Nhà chung cư sẽ bị tháo dỡ trong trường hợp nào?
Theo Nghị định số 69/2021/NĐ-CP, nhà chung cư được định nghĩa là tòa nhà độc lập, được xây dựng trên một khu đất theo quy hoạch và có một hoặc nhiều đơn nguyên, được xác định theo quy định của Luật Nhà ở năm 2014. Cụ thể, nhà chung cư là các tòa nhà từ 2 tầng trở lên, có nhiều căn hộ, có lối đi, cầu thang chung, phần sở hữu riêng, phần sở hữu chung và hệ thống công trình hạ tầng sử dụng chung cho các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức. Đồng thời, nhà chung cư có thể được xây dựng với mục đích để ở hoặc để sử dụng hỗn hợp để ở và kinh doanh.
Trong một số tình huống cụ thể, nhà chung cư sẽ phải được phá dỡ nhằm đảm bảo an toàn và bảo vệ quyền lợi của các chủ sở hữu. Các trường hợp này bao gồm:
- Trong trường hợp nhà chung cư bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ hoặc không đảm bảo an toàn cho người sử dụng, nhà chung cư sẽ phải được phá dỡ và xây dựng lại theo quy định của pháp luật. Đặc biệt, việc phá dỡ nhà chung cư cũng có thể được thực hiện khẩn cấp trong trường hợp xảy ra sự cố, thiên tai hoặc cháy nổ.
Nhà chung cư bị hỏng nặng, gây nguy hiểm đến kết cấu chịu lực chính của công trình và có một trong các vấn đề sau: hệ thống cứu hỏa, hệ thống cấp thoát nước và xử lý nước thải, hệ thống cung cấp điện, giao thông nội bộ không đáp ứng các quy chuẩn và tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành hoặc có nguy cơ gây mất an toàn trong quá trình vận hành và sử dụng. Do đó, cần phải phá dỡ để đảm bảo an toàn cho người sử dụng và đáp ứng yêu cầu cải tạo và chỉnh trang đô thị.
- Các căn hộ trong tòa nhà chung cư bị hư hỏng, mặc dù không nằm trong danh sách bị phá dỡ, nhưng lại nằm trong khu vực phải thực hiện cải tạo, xây dựng đồng bộ với khu nhà ở thuộc diện bị phá dỡ theo quy định đã được phê duyệt theo quy hoạch xây dựng.
- Dù không thuộc vào hai trường hợp được đề cập ở trên, tất cả các chủ sở hữu trong tòa nhà chung cư đã đồng ý phá dỡ để xây dựng lại căn hộ chung cư mới thông qua Hội nghị của tòa nhà chung cư.
Chủ sở hữu nhà chung cư có quyền lợi như sau:
- Quyền sở hữu căn hộ chung cư và diện tích khác trong nhà chung cư.
- Quyền sở hữu nhà ở, quyền sử dụng đất và các tài sản khác liên quan được gắn liền với đất qua các thời kỳ.
- Được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất.
- Ngoại trừ trường hợp chủ sở hữu diện tích nhà thuộc sở hữu nhà nước, các tổ chức và cá nhân đã đủ điều kiện được cấp giấy chứng nhận này.
tại Luật Kinh doanh Bất động sản.
- Được nhận thông tin, tư vấn về quy trình cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư từ doanh nghiệp kinh doanh bất động sản.
- Được tham gia giám sát, kiểm tra quá trình cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.
- Được yêu cầu doanh nghiệp kinh doanh bất động sản thông báo về thời gian, quy trình cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư trước khi tiến hành.
- Được nhận thông báo về quá trình cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư và kết quả sau khi hoàn thành.
- Được yêu cầu doanh nghiệp kinh doanh bất động sản bồi thường thiệt hại nếu gây ra hư hỏng, mất mát tài sản hoặc tiến độ kéo dài trong quá trình cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.
- Được yêu cầu doanh nghiệp kinh doanh bất động sản bồi thường thiệt hại nếu không tuân thủ quy trình, quy định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.
- Được yêu cầu doanh nghiệp kinh doanh bất động sản thực hiện các biện pháp phòng ngừa, khắc phục hậu quả nếu xảy ra sự cố, tai nạn trong quá trình cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.
- Được yêu cầu doanh nghiệp kinh doanh bất động sản bảo đảm an toàn, an ninh trong quá trình cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.
- Nhận được sự tái định cư, cung cấp chỗ ở tạm thời và được chọn hình thức bồi thường theo quy định; yêu cầu chủ đầu tư thanh toán số tiền chênh lệch bồi thường nếu có.
- Được cấp Giấy chứng nhận từ cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về nhà ở và pháp luật về đất đai đối với nhà ở, công trình đã được bồi thường và bố trí tái định cư.
- Có quyền tham gia giám sát quá trình triển khai và thực hiện dự án theo quy định của pháp luật.
- Được cung cấp nhà ở tạm thời trong trường hợp nhà ở này có thể được bán nếu chủ sở hữu không có nhu cầu mua, thuê mua nhà ở tái định cư.
về bồi thường thiệt hại trong việc chuyển nhượng hợp đồng mua bán nhà ở tái định cư.
- Được hưởng các quyền khác theo quy định của pháp luật.
(Ảnh minh họa)
- Chủ sở hữu nhà chung cư phải thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường và an toàn công trình trong quá trình tháo dỡ.
- Chủ sở hữu nhà chung cư phải chịu trách nhiệm đảm bảo an toàn cho cư dân còn lại trong tòa nhà và xung quanh khu vực xây dựng.
- Chủ sở hữu nhà chung cư cần thông báo cho cư dân về việc tháo dỡ nhà chung cư, đồng thời cung cấp thông tin chi tiết về lịch trình và các biện pháp đảm bảo an toàn.
