Vợ chồng anh T.P.N (quê ở Bắc Ninh) đã tới gặp Ths.BS CKII Nguyễn Tiến Thành, là thành viên của Hội da liễu Việt Nam, vì vùng da xung quanh mắt của họ bị tổn thương, đau rát và không thể mở mắt được.
Anh N chia sẻ rằng sau khi về quê thăm bố mẹ, xung quanh có nhiều cây cối và đồng ruộng, với độ ẩm cao đã gây ra sự xuất hiện của nhiều kiến ba khoang.
Khi đang ngủ, kiến đã bò vào chăn của hai vợ chồng. Anh N và vợ đã dùng tay để bóp chết một số con kiến ba khoang, nhưng không may lại quẹt tay lên mắt. Khi thức dậy vào buổi sáng, hai vợ chồng cảm thấy đau rát và sưng vùng mắt, không thể mở mắt được.
Hai vợ chồng nghĩ rằng mình đã mắc phải bệnh zona, nên tự ý bôi thuốc và đắp lá cây từ nhà lên vết thương. Tuy nhiên, thay vì cải thiện, vết thương lại trở nên nặng hơn, vùng da quanh mắt bị trợt rất đau rát và không thể mở mắt nhìn được. Cả vùng da mặt cũng sưng nề sau khi đắp lá cây.
Sau khi điều trị, bệnh nhân được chẩn đoán mắc viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang và bội nhiễm do chăm sóc không tốt. Bệnh nhân được đưa đến chuyên khoa mắt để kiểm tra, phát hiện tổn thương nhẹ trên giác mạc. Để giảm tình trạng kích ứng da quanh mắt và ngăn ngừa nhiễm khuẩn, bệnh nhân được điều trị bằng thuốc và được tiêm phục hồi giác mạc. Trường hợp khác, bệnh nhân T.T.H ở Hà Nội có nhiều vết loét và đau rát trên bên nách sau khi thức dậy. Ban đầu, bệnh nhân tự chẩn đoán mắc zona và mua thuốc mỡ để bôi. Tuy nhiên, khi vết loét không giảm và phồng lên, bệnh nhân mới tới gặp bác sĩ.
Theo bác sĩ Tiến Thành, do bệnh nhân chà xát, cào gãi quá nhiều nên không chỉ xảy ra tổn thương ban đầu mà còn có sự xuất hiện của các tổn thương dạng nốt ở vùng xung quanh. Hiện tại, bệnh nhân đang được điều trị theo phác đồ cá nhân.
Ảnh minh họa
Cẩn thận khi tiếp xúc với kiến ba khoang
Theo thống kê của BS Thành, từ tháng 4 đến tháng 6 năm nay, có hơn 100 bệnh nhân đến khám với triệu chứng viêm da tiếp xúc, trong đó, hơn một nửa là do tiếp xúc với kiến ba khoang. Đa số bệnh nhân nhầm lẫn với bệnh zona.
Bác sĩ Tiến Thành lưu ý rằng nhiều người đã nhầm lẫn bệnh zona với viêm da tiếp xúc và áp dụng sai phương pháp điều trị bằng acyclovir. Một số người thậm chí sử dụng các loại lá cây để đắp, bôi lên da, nhưng điều này có thể làm gia tăng tổn thương. Theo bác sĩ Tiến Thành, cách làm như vậy rất nguy hiểm và có thể khiến độc tố của kiến ba khoang lan truyền, gây sốt và nhiễm trùng da. Do đó, người dân không nên để dịch tiết của kiến ba khoang tiếp xúc với cơ thể.
Nếu bạn phát hiện có kiến khoang trên cơ thể, hãy tránh dùng tay không để đập chúng mà thay vào đó, nên lót tờ giấy và cho kiến khoang bò ra giấy, sau đó lấy chúng ra khỏi cơ thể.
"Độc tố trong kiến ba khoang rất mạnh. Loài côn trùng này không cắn hoặc đốt, mà chỉ vô tình tiếp xúc khi chúng bị cọ vào người. Nếu chất độc trong cơ thể kiến được giải phóng khi chúng bị tác động, chà xát hoặc bị giết, có thể gây tổn thương da người như bỏng da, viêm da", BS Thành lưu ý.
BS Thành khuyến cáo rằng vào mùa mưa và ban đêm, cần đề phòng côn trùng bay vào buồng làm việc, buồng ngủ và buồng tắm dưới ánh đèn. Để tránh kiến ba khoang, người dân nên treo rèm cửa hoặc lắp lưới côn trùng ở khu vực cửa, lỗ thông khí (đặc biệt là gần cây cối, cánh đồng...), và ngủ trong màn. Ngoài ra, cần thường xuyên vệ sinh môi trường, quét bụi rậm, cắt tỉa cây cỏ, và vệ sinh khăn mặt và quần áo trước khi sử dụng.
Nếu vô tình va đập hoặc bị kiến ba khoang cắn vào da, cần phải rửa sạch đúng bằng nước sạch, nước muối sinh lý hoặc xà phòng, và tránh để tay đã tiếp xúc kiến chạm vào các vùng da khác. Sau đó, cần đến cơ sở y tế để kiểm tra và điều trị kịp thời. Không nên tự điều trị để tránh các tình trạng biến chứng nghiêm trọng hơn.
Bác sĩ Tiến Thành cũng nhấn mạnh rằng viêm da do kiến ba khoang thường tự khỏi trong vòng 1 tuần nếu được xử lý đúng cách. Không nên áp dụng lá cây hoặc tự ý bôi thuốc theo quan niệm dân gian để tránh nhiễm trùng và để lại sẹo.