Để tránh tình trạng ngứa ngáy và mụn trên da khi sử dụng kem chống nắng, bạn cần hiểu rõ về các thành phần có trong sản phẩm. Một số thành phần như oxybenzone, octinoxate, avobenzone, và homosalate có thể gây kích ứng da và gây ra các vấn đề khác trên da. Vì vậy, khi chọn kem chống nắng, hãy đọc kỹ nhãn sản phẩm và tìm hiểu về thành phần để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
Có ba loại kem chống nắng phổ biến, đó là kem chống nắng hóa học, kem chống nắng vật lý và kem chống nắng vật lý lai hóa học.
Kem chống nắng hóa học được tổng hợp từ các hợp chất carbon, giúp bảo vệ da khỏi tác động của tia cực tím (UV) bằng cách hấp thụ chúng và ngăn cản chúng đi qua da. Sau đó, các hợp chất này được chuyển hóa thành bước sóng năng lượng thấp hơn và không gây hại cho da.
Theo Đại học Dị ứng, Hen suyễn và Miễn dịch học Hoa Kỳ, các thành phần chống nắng hóa học thường gây ra các phản ứng dị ứng trên da, đặc biệt là oxybenzone (benzophenone-3), dibenzoylmethanes, cinnamate và benzophenones. Ngoài ra, các thành phần khác như PABA (axit para-aminobenzoic) cũng đã được chứng minh là gây ra các phản ứng dị ứng trên da.
Dị ứng do kem chống nắng không phải là vấn đề hiếm gặp trên thị trường.
Kem chống nắng vật lý với thành phần khoáng chất không có chứa các hóa chất, chỉ sử dụng oxit kẽm hoặc titan dioxit kết hợp với oxit kẽm để ngăn chặn tia UV. So với kem chống nắng hóa học, kem chống nắng vật lý có khả năng gây kích ứng ít hơn, nhưng có thể khó thoa đều trên da và để lại vệt trắng hoặc màu tro. Kem chống nắng vật lý lai hóa học bao gồm các hoạt chất hấp thu, chuyển hóa năng lượng mặt trời và các hoạt chất bảo vệ, giúp chống lại tác động của tia UV đến làn da.
Những thành phần có trong kem chống nắng có thể là nguyên nhân gây dị ứng. Trong đó, các thành phần có nguy cơ gây dị ứng cao nhất là oxybenzone hoặc bezophenone-3, benzophenon, cinnamate và dibenzoylmethane.
Một số người có thể bị dị ứng với các hương liệu hoặc hóa chất bảo quản có trong kem chống nắng. Tuy nhiên, phản ứng dị ứng thường gặp nhất với kem chống nắng là viêm da tiếp xúc. Viêm da tiếp xúc có thể được chia thành 3 loại và ảnh hưởng tới những người nhạy cảm với kem chống nắng.
2. Các triệu chứng dị ứng kem chống nắng
hoặc các sản phẩm chăm sóc da khác. Nó có thể gây ra các triệu chứng như da đỏ, ngứa, phát ban và sưng tấy ở vùng da tiếp xúc với sản phẩm này. Nếu bạn cho rằng mình đang mắc bệnh viêm da tiếp xúc kích ứng hoặc dị ứng, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
Viêm da do tiếp xúc với tia cực tím từ kem chống nắng được gọi là viêm da tiếp xúc quang hóa, đây là một loại dị ứng có thể gây ra các triệu chứng tương tự như bị cháy nắng. Tuy nhiên, mức độ và triệu chứng của dị ứng này có thể khác nhau tùy thuộc vào từng người.
Triệu chứng dị ứng kem chống nắng phổ biến bao gồm:
- Da mẩn đỏ, sưng
- Cảm giác ngứa và châm chích trên da, ngứa lỗ chân lông
- Nổi mẩn, nổi mề đay
- Bong tróc da thậm chí là nứt chảy máu
- Phát ban thành từng mảng hoặc các mụn nước chứa dịch lỏng
Những người bị mụn trứng cá cũng có nguy cơ cao hơn bị dị ứng với kem chống nắng do da của họ thường bị mẩn đỏ và nhạy cảm hơn. Việc chọn loại kem chống nắng phù hợp và thử nghiệm trước khi sử dụng là cực kỳ quan trọng để tránh gây ra các vấn đề về da khác như cháy nắng hay nổi mụn.
