Hầu hết người dùng máy tính trong thế kỷ 20 và 21 chắc hẳn đã biết đến cái tên Internet Explorer (hay còn gọi là IE). Nó từng là biểu tượng của huyền thoại và không thể thay thế trong quá khứ. Tuy nhiên, diễn biến đã thay đổi, những điều xảy ra sau đó gần như nằm ngoài dự tính của Microsoft. Microsoft đã chứng kiến thị phần của trình duyệt giảm mạnh hàng năm. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu quá trình phát triển và sụp đỗ của Internet Explorer, cũng như phân tích những nguyên nhân gây nên sự sụp đổ này.
Quá trình phát triển của Internet Explorer
1995: Microsoft Internet Explorer (IE phiên bản 1.0) được ra đời
Internet Explorer được Microsoft giới thiệu dưới dạng bản tải xuống miễn phí vào ngày 16 tháng 8 năm 1995.
Phiên bản đầu tiên - Internet Explorer 1.0 xuất hiện trên Windows 95. Trình duyệt này đã vấp phải một đối thủ cạnh tranh lớn - Netscape Navigator - trình duyệt web phổ biến nhất lúc bấy giờ. Ở thời kỳ này, chỉ có 16 triệu người dùng máy tính trên toàn thế giới, khái niệm truy cập internet và trình duyệt khá mới. Lúc đầu, Internet Explorer không thể bắt kịp Netscape, công ty có thị phần 80%. Tuy nhiên, Microsoft bắt đầu đầu tư nhiều hơn vào việc phát triển IE và chi hơn 150 triệu USD mỗi năm cho hoạt động tiếp thị. Kết quả là, Internet Explorer bắt đầu thu hút được sự chú ý của người dùng.
1995: Internet Explorer 2 cạnh tranh với Netscape Navigator
Internet Explorer 2.0 là để Microsoft có thể cạnh tranh với Netscape. Sau vài tháng, phiên bản tiếp theo của IE đã được giới thiệu với nhiều sự cải tiến lớn cho phép nó bắt kịp với Netscape Navigator. Nhiều trang web ban đầu đã được phát triển để tương thích độc quyền với Navigator, chiếm 90% thị trường vào thời điểm đó. Vì vậy, Microsoft phải tìm cách bắt chước Netscape và dần vượt mặt trình duyệt này. IE 2.0 đã được thiết kế để kết hợp hệ thống đánh dấu trang của Netscape và hỗ trợ các tính năng HTML để các trang web trông giống nhau cho dù bạn mở trình duyệt nào đi chăng nữa. Ngoài ra, IE 2.0 cũng là phiên bản đầu tiên được Microsoft phát hành cho Mac OS, cách phiên bản dành cho Windows khoảng 6 tháng.
1996: Internet Explorer 3 bước vào đà tăng trưởng
Năm 1997, Microsoft phát hành IE3.0 và thị phần của IE đã nhanh chóng vượt qua Netscape. Thành công chính của IE3 là bản thân trình duyệt được tích hợp với Windows 95 / NT4. IE 3.0. IE cũng được đưa vào danh sách các trình duyệt tiêu chuẩn trong các hệ điều hành lớn, vào thời điểm đó bao gồm Netscape Navigator và Opera. Tuy nhiên, nhiều trang web ban đầu vẫn tiếp tục được phát triển dành riêng cho Netscape Navigator.
1997: Internet Explorer 4.0 tiếp tục cải thiện trải nghiệm người dùng
Internet Explorer 4.0 được phát hành vào năm 1998. Phiên bản này được thiết kế để tương thích với Windows 98 sau đó đã được tung ra. Kết quả là nó đã cải thiện trải nghiệm duyệt web cho người dùng trên các kết nối dial. Chế độ tương thích của IE4 cũng giúp ngăn các nhà phát triển web làm lộn xộn các trang web của họ mà thay vào đó tạo ra các trang web có chức năng và trực quan hấp dẫn. Microsoft cũng tung ra sản phẩm mới mang tên MSN (Microsoft Network) để bắt kịp xu hướng dịch vụ trực tuyến và cạnh tranh với AOL.
Khi Microsoft phát hành phiên bản IE 4.0 vào tháng 10 năm 1997, đội ngũ phát triển IE đã ăn mừng bằng cách đem một bức tượng cao 3 m có logo chữ "e" từ bữa tiệc kỷ niệm đến bãi cỏ trước văn phòng của Netscape. Nhận thấy điều này, các nhân viên của Netscape đã lật ngang bức tượng chữ e và đặt lên trên đó một bức tượng khác có hình con khủng long Mozilla màu xanh.
