Cứu sống trẻ đuối nước: Kỹ năng và kinh nghiệm cần biết
Trẻ em thường xuyên tham gia các hoạt động bơi lội trong mùa hè, tuy nhiên, đuối nước là một nguy cơ tiềm ẩn Có kiến thức về cách chống đuối nước và cấp cứu đúng cách là rất cần thiết để bảo vệ sự an toàn và tính mạng của trẻ trong mùa hè
Mỗi năm có gần 2.000 trẻ em tử vong vì đuối nước. Theo WHO, trong thập kỷ vừa qua, đuối nước đã làm mất đi hơn 2,5 triệu sinh mạng và đứng đầu trong số các nguyên nhân gây tử vong trẻ em từ 5-14 tuổi trên toàn cầu. Hơn 90% số trường hợp đuối nước xảy ra ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, đặc biệt ở các khu vực nông thôn. Đây là một tổn thất đáng kể đối với từng quốc gia, từng cộng đồng và gia đình, cũng như để lại những nỗi đau khôn cùng cho cha mẹ và người thân của nạn nhân.
Cách giảm nguy cơ đuối nước ở trẻ em tại Việt Nam
Đuối nước là một trong 10 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu cho trẻ em từ 5 đến 14 tuổi tại Việt Nam. Theo số liệu của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, tình hình đuối nước trẻ em đã có dấu hiệu giảm trong những năm qua. Mỗi năm, nguy cơ đuối nước giảm từ 3-5%, tương đương với trung bình mỗi năm giảm 100 trường hợp trẻ em tử vong vì đuối nước.
rất quan trọng, chỉ trong vòng vài phút đầu tiên sau khi đuối nước, các chức năng của cơ thể sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng và có thể gây tử vong. Do đó, việc nâng cao nhận thức và kỹ năng phòng, chống đuối nước cho trẻ em và người lớn là cực kỳ cần thiết. Các biện pháp phòng ngừa như giảm thiểu nguy cơ đuối nước, sử dụng đồ bơi an toàn và quan sát chặt chẽ các hoạt động tắm biển, bơi lội của trẻ em cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tai nạn đuối nước cho trẻ em.
Ths.BS Đỗ Thùy Linh, chuyên khoa Nhi tại bệnh viện quốc tế Dolife, cho biết rằng việc cấp cứu trẻ đuối nước trong vài phút đầu là rất quan trọng để cứu sống trẻ. Việc cấp cứu phải được thực hiện đúng cách để tránh tình trạng tử vong hoặc gây di chứng thần kinh nặng nề cho trẻ sau này. Nguyên nhân của tình trạng này là do thiếu oxy não kéo dài. Dưới đây là các bước cấp cứu đúng cách cho trẻ đuối nước.
Đầu tiên, nếu bạn đang ở trong hồ bơi hoặc nơi có nước sâu, hãy lấy trẻ ra bền vừa đầu. Nếu không thể làm được điều này, hãy sử dụng một vật cứng để đẩy trẻ ra khỏi nước.
Cứu đuối gián tiếp là việc sử dụng các phương tiện có sẵn như phao và các vật có thể nổi trên nước để cứu trẻ đuối nước khi vẫn còn tỉnh táo. Tùy vào tình huống và tính chất của mỗi trường hợp cụ thể, người cứu đuối lựa chọn phương án cứu để phù hợp, an toàn và hiệu quả.
Cứu đuối trực tiếp là việc xuống nước, bơi đến cứu nạn nhân. Cứu đuối trực tiếp nên dành cho đối tượng cứu hộ chuyên nghiệp, được đào tạo có đủ sức khoẻ và năng lực ở thời điểm thực hiện hoặc đối tượng không chuyên có kỹ năng bơi và cứu đuối.
Khi tiến hành cứu hộ trẻ em, bước 3 là kiểm tra xem trẻ có thở không bằng cách quan sát lồng ngực của trẻ có di động không, đặt tai gần miệng và mũi trẻ để cảm nhận khí thở của trẻ, nếu thở không đều, co bóp hay ngập thì được xem là không thở. Trong quá trình kiểm tra, bạn có thể lay gọi trẻ để xem đứa trẻ có phản ứng không. Bước 4 là nếu trẻ không thở, hãy bắt đầu hồi sức tim phổi (CPR) ngay và cần đặt trẻ nằm ngửa trên nền cứng.
Nếu có nghi ngờ chấn thương cổ: Hãy di chuyển trẻ bằng cách giữ toàn bộ cơ thể (đầu, cổ, cột sống và hông) với nhau, giữ cho tất cả chúng thẳng hàng; không ngửa đầu nâng cằm, chỉ cần ấn góc hàm để đảm bảo an toàn.
Nếu không nghi ngờ chấn thương cổ: Giữ đầu trẻ ngửa ra sau và nâng cằm để thông đường thở (kỹ thuật ngửa đầu – nâng cằm).
Cách tiến hành hồi sức tim phổi (CPR) cho trẻ bao gồm việc thực hiện thở đường khí qua miệng và ép tim ngoài lồng ngực. Với trẻ nhỏ, đặt miệng của bạn lên cả mũi và miệng của trẻ để thực hiện thở đường khí. Với trẻ lớn hơn, sử dụng một tay ép cánh mũi và đưa miệng của bạn vào miệng của trẻ để thổi đường khí. Thổi chậm và đều trong 1-2 giây và ngực của trẻ sẽ phồng lên, sau đó thổi ngạt 5 nhịp thở đầu tiên. Ngay sau đó, tiếp tục với việc ép tim ngoài lồng ngực bằng cách đặt tay vuông góc với lồng ngực và ấn xuống ngực sâu khoảng 1/3 -1/2 lồng ngực theo đường kính trước sau. Tốc độ ép tim là 100-120 lần/phút và tiếp tục thực hiện theo chu kỳ 30 lần ép tim/2 lần thở đường khí. Tiếp tục thực hiện CPR liên tục cho đến khi trẻ tự thở lại và trở lại tình trạng bình thường.
Để giúp trẻ em đuối nước được cứu kịp thời, Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai đã đưa ra một số khuyến cáo quan trọng. Đó là phải nhanh chóng đưa trẻ ra khỏi nước, đặt trẻ nằm ngửa trên mặt đất cứng, xoa bóp lưng và thở hồi sinh khí. Nếu cần, hãy gọi cấp cứu và tiếp tục các thao tác cứu sống cho trẻ cho đến khi đội cứu hộ đến. Hãy nhớ rằng việc cứu sống trẻ em đuối nước đòi hỏi sự nhanh nhẹn và kiên quyết, vì một phút lơ là có thể gây hậu quả không đáng có.
