Chìa khóa giữ cơn buồn ngủ và ngủ mọi lúc: Hiểu rõ hơn về chứng ngủ rũ

Ebony Lay, một phụ nữ 41 tuổi, đã chia sẻ câu chuyện về tình trạng mắc phải chứng ngủ rũ của cô.

Từ khi cô lên 6 tuổi, mẹ cô đã thấy cô ngủ rất nhiều, thậm chí khi cười, cô té ngã và ngay lập tức rơi vào giấc ngủ sâu. Mặc dù đã đưa cô đi khám bệnh, nhưng sau khi được kiểm tra tổng quát, các bác sĩ xác định cô hoàn toàn khỏe mạnh. Và cho đến khi trở thành thanh thiếu niên, tình trạng ngủ nhiều và rơi vào giấc ngủ không kiểm soát vẫn tiếp diễn.

Vào thời điểm đó, cô ấy được chẩn đoán mắc chứng trầm cảm và bắt đầu điều trị theo hướng này. Ebony Lay đã trải qua một thời gian rất khó khăn, luôn muốn ngủ và cảm thấy mệt mỏi và buồn nếu không ngủ được. Đến khi cô ấy 32 tuổi, việc ngủ của cô ấy hoàn toàn không được kiểm soát. Cơn buồn ngủ có thể xuất hiện bất ngờ vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, và cô ấy bị ám ảnh bởi những cơn ác mộng liên tục và cảm thấy mình không đủ ngủ. Mặc dù người khác nghĩ cô ấy ngủ quá nhiều, nhưng thực tế là cô ấy bị chứng ngủ rũ.

Chứng ngủ rũ là gì?

Ngủ rũ là một vấn đề giấc ngủ không bình thường, chịu khó ngủ quá nhiều vào ban ngày, thường xuyên bị ngủ gật bất ngờ, cảm giác mệt mỏi khi thức dậy hoặc đi ngủ, cảm thấy mơ hồ khi tỉnh dậy giống như bị mê hoặc, và tình trạng này kéo dài ít nhất 3 tháng.

Tỷ lệ mắc bệnh cao nhất ở nhóm tuổi từ thanh thiếu niên đến đầu tuổi đôi mươi, gây ảnh hưởng đến khả năng học tập và giao tiếp xã hội.

Ngủ rũ xảy ra do những nguyên nhân gì?

Cách điều trị chứng ngủ rũ là gì?

Dù chưa có trường hợp nào khỏi hoàn toàn chứng ngủ rũ, nhưng việc giảm thời gian ngủ rũ có thể được thực hiện nếu tuân thủ đúng phương pháp điều trị. Dưới đây là một số biện pháp điều trị:

1. Đảm bảo có đủ giấc ngủ vào ban đêm.

2. Lên kế hoạch cho những giấc ngủ ngắn vào ban ngày, kéo dài từ 15-20 phút.

3. Tránh sử dụng rượu, chất gây nghiện, và các chất kích thích.

4. Giảm hoặc tránh tình trạng căng thẳng.

5. Sử dụng các loại thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ: một số loại chất kích thích thần kinh trung ương có thể được sử dụng để điều trị chứng ngủ rũ, tuy nhiên không có loại thuốc nào mang lại hiệu quả 100% cho tất cả các bệnh nhân. Các tác dụng phụ có thể bao gồm lo lắng, đau đầu và cảm giác khó chịu.

Hiện tại, chưa có bất kỳ loại thuốc nào được cơ quan FDA (Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) chấp thuận sử dụng cho trẻ em.

Tỷ lệ thành công trong việc kiểm soát bệnh ngủ rũ có thể lên đến 70-80% khi điều trị. Sau 2-3 năm điều trị, người mắc bệnh có thể không cần sử dụng thuốc nữa. Tuy nhiên, sau một giai đoạn căng thẳng, bệnh nhân cũng có thể trở lại tình trạng bị tái phát. Khi điều này xảy ra, bác sĩ sẽ lập kế hoạch điều trị mới.

Có đúng không rằng chứng ngủ rũ và liệt cơ vào ban ngày có thể do cùng một nguyên nhân?

Không, trả lời là không. Một số trường hợp cụ thể có thể khiến bạn gặp khó khăn trong việc kiềm chế sự buồn ngủ kéo dài vào ban ngày hoặc cảm thấy liệt cơ.

Liệt cơ đột ngột có thể do các nguyên nhân khác:

Động kinh (đặc biệt là co giật mất trương lực)Liệt chu kỳNgấtTâm lý

Ngủ ngày quá nhiều

Hội chứng ngủ không đủ giấc

Chứng mất ngủ vô căn

Ngưng thở khi ngủ

Mệt mỏi mạn tính

Rối loạn nhịp sinh học do công việc hoặc chế độ sinh hoạt

Người mắc chứng ngủ dài (hình thức bình thường trong đó người bệnh cần giấc ngủ kéo dài hơn bình thường để có cảm giác nghỉ ngơi đầy đủ)

Vấn đề tâm lý (trầm cảm, ...)

Rối loạn giấc ngủ có nguyên nhân từ việc sử dụng các loại thuốc (bao gồm thuốc chống histamine, thuốc chẹn beta, thuốc chống trầm cảm, thuốc chống loạn thần, thuốc chống co giật, thuốc kháng vi-rút, v.v.)

Bệnh Kleine-Levin gây ra hiện tượng mất ngủ kéo dài và tái phát trong vài ngày đến vài tuần, sau đó còn có thể tái phát trong vài tháng.

Chứng mất ngủ liên quan đến kinh nguyệt

Mất ngủ do tình trạng bệnh lý (bệnh Parkinson, bệnh đa xơ cứng, v.v.)

Giấc ngủ đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe tổng thể của chúng ta. Nếu bạn gặp phải vấn đề về giấc ngủ và tình trạng này không được cải thiện sau khi bạn đã nỗ lực điều chỉnh lối sống hàng ngày, hãy đến bệnh viện khám bệnh để tìm hiểu nguyên nhân ẩn sau đó.