Internet Explorer 5.0 được phát hành vào tháng 8 năm 1997. Điều đáng chú ý ở phiên bản này là IE5 không hỗ trợ bất kỳ hệ điều hành nào khác. Do đó, người dùng Mac buộc phải tiếp tục sử dụng IE4 hoặc chuyển sang một trình duyệt khác như Netscape Navigator 4.0. Ngoài ra, Microsoft cũng đã thách thức AOL bằng cách phát hành một dịch vụ mới có tên MSN 2 nhằm mục đích kết nối internet tốc độ cao (tức là băng thông rộng) với các công cụ và tính năng nâng cao như khả năng gửi và nhận email với một địa chỉ được cá nhân hóa, phòng trò chuyện. và nhắn tin tức thì.
1999: Microsoft dẫn đầu thị trường trình duyệt web bằng việc phát hành IE miễn phí
Vào ngày 11 tháng 8 năm 1999, Microsoft phát hành bản nâng cấp IE 5.5. Ngoài việc có thể duyệt web dễ dàng hơn nhờ khả năng sử dụng tốt hơn và các tính năng được cải tiến như RSS, nó cũng là trình duyệt đầu tiên được phát hành cho miễn phí. Lúc này, Netscape Navigator trở thành một công nghệ lỗi thời và mất thị phần vào tay IE, trình duyệt này trở thành trình duyệt web bán chạy nhất trong lịch sử với 54% thị phần.
Đó là câu chuyện về chặng hành trình phát triển của ông vua Internet Explorer. Tuy nhiên, không có một ông vua nào có thể đứng trên ngai vàng mãi mãi.
Sự sụp đỗ của Internet Explorer
2001: Internet Explorer 6 được xem là sản phẩm công nghệ tệ nhất mọi thời đại
Vào tháng 5 năm 2001, Microsoft đã giới thiệu phiên bản Internet Explorer 6 cho cộng đồng người dùng. Phiên bản này đã được thiết kế với các tính năng bảo mật nâng cao hơn và bao gồm trình chặn quảng cáo pop-pup, sau đó đã bị loại bỏ do tính chất gây tranh cãi của nó. Tuy nhiên, IE 6 được nhiều người nhớ đến với rất nhiều lỗi bảo mật, chủ yếu là do thiết kế. Do đó, nhiều nhà phát triển web chỉ bắt đầu phát triển trang web của họ cho IE6 trong khi những người khác chuyển sang các trình duyệt khác như Firefox, Safari, Opera và Flock.
Đến năm 2004, tổ chức US-CERT đã đưa ra một báo cáo về lỗ hổng cho biết rằng các lỗ hổng của IE kết hợp với việc trình duyệt này tích hợp sâu vào Windows đã khiến nó trở thành gánh nặng và nhiều chuyên gia bảo mật thuyết phục người dùng không nên sử dùng trình duyệt này.
Năm 2006, PC World xếp IE 6 là sản phẩm công nghệ tồi tệ nhất mọi thời đại, nói rằng nó "có lẽ là phần mềm không an toàn nhất trên trái đất." Đây cũng là phiên bản cuối cùng được đặt tên đầy đủ là "Microsoft Internet Explorer" vì sau vụ kiện chống độc quyền, Microsoft đã đổi tên IE thành Windows Internet Explorer.
2006-2008: Windows Internet Explorer 7 đối mặt với đối thủ cạnh tranh đáng gờm
Sau hơn 5 năm kể từ IE 6, Windows Internet Explorer 7 được phát hành và là trình duyệt mặc định trên Windows Vista thay thế IE 6 trên Windows XP. IE7 là phiên bản IE đầu tiên loại bỏ công cụ kết xuất riêng biệt cho từng phiên bản. Thay vào đó, sử dụng Trident của chính Microsoft, người dùng có thể sử dụng phiên bản tùy chỉnh trong Windows XP cũng như một số trình duyệt khác trên các nền tảng khác nhau bao gồm Windows Vista và Mac OS X.
Mặt khác, trình duyệt Chrome được phát hành lần đầu tiên vào tháng 9 năm 2008 và phiên bản ổn định đầu tiên được phát hành vào ngày 11 tháng 12 năm 2008. Các tính năng hiệu suất tốt hơn đã đánh bại IE. Chrome sử dụng công cụ JavaScript V8 của Google, công cụ này cũng được sử dụng trong hệ điều hành Google Chrome OS của họ.
