Câu chuyện cú sút chết chóc của Cầu vương Lý Huệ Đường và bóng đá Hồng Kông (Trung Quốc)

Bóng đá đã du nhập vào Hồng Kông (Trung Quốc) từ rất sớm khi đất nước này vốn là thuộc địa của Anh. Tuy nhiên, ban đầu, môn thể thao này chỉ dành cho người Anh và giới thượng lưu. Quả bóng được làm thủ công từ 18 miếng da khâu lại với nhau, cùng giày tất, trang phục thi đấu và bọc ống quyển được nhập khẩu đắt đỏ, tất cả đều nằm ngoài tầm với của người dân bản địa. Những điều này dẫn đến sự hạn chế trong việc phát triển bóng đá ở Hồng Kông. Tuy nhiên, sự xuất hiện của Hong Kong FC từ năm 1898 đã mở ra cánh cửa cho sự phát triển của bóng đá ở đây. Giải bóng đá Hong Kong là giải chuyên nghiệp đầu tiên ra đời tại châu Á vào năm 1908, đánh dấu một bước ngoặt lớn trong lịch sử bóng đá Hồng Kông. Dù sao thì, đám đông dân chúng vẫn chưa có sự hào hứng với môn thể thao này, khi phải cạnh tranh quả bóng dưới thời tiết nóng ẩm của Hồng Kông.

Bóng đá ở Trung Quốc bắt đầu trở nên sôi động vào thập niên 1910 khi các nam sinh tại các trường công lập được tiếp xúc với trò chơi của người Anh và được ủng hộ bởi các du học sinh trở về từ châu Âu. Sau khi Trung Hoa Dân Quốc được thành lập vào năm 1912, chính phủ Quốc dân đảng cũng khuyến khích bóng đá và chọn CLB Nam Trung Quốc (SCAA), hay còn được biết đến với tên gọi Nam Hoa, ở Hồng Kông làm đội tuyển quốc gia. Vào thời điểm đó, SCAA đã có trình độ không thua kém nhiều so với các nền bóng đá tiên tiến trên thế giới. Đội bóng này đã 9 lần giành chức vô địch tại Đại hội thể thao Viễn đông (từ năm 1915 đến 1934) và giành quyền tham dự Olympic 1936. Trận đấu giữa Nam Hoa và Đội tuyển Anh tại Olympic 1936 cũng đã trở thành một sự kiện đáng nhớ.

Người tạo nên sức mạnh của SCAA là Lý Huệ Đường (Lee Wai-tong). Sinh năm 1905 tại làng chài Tai Hang, Hồng Kông, ông bắt đầu chơi bóng đá với quả cam hoặc túi cát giả làm trái bóng. Mặc dù nhà ông không nghèo, vì bố là đại gia xây dựng có 24 vợ và 60 người con, Lý Huệ Đường được vào Học viện Nữ hoàng ở Hồng Kông, học tập theo nền giáo dục phương Tây và chơi bóng đá chuyên nghiệp.

Mặc dù nghỉ học sớm để giúp bố kinh doanh, Lý Huệ Đường vẫn tiếp tục đam mê bóng đá, gia nhập đội bóng thôn và nổi bật, sau đó được tuyển vào SCAA. Tham gia trận đấu ra mắt vào năm 17 tuổi (1922), Lý Huệ Đường nhanh chóng trở thành một siêu sao.

Lý Huệ Đường đã có màn trình diễn ấn tượng khi đại diện cho Trung Quốc thi đấu tại các giải quốc tế. Trong trận đấu với Nhật Bản tại Đại hội thể thao Viễn đông 1923, ông đã ghi 3 bàn chỉ trong vòng 5 phút, gó contributi cùng đồng đội giúp đội nhà đánh bại đối thủ với tỷ số 5-1 và giành được ngôi vô địch. Đến nay, FIFA vẫn ghi nhận Lý Huệ Đường là cầu thủ trẻ nhất lịch sử lập hat-trick cho ĐTQG với chỉ 17 tuổi 212 ngày, vượt qua cả Pele (17 tuổi 241 ngày). Ngoài ra, ông còn giữ một kỷ lục (không chính thức) khác, là ghi được 7 bàn trong một trận đấu. Không ngạc nhiên khi Lý Huệ Đường đã có đến 1.260 bàn thắng trong suốt sự nghiệp của mình.

Lý Huệ Đường, với chiều cao vượt trội của mình, không chỉ sở hữu lợi thế đó mà còn có khả năng sút bóng mạnh mẽ và chính xác. Tuy nhiên, do thời đại bóng đá đó, quả bóng rất nặng và có thể gây chấn thương đầu, do đó ông chỉ sở hữu 5 bàn bằng đầu. Tuy vậy, đó không làm giảm đi phẩm chất nổi bật nhất của ông, đó là những cú sút búa bổ và trong cả sự nghiệp, ông đã ghi được 1.260 bàn thắng, trong đó có rất nhiều cú dứt điểm từ xa. Lý Huệ Đường được biết đến với biệt danh "Thiết cước" và "Cầu vương" và có rất nhiều câu chuyện xoay quanh về khả năng sút bóng của ông. Vào năm 1929, khi tới Indonesia du đấu và đối đầu với Bacheng United tại Jakarta, ông đã thực hiện một cú sút phạt trực tiếp mạnh mẽ khiến một cầu thủ Hà Lan bị bóng đập trúng đầu và ngất xỉu tại chỗ.

Ngoài ra, ông Lý Huệ Đường còn được biết đến là người đã làm gãy tay của nhiều thủ môn trong các trận đấu và thậm chí đã gây ra một vụ tai nạn khiến một người hâm mộ tử vong sau khi anh ta lao vào sân trong một cuộc xô xát. Tuy nhiên, những câu chuyện này về ông rất khó xác minh tính chính xác, giống như việc ông ghi được 1.260 bàn thắng hay từ chối đề nghị chuyển đến Anh để chơi bóng cho CLB Arsenal. Trong hình ảnh, đó là ông Lý Huệ Đường cùng bộ sưu tập danh hiệu đồ sộ khi chơi cho SCAA.

Nhưng những danh hiệu mà ông đạt được và được SCAA công nhận cho đến khi nghỉ hưu ở tuổi 43, cùng với danh tiếng được thừa nhận rộng rãi, đều là sự thật không thể chối cãi. Vào những năm 1930 tại Thượng Hải, có câu nói "Kinh kịch phải xem Mai Lan Phương, bóng đá phải xem Lý Huệ Đường".

Vào năm 1976, một tạp chí ở Đức đã chọn ra năm cầu thủ bóng đá vĩ đại nhất thế giới, trong đó có Pele, Puskas, Di Stefano, Sir Stanley Matthews và Lý Huệ Đường. Ông cũng từng đảm nhiệm vị trí Tổng thư ký AFC vào năm 1954, Phó chủ tịch FIFA vào năm 1965, và được Nữ hoàng Anh vinh danh vì những đóng góp của ông cho bóng đá.

Sau khi qua đời vào năm 1979, Lý Huệ Đường để lại cho thế hệ sau một di sản quý giá về bóng đá với 10 cuốn sách được đánh giá cao. Ông cũng đã thành công trong việc huấn luyện đội bóng đá nữ Hoa Mộc Lan, giúp đội đạt được danh hiệu vô địch châu Á, để lại dấu ấn đáng kinh ngạc trong lịch sử bóng đá Việt Nam.