- Chủ sở hữu nhà chung cư phải bảo đảm việc di chuyển, sử dụng các phương tiện di chuyển trong khu vực xây dựng không ảnh hưởng đến an toàn của cư dân.
- Chủ sở hữu nhà chung cư cần có biện pháp bảo vệ tòa nhà và tài sản cá nhân của cư dân trong quá trình tháo dỡ.
- Chủ sở hữu nhà chung cư phải bảo đảm việc thu gom, xử lý và tái chế các chất thải phát sinh trong quá trình tháo dỡ theo quy định của pháp luật.
- Chủ sở hữu nhà chung cư cần lưu ý và tiến hành các biện pháp phòng ngừa rủi ro, đảm bảo an toàn trong quá trình tháo dỡ.
- Chủ sở hữu nhà chung cư phải tuân thủ các quy định về tiến độ và phương thức tháo dỡ do cơ quan có thẩm quyền quy định.
- Chủ sở hữu nhà chung cư cần có sự phối hợp với các cơ quan chức năng để đảm bảo việc tháo dỡ diễn ra thuận lợi và an toàn.
- Chủ sở hữu nhà chung cư phải bảo đảm sự thông tin, giao tiếp và hỗ trợ cư dân trong quá trình tháo dỡ.
- Chủ sở hữu nhà chung cư cần có biện pháp giám sát và kiểm tra quá trình tháo dỡ để đảm bảo việc thực hiện đúng theo quy định.
- Chủ sở hữu nhà chung cư phải bồi thường thiệt hại cho cư dân nếu có tổn thất về tài sản hoặc an toàn do quá trình tháo dỡ gây ra.
- Chủ sở hữu nhà chung cư cần thực hiện việc hoàn trả các khoản tiền đã đóng cho cư dân liên quan đến việc tháo dỡ.
- Chủ sở hữu nhà chung cư phải tuân thủ các quy định pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công cộng trong quá trình tháo dỡ.
- Chủ sở hữu nhà chung cư phải tiến hành thủ tục pháp lý liên quan để đảm bảo việc tháo dỡ được thực hiện theo đúng quy định.
- Chủ sở hữu nhà chung cư cần chịu trách nhiệm về việc thanh toán các khoản phí, thuế và các khoản phí khác liên quan đến việc tháo dỡ.
- Chủ sở hữu nhà chung cư phải chịu trách nhiệm về việc giữ gìn và bảo vệ môi trường sau khi hoàn thành quá trình tháo dỡ.
- Chủ sở hữu nhà chung cư phải đảm bảo việc xây dựng mới sau khi tháo dỡ được thực hiện đúng theo quy định và phù hợp với quy hoạch.
- Đảm bảo tuân thủ theo kế hoạch bồi thường đã được chấp thuận; tiến hành di dời nhằm thực hiện việc giải tỏa, phá dỡ các căn nhà và công trình xây dựng trong phạm vi dự án theo phương án và giải pháp phá dỡ đã được thông qua.
- Hoàn thành các nhiệm vụ và tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, đơn vị và cơ quan có thẩm quyền để thực hiện việc kiểm định, đánh giá chất lượng của các tòa chung cư theo quy định của pháp luật về xây dựng và quy định của Nghị định này.
- Tạo điều kiện cho chủ đầu tư và nhà thầu xây dựng thực hiện dự án theo quyết định đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
- Tham gia vào quá trình lựa chọn chủ đầu tư theo quy định tại Điều 14 của Nghị định này; tuân thủ các điều khoản trong hợp đồng mua, thuê hoặc thuê mua nhà ở tái định cư đã ký kết; đóng kinh phí bảo trì phần sở hữu chung của nhà chung cư khi mua, thuê mua nhà ở tái định cư theo quy định của luật nhà ở.
- Chấp hành các quyết định có liên quan của cơ quan nhà nước có thẩm quyền
- Thực hiện các nghĩa vụ, trách nhiệm khác theo quy định của pháp luật.
Trong trường hợp chủ sở hữu tự lo chỗ ở tạm thời, chủ đầu tư sẽ chịu trách nhiệm thanh toán chi phí thuê nhà và các chi phí khác (nếu có) trong suốt quá trình tiến hành dự án theo phương án bồi thường đã được chấp thuận.
Trong trường hợp chủ sở hữu không thể tự lo chỗ ở, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có dự án có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với chủ đầu tư để sắp xếp chỗ ở tạm thời cho các chủ sở hữu theo các hình thức như: mua nhà ở thương mại, sử dụng quỹ nhà tái định cư hoặc đầu tư xây dựng quỹ nhà bằng nguồn vốn từ ngân sách hoặc từ Quỹ đầu tư phát triển, Quỹ phát triển nhà ở của địa phương nếu có để bố trí chỗ ở tạm thời.
Việc bố trí chỗ ở tạm thời phải đảm bảo thuận tiện cho sinh hoạt của các chủ sở hữu, người sử dụng; trong trường hợp đầu tư xây dựng quỹ nhà để bố trí chỗ ở tạm thời thì phải đảm bảo yêu cầu về chất lượng, quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng nhà ở; nếu nhà ở tạm thời được bán thì chủ sở hữu đang ở nhà ở tạm thời có nhu cầu mua thì thực hiện bán nhà ở này cho các chủ sở hữu thay cho việc tái định cư; giá bán nhà ở này và việc thanh toán tiền chênh lệch nếu có được xác định tương tự như trường hợp bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong phương án bồi thường.
Việc xác định một kế hoạch rõ ràng để cung cấp chỗ ở tạm thời cho các chủ sở hữu và cư dân trong thời gian dự án cải tạo và xây dựng lại chung cư là một yếu tố quan trọng và cần được đưa vào phương án bồi thường.