Có lẽ do khoảng thời gian giữa hai phiên bản khá lâu nên IE 7 đã phải vật lộn để đuổi kịp IE 6 về thị phần và cho phép Mozilla Firefox và Google Chrome cạnh tranh.
2009: Internet Explorer 8 có nhiều cải thiện nhưng vẫn chưa đủ
Năm 2009, Microsoft phát hành IE 8 với hỗ trợ tốt hơn cho HTML5 và cải thiện các tính năng bảo mật.
IE8 được coi là một cải tiến đáng kể so với IE7, nhưng nó vẫn không bắt kịp Chrome và Firefox do thị phần quá lớn của người tiền nhiệm. Mặc dù có một số cải tiến về trải nghiệm người dùng, nhưng hầu hết người dùng vẫn sử dụng IE6 trên Windows.
2011: Internet Explorer 9 với những cải tiến phù hợp
Năm 2011, IE9 được phát hành để ứng phó với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ Chrome và Firefox về thị phần. IE9 là phiên bản đầu tiên được xây dựng cho Windows 7 và tận dụng các tính năng mới như SPDY cho phép trình duyệt yêu cầu các trang web nhanh hơn. Tuy nhiên, hỗ trợ của nó trên các phiên bản Internet Explorer cũ hơn (IE 6/7) bị hạn chế.
Microsoft đã phát hành IE 9 dưới dạng phần mềm riêng biệt và tung ra hàng loạt quảng cáo trên TV và Internet. Nhiều người dùng và chuyên gia khi đó cho rằng IE 9 về mặt công nghệ có thể sánh ngang với Firefox và Chrome. Mặc dù vậy, IE 9 vẫn không thể thâm nhập thị trường như cách mà Microsoft đã hy vọng. Cho đến thời điểm đó, Chrome và Firefox đã có nhiều bước tiến mà IE 9 không thể bắt kịp.
2012: Internet Explorer 10 - pha lỡ bước cùng Windows 8
Vào năm 2012, IE10 được phát hành trở thành trình duyệt mặc định của Windows 8. Theo dự kiến, IE10 sẽ được đưa vào hầu hết các thiết bị Windows 8 (PC và máy tính bảng) được thiết kế để hỗ trợ cảm ứng tốt hơn trong số các tính năng khác. Trong khi đó, IE 10 không được hỗ trợ trên Windows 7.
Microsoft kỳ vọng sự kết hợp này có thể mang lại thị phần của họ và IE 10 được kỳ vọng sẽ thay thế IE 9 trên Windows 7 tại một thời điểm, nhưng họ đã nhầm. Sự thất bại của Windows 8 khiến nhiều người dùng tránh xa trình duyệt này. Người dùng chạy Windows 7 vẫn sử dụng IE 9 vì họ hài lòng với nó và không muốn nâng cấp.
IE 10 được tích hợp Adobe Flash Player, nhưng một số tính năng của Flash bị giới hạn ở phiên bản Metro để tránh hao pin. Mặc dù vậy, IE 10 vẫn bị người dùng coi thường, một phần do sự cải lùi của Windows 8.
2013: Internet Explorer 11 - phiên bản IE cuối cùng
Sau nhiều năm phiên bản thử nghiệm, IE 11 đã được phát hành vào năm 2013 và là phiên bản cuối cùng của Internet Explorer. Mặc dù có nhiều bản sửa lỗi và cải tiến bảo mật nhưng vẫn chưa thể sánh kịp các đối thủ. Chrome và Firefox đã ở một cấp độ khác và người dùng không muốn bị làm phiền với một trình duyệt lỗi thời.
Tại thời điểm này, hầu như không còn ai sử dụng IE 6/7/8. Hầu hết người dùng đã chuyển sang Chrome hoặc Firefox để có trải nghiệm người dùng tốt hơn và cải thiện bảo mật.
29 July 2015: Microsoft xác nhận dấu chấm hết của đế chế Internet Explorer
Microsoft Edge là trình duyệt web mặc định mới trong Windows 10 và được phát hành vào ngày 29 tháng 7 năm 2015. Và ngày này đã xác nhận dấu chấm hết cho đế chế Internet Explorer.
Microsoft Edge là thiết kế hoàn toàn mới của trình duyệt web mặc định của Microsoft dành cho các thiết bị chạy trên Windows 10. Do đó, nó không hỗ trợ bất kỳ phiên bản Internet Explorer nào trước IE11. Điều đáng chú ý là thay đổi này sẽ chỉ có hiệu lực vào cuối năm nay khi Microsoft phát hành bản cập nhật lớn tiếp theo của họ cho Windows.
