộ cần kéo dài ít nhất 90 phút. Nếu kết hợp buổi sinh hoạt chuyên đề với cuộc họp chi bộ thường xuyên trong cùng một buổi, thì thời gian tối thiểu cần phải đảm bảo là 120 phút. Trường hợp chi bộ có số lượng đảng viên ít, quyền quyết định thời gian cụ thể cho cuộc họp sẽ thuộc về cấp ủy.

Bí thư hoặc phó bí thư chi bộ chịu trách nhiệm chuẩn bị nội dung và lập dự thảo nghị quyết, hoặc dự định nội dung kết luận của buổi sinh hoạt.

Họp chi ủy (bí thư, phó bí thư ở những nơi không có chi ủy) nhằm thống nhất nội dung sinh hoạt, đánh giá kết quả công tác lãnh đạo của chi bộ trong tháng, dự định nhiệm vụ của tháng tiếp theo, xác định các nội dung trọng tâm cần trao đổi, thảo luận, biểu quyết tại chi bộ, đưa ra ý kiến về dự thảo nghị quyết (nếu có).

Thông báo về thời gian, địa điểm, và nội dung sinh hoạt chi bộ cho đảng viên và cấp ủy viên cấp trên được giao nhiệm vụ giám sát. Chi bộ có thể chuyển tài liệu sinh hoạt cho đảng viên trước để chuẩn bị và nghiên cứu ý kiến.

Tuyên bố lý do và giới thiệu các đại biểu (nếu có).

Chọn thư ký để ghi biên bản sinh hoạt chi bộ.

Thông báo tình hình đảng viên: Số lượng đảng viên có mặt, vắng mặt (có lý do, không có lý do).

Thông qua nội dung và chương trình sinh hoạt chi bộ.

Tiến hành sinh hoạt:

Bí thư chi bộ báo cáo nội dung sinh hoạt đã được chuẩn bị bởi chi ủy và gợi ý cho cuộc trao đổi.

Đảng viên tham gia phát biểu ý kiến, tập trung vào thảo luận nội dung chính liên quan đến hoạt động của chi bộ. Họ tự đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ đã được giao và đóng góp ý kiến, phê bình đối với các đảng viên trong chi bộ.

Bí thư chi bộ cung cấp thông tin và hướng dẫn để làm rõ những vấn đề mà đảng viên quan tâm, tạo ra một môi trường dân chủ, ấm cúng, khuyến khích sự tham gia đóng góp ý kiến của đảng viên trong buổi sinh hoạt.

3. Các hình thức sinh hoạt chi bộ Đảng:

Các hình thức sinh hoạt của chi bộ Đảng có thể thay đổi tuỳ thuộc vào điều kiện cụ thể và tình hình của từng tổ chức Đảng. Dưới đây là một số hình thức sinh hoạt phổ biến trong các chi bộ Đảng:

- Họp chi bộ: Đây là hình thức sinh hoạt cơ bản và quan trọng nhất của chi bộ Đảng. Họp chi bộ thường được tổ chức định kỳ để các đồng chí trong chi bộ thảo luận, đưa ra quyết định và chỉ đạo về công tác Đảng cũng như công tác của cơ quan và đơn vị mà họ đảm nhiệm.

– Để nâng cao kiến thức và ý thức của cán bộ Đảng, cũng như tăng cường năng lực lãnh đạo và quản lý, Chi bộ Đảng tổ chức các buổi học tập, bàn luận về các vấn đề lý luận, chính trị, quản lý, kinh tế...

– Chi bộ Đảng thực hiện công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục, và phổ biến các chủ trương, đường lối của Đảng, nhằm nâng cao nhận thức chính trị và ý thức cộng đồng của các đồng chí.

- Tổ chức các hoạt động văn hóa, thể dục, thể thao nhằm tạo ra sự gắn kết và tăng cường tinh thần đoàn kết trong chi bộ. Đây là cơ hội để các đồng chí thể hiện sự sáng tạo, rèn luyện sức khỏe và tạo ra sự gần gũi, hòa đồng giữa các thành viên.

- Khuyến khích đồng chí tham gia vào các hoạt động xã hội, bao gồm công tác tình nguyện, từ thiện và bảo vệ môi trường. Điều này nhằm thể hiện vai trò của Đảng trong xã hội và đóng góp tích cực vào sự phát triển của cộng đồng.

Các hình thức hoạt động của chi bộ Đảng có thể linh hoạt và đa dạng hơn tùy theo hoàn cảnh và nhu cầu cụ thể. Quan trọng là thực hiện những hình thức này để tăng cường đoàn kết.

4. Ý nghĩa của sinh hoạt chi bộ:

Với vai trò lãnh đạo toàn diện, tổ chức Đảng luôn thể hiện khả năng định hướng, dẫn dắt và quyết định hoạt động của các cơ quan, đơn vị và các đoàn thể trong cơ quan, đơn vị cũng như của các Đảng viên trong việc thực hiện chức trách và nhiệm vụ của mình. Vai trò này mang ý nghĩa quan trọng trong việc hoàn thành các mục tiêu và nhiệm vụ chính trị, cũng như tham gia tích cực vào công tác xây dựng tổ chức Đảng trong sạch và vững mạnh.

Với ý nghĩa này, trong một cuộc sinh hoạt chi bộ chất lượng, các vấn đề, đặc biệt là khiếm khuyết và hạn chế của chi bộ, cơ quan, đơn vị, tổ chức và từng đảng viên sẽ được phân tích và làm rõ nhằm khẳng định sự chính xác, phê bình và đấu tranh chống lại sự sai lầm. Nhờ điều này, tổ chức và các đảng viên sẽ được đánh giá tích cực, động viên và tiếp tục phát triển; còn các tổ chức và cá nhân gặp phải sai sót và hạn chế sẽ được đề xuất ý kiến và rút kinh nghiệm để cải thiện và hoàn thiện hơn. Nếu một tổ chức đảng thực sự trong sạch và mạnh mẽ, sẽ không có hoặc rất ít đảng viên suy thoái và biến chất; ngược lại, nếu tất cả hoặc phần lớn đảng viên đều là gương mẫu, mạnh mẽ, có năng lực và phẩm chất tốt, sẽ có sự đóng góp quan trọng trong việc xây dựng tổ chức đảng trong sạch và mạnh mẽ. Tất cả các chi bộ trong mọi loại hình tổ chức đều phải thực hiện nghiêm túc chế độ sinh hoạt định kỳ theo quy định của Điều lệ Đảng và hoạt động của các tổ chức đảng cũng phải tuân thủ các quy định của Đảng.