Gần đây, Công an tỉnh Nghệ An đã nhận được nhiều đơn trình báo từ nhiều nạn nhân về các vụ lừa đảo "đầu tư tài chính" qua điện thoại và mạng xã hội, trong đó có những người đã bị thiệt hại hàng tỷ đồng.
Trung tá Hà Huy Đức - Đội trưởng Đội Phòng ngừa, điều tra tội phạm xâm phạm sở hữu, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Nghệ An cho biết: "Phương thức lừa đảo kêu gọi đầu tư đang là một trong những chiêu thức lừa đảo phổ biến nhất hiện nay, khiến nhiều nạn nhân trải qua mất mát vô cùng lớn, có người mất hàng chục tỷ đồng, người khác mất cả trăm triệu và thậm chí là hàng tỷ đồng, đổi lại là những đống nợ chồng chất".
Thời gian gần đây, việc đầu tư đã trở nên phổ biến và được quảng cáo trên nhiều kênh truyền thông và mạng xã hội, trở thành một xu hướng. Điều này đã khiến tội phạm luôn luôn kịp theo kết nối, theo như Trung tá Đức cho biết.
"Đầu tư vào chứng khoán là hoàn toàn hợp pháp và thị trường chứng khoán là một kênh thu hút vốn hợp pháp," - Trung tá Đức khẳng định. "Tuy nhiên, để tham gia vào đầu tư chứng khoán, người ta cần hiểu biết khá về thị trường tài chính và kinh tế." Nhiều người, dù không có kiến thức về lĩnh vực này, vẫn dễ dàng rơi vào bẫy của những kẻ lừa đảo và đổ tiền vào "đầu tư".
Để cảnh báo công chúng, Trung tá Đức đã chỉ ra những dấu hiệu của một vụ lừa đảo trong lĩnh vực đầu tư tài chính.
Đầu tiên, khi muốn đầu tư chứng khoán, bạn cần mở tài khoản chứng khoán tại các công ty chứng khoán. Thứ hai, hãy nhớ rằng, khi đầu tư chứng khoán, bạn phải nạp tiền vào tài khoản mang tên của mình. Tuy nhiên, bọn lừa đảo thường dụ dỗ người dân nạp tiền vào tài khoản giả, không phải tên của người đầu tư.
Các kẻ lừa đảo thường cố gắng lôi kéo nạn nhân vào việc đầu tư "chứng khoán quốc tế", một tiếng đồng hóa mỹ miều và nguy hiểm, hoặc nhận dụng để lừa đảo nạn nhân vào việc đầu tư "tiền ảo", "sàn vàng". Sau đó, họ sử dụng nhiều cách thức để tương tác với nạn nhân, bao gồm giả mạo các nhân vật nổi tiếng trong lĩnh vực đầu tư tài chính, đặc biệt là giả mạo các "shark" (nhà đầu tư nổi tiếng trong chương trình Thương vụ bạc tỷ) để lừa đoạt tài sản.
Để dễ dàng kiểm soát nạn nhân, kẻ lừa đảo thường chỉ yêu cầu số tiền nhỏ để mọi người có thể tham gia, cùng với những cam kết hấp dẫn như tăng gấp đôi hoặc gấp ba số dư tài khoản, hoặc bảo hiểm 100% vốn...
Dưới tư cách là một nhà tư vấn đầu tư, kẻ lừa đảo sẽ mời người đầu tư tham gia vào một nhóm, và điều này mang rất nhiều rủi ro. Người gia nhập nhóm sẽ bắt đầu bị chi phối tâm lý.
Bằng cách dẫn người bị lừa đến một trang web giả mạo, kẻ lừa đảo yêu cầu nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân và thông tin tài khoản ngân hàng. Sau khi người dân nạp tiền cho những lần đầu tiên, chúng cho phép rút vốn và lãi, đó chính là "bẫy" mà kẻ lừa đảo sử dụng. Khi người dân "nắm bắt" bẫy, có thể xem như họ đã bị chi phối.
Nạn nhân rơi vào tình trạng dễ bị lừa đảo hơn khi trong nhóm có quá nhiều thành viên "chim mồi" chuyên khen ngợi và cảm ơn vì được có nguồn thu nhập từ việc "đầu tư". Họ khoe nhà cửa và xe hơi mà họ mua từ những khoản lợi nhuận nhờ "đầu tư" này, khiến nạn nhân tin vào và cống hiến tiền bạc.
Sau khi nạn nhân nạp tiền vào, họ sẽ được tiếp xúc với một "chuyên gia" tự xưng là "thầy" để được hướng dẫn cách đầu tư. Số tiền ban đầu càng tăng nhanh chóng, từ 1 triệu có thể lên tới hàng chục triệu, thậm chí hàng trăm triệu. Khi nạn nhân muốn rút tiền, chúng sẽ yêu cầu nạn nhân phải nộp thuế. Ví dụ, nếu muốn rút 200 triệu, nạn nhân sẽ phải đóng thuế 20 triệu. Dễ dàng tin tưởng, người dân tiếp tục nộp thêm tiền cho "thầy" theo yêu cầu và với vô số lý do khác nhau.
Hình thức thứ hai thường được sử dụng bởi kẻ lừa đảo là nhắn tin, làm quen trên mạng xã hội với mục đích tán tỉnh, dụ dỗ và chia sẻ cuộc sống xa hoa. Sau khi nhận được lòng tin, họ sẽ kêu gọi nạn nhân đầu tư. Khi nạn nhân đồng ý, thủ đoạn sẽ tiếp tục như vậy. Hình thức thứ ba có thể là gọi điện trực tiếp để kêu gọi.
Các bài học mà Trung tá Đức đã rút ra là: Đầu tiên, không nên tin tưởng hoàn toàn vào tài khoản ngân hàng, không chuyển tiền vào tài khoản không rõ nguồn gốc vì có nhiều tài khoản giả mạo; Thứ hai, không nên tham gia đầu tư dựa trên lời kêu gọi trên mạng xã hội khi chưa đủ kiến thức.