Thời gian khởi phát triệu chứng dị ứng sau khi sử dụng kem chống nắng khác nhau tùy từng người, có thể thấy ngay trong vài phút hoặc kéo dài tới 2 ngày. Đôi khi, các triệu chứng dị ứng chỉ xuất hiện khi da tiếp xúc với tia UV từ ánh nắng mặt trời.
3. Dị ứng kem chống nắng có điều trị được không?
Việc điều trị dị ứng kem chống nắng tương tự như điều trị các phản ứng dị ứng da khác. Trong trường hợp dị ứng nhẹ, các nốt mẩn hoặc phát ban sẽ tự giảm dần theo thời gian.Đối với dị ứng nặng hơn, có thể cần sử dụng steroid tại chỗ hoặc uống để giảm viêm và dị ứng hoặc thuốc kháng histamine đường uống cũng giúp giảm ngứa. Tuy nhiên, trước khi sử dụng thuốc, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
Để điều trị dị ứng kem chống nắng, bạn cần hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vào thời điểm gay gắt, và sử dụng áo, mũ chuyên dụng để che chắn. Bạn cũng nên hỏi ý kiến từ bác sĩ để chọn loại kem chống nắng phù hợp. Thời gian để da phục hồi hoàn toàn có thể kéo dài vài ngày tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của dị ứng, do đó bạn nên tránh ánh nắng trực tiếp trong thời gian này.
Nếu triệu chứng của bạn không được cải thiện sau khi sử dụng các phương pháp tự chăm sóc tại nhà hoặc nếu bạn có triệu chứng nghiêm trọng hơn như đau, viêm nhiễm hoặc chảy máu, bạn nên thăm khám bác sĩ ngay lập tức để được khám và chẩn đoán đúng cách.
Nếu bạn bị dị ứng da cùng với những triệu chứng sốc phản vệ như đau ngực, khó thở, sưng họng, khàn giọng, khó nuốt, đau bụng, buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, sốt hoặc cảm lạnh, da tái hoặc đỏ bừng, bạn cần đến gặp bác sĩ ngay để được điều trị y tế.
Nếu bạn tự điều trị tại nhà nhưng triệu chứng không giảm, và các vết phồng rộp trở nên nghiêm trọng hơn, bạn cũng cần gặp bác sĩ ngay lập tức.
4. Phòng ngừa dị ứng do kem chống nắng như thế nào?
Cách hiệu quả để tránh phản ứng dị ứng do kem chống nắng là tìm hiểu các tác nhân có thể gây dị ứng trên da của bạn, đặc biệt là đối với làn da nhạy cảm hoặc đang gặp các vấn đề về da.Khuyên bạn nên thử sản phẩm chăm sóc da hay kem chống nắng mới trên một vùng da nhỏ trước khi sử dụng toàn bộ sản phẩm. Để cho vùng da đó tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và quan sát các phản ứng bất thường có thể xảy ra trong vòng một đến hai ngày.
Việc sử dụng kem chống nắng không có rủi ro đáng lo ngại đối với sức khỏe. Thực tế, việc bôi kem chống nắng là một biện pháp cần thiết để bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV, giúp ngăn ngừa ung thư da và lão hóa sớm. Hiện tại, chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh việc sử dụng kem chống nắng gây hại cho sức khỏe. Vì vậy, việc sử dụng kem chống nắng là một thói quen tốt cho sức khỏe của chúng ta.
Có thể sử dụng kem chống nắng vật lí hoặc kem chống nắng vật lí lai hóa học với oxit kẽm và titan dioxide để tránh những tác hại của kem chống nắng hóa học và giảm nguy cơ gây dị ứng cho da.