Nguyên nhân dẫn đến sự sụp đỗ của Internet Explorer
Microsoft đã phản ứng quá chậm chạp trước những thay đổi của môi trường công nghệ.
The render engine of IE8 and IE9 is based on Trident which was first used in Internet Explorer 5.5, released 12 years ago. It turned out that the rendering engine of older browsers like IE8 were so outdated that they didn't even support Flexbox which has become a standard for modern websites after 2010. This meant web designers had to use workarounds for IE8 which had negative effects on web performance.
IE 6/7/8 were also not designed for touch screens, while their competitors focused on better user experience with the growing number of users using mobile devices.
Microsoft đã ngủ quên trên chiến thắng và phản ứng quá chậm chạp với cạnh tranh mới
Microsoft đã phản ứng rất chậm trước mối đe dọa về thị phần từ các trình duyệt khác trên thị trường. Microsoft đã mất hơn 5 năm (2006-2011) sau khi phát hành Chrome để có thể hỗ trợ tốt HTML 5 và giải quyết các vấn đề liên quan đến bảo mật. Ngay cả khi họ làm vậy, đã quá muộn vì Chrome đã là một sản phẩm vượt trội về nhiều mặt (công cụ tìm kiếm Google, được cài đặt sẵn bởi nhiều thiết bị, v.v.)
Microsoft đã có những pha xử lý cồng kềnh giữa các bản nâng cấp IE và Windows
Trong nhiều năm, công ty đã ít sẵn sàng thúc đẩy các bản cập nhật và thay đổi sau khi IE 6 được phát hành. Việc phát hành IE10 như một phần của Windows 8 cũng không thành công vì nó không được hỗ trợ trên Windows 7 vào thời điểm đó, trong khi Chrome và Firefox có cơ sở người dùng lớn hơn nhiều cho các phiên bản mới nhất của họ ngay cả khi chúng không được bao gồm trong bất kỳ hệ điều hành nào.
Liệu còn cơ hội nào để Microsoft có thể giành lại thị phần đã mất?
Chắc chắn có! Microsoft luôn có trong tay cơ hội miễn là Windows vẫn sống tốt.
Windows của Microsoft là hệ điều hành (OS) dành cho máy tính (máy tính để bàn, máy tính bảng và bảng điều khiển) được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới với khoảng 70% thị phần trong nửa đầu năm 2021. Do đó, Microsoft vẫn có đủ thời gian để thu hút người dùng của mình. Microsoft Edge.
Tuy nhiên, Microsoft cần phải dành một nỗ lực rất lớn để thay đổi chiến lược, phát triển sản phẩm để có trải nghiệm người dùng tốt hơn. Trong nhiều năm, Microsoft chỉ tập trung bám đuổi Google Chrome và Mozilla Firefox mà quên mất người dùng - yếu tố cốt lõi và quan trọng nhất. Microsoft cần lắng nghe người dùng về những gì họ muốn và những gì họ không muốn với trình duyệt, như Google hay Apple luôn làm.
Họ cũng cần xây dựng ứng dụng cho các nền tảng khác (Android, iOS) nếu muốn cạnh tranh với sự thống trị của Google trên thị trường hệ điều hành di động.
Tổng kết
Trong quá khứ, Internet Explorer là trình duyệt thống trị trên thế giới. Nhưng thời gian trôi qua và sự cạnh tranh ngày càng gia tăng, họ đã mất đi hầu hết thị phần vốn có trước đó. Nguyên nhân của việc này là do Microsoft phản ứng chậm với sự thay đổi của môi trường công nghệ, IE 6/7/8 đã lỗi thời với trải nghiệm người dùng không theo kịp các tiêu chuẩn phát triển web hiện đại (flexbox), phân bổ các gói sản phẩm không hợp lý (IE10 chỉ được phát hành trên hệ điều hành Windows 8); Các bản cập nhật vá lỗi hay nâng cấp sau này cũng là phản ứng muộn của họ trước các mối đe dọa bảo mật lớn từ các đối thủ cạnh tranh khác như Google Chrome. Tuy nhiên, vẫn có hy vọng rằng Microsoft có thể lấy lại thị phần của mình nếu họ chú ý đến những gì người dùng muốn - phản hồi về các tính năng mà mọi người quan tâm nhất hoặc nơi họ cảm thấy thất vọng với các trình duyệt ngày nay thay vì chỉ tập trung trung vào Chrome / Firefox.