Bí quyết phòng sinh con non tháng, nhẹ cân cho phụ nữ mang thai

Con của chị L.K. (ở Bắc Giang) hiện đang được điều trị tại khoa Hồi sức sơ sinh - Trung tâm Sơ sinh, Bệnh viện Phụ sản Trung ương. Em bé được sinh ra ở tuần thứ 33, nặng 1,6 kg và đến viện với chẩn đoán suy hô hấp độ 3, sinh non tháng và có triệu chứng khó thở, thở rít và tím toàn thân. Ngay khi được tiếp nhận, các bác sĩ đã thực hiện nuôi dưỡng tĩnh mạch, hỗ trợ thở bằng phương pháp CPAP (thở áp lực dương liên tục) và cho em bé ăn sữa qua ống dạ dày và sử dụng kháng sinh kết hợp. Sau nhiều ngày điều trị, cả mẹ và con đều đã ổn định sức khỏe.

Trước khi được cứu sống kịp thời, thai phụ M.V. 28 tuổi (Tam Điệp - Ninh Bình) đã trải qua một trường hợp nguy hiểm. Ban đầu, trong thời gian mang thai, thai phụ không gặp phải bất kỳ vấn đề sức khỏe đáng lo ngại nào và vẫn có thể hoạt động bình thường. Tuy nhiên, vào tuần thứ 25, M.V. bất ngờ gặp phải sự ra máu và phải tiến hành mổ cấp cứu nhanh chóng tại bệnh viện Sản - Nhi tỉnh để cứu sống cả mẹ và con.

PGS.TS. Trần Danh Cường, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương đã đến thăm và động viên hai mẹ con sinh non ở tuần thai 27 tuần, 2 ngày, nặng chỉ 400gr tại Bệnh viện.

Con đầu lòng của chị T.T (Đông Anh, Hà Nội) sinh ra khỏe mạnh và bình thường. Chị nghĩ rằng trong thời gian tới, con tiếp theo của chị sẽ chào đời. Tuy nhiên, trong tuần thai thứ 32, chị bị vỡ ối mà nguyên nhân không rõ và buộc phải thực hiện ca mổ cấp cứu để lấy thai. Em bé chỉ nặng 1,2kg và nhập viện để điều trị trong suốt một tháng, trong thời gian này, cậu bé đã phải đối mặt với các vấn đề sức khỏe thường gặp ở trẻ sinh non như suy hô hấp, vàng da và thiếu máu...

Đó là những trường hợp thai phụ sinh non được cấp cứu thành công, tuy nhiên vẫn còn những trường hợp thai phụ sinh non không cứu được em bé hoặc em bé bị những di chứng nặng nề. Theo các chuyên gia sản khoa, em bé được sinh ra càng sớm thì nguy cơ tử vong hoặc khuyết tật nghiêm trọng càng cao. Những em bé sống sót có thể gặp các vấn đề về hô hấp, đường ruột (tiêu hóa) và chảy máu não. Các vấn đề dài hạn có thể bao gồm chậm phát triển về trí tuệ, không đáp ứng các mốc phát triển theo độ tuổi của trẻ, vận động…

1. Những nguy cơ với trẻ sinh non

Theo Tổ chức Y tế thế giới, mỗi năm trên toàn cầu có khoảng 4 triệu trẻ sơ sinh trúng phải tử vong, tỉ lệ này chiếm từ 60 - 80% trẻ sơ sinh có liên quan đến việc sinh non.

Trẻ sinh non tháng và nhẹ cân là những trẻ chào đời trước khi đạt đủ số tuần thai kỳ (22 tuần đến trước 37 tuần) và có cân nặng dưới 2.500g. Tỷ lệ trẻ sinh non tháng chiếm khoảng 5 - 15% trong tổng số trường hợp sinh.

Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng sinh non tháng và nhẹ cân ở trẻ, bao gồm: điều kiện sống của phụ nữ mang bầu không tốt, công việc đòi hỏi sức lao động nặng trong thời gian mang thai, phụ nữ mang thai dưới 16 tuổi hoặc trên 35 tuổi khi mang thai lần đầu, phụ nữ mang thai hút thuốc lá có nguy cơ sinh con sơ sinh non tháng, thai phụ có chỉ số cân nặng và chiều cao thấp, thai phụ không đi khám thai định kỳ, chế độ dinh dưỡng kém, và thiếu tiêm phòng...

Ngoài ra, các thai phụ có tiền sử nạo phá thai hoặc sảy thai tự nhiên nhiều lần, hoặc có tiền căn sinh non, sẽ có nguy cơ tái phát kỳ sinh non từ 25 đến 50%. Ngoài ra, các thai phụ có khối u, dị dạng tử cung hoặc mắc các bệnh mạn tính như bệnh tim mạch, tăng huyết áp, nhiễm trùng... cũng có thể gây ra tình trạng sinh non. Những phụ nữ trải qua các cú sốc trong quá trình mang thai cũng có tỷ lệ sinh non cao. Việc phòng ngừa sinh non cần được chú ý đặc biệt trong ba tháng cuối của thai kỳ. Nữa đó, những bà bầu đang mang thai nhiều thai hàng thường thường có nguy cơ vỡ ối sớm, và khoảng 10 - 20% sinh non.

2. Nguyên nhân trẻ bị sinh non

Một điều quan trọng, mẹ bầu cần đến đi khám thai định kỳ hoặc tuân thủ đúng lịch hẹn do bác sĩ đặt ra để kịp thời phát hiện và theo dõi các vấn đề về sức khỏe của mẹ và thai nhi.

Phụ nữ đang trong độ tuổi mang thai và đã kết hôn cần được tìm hiểu về việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe trong suốt quá trình mang thai. Theo các chuyên gia sản phụ khoa, phụ nữ mang thai có thể tự nhận biết các dấu hiệu nguy cơ mắc phải như đau bụng, ra máu, ra dịch âm đạo, đau lưng, rỉ ối, vỡ ối... và nhanh chóng đến cơ sở y tế để được hướng dẫn cách điều trị tại nhà bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống, nghỉ ngơi, và hoạt động hợp lí. Nếu cần thiết, phụ nữ cũng nên nhập viện để được can thiệp sớm.

Các bà bầu nên tránh làm việc nặng và cần tuân thủ lịch hẹn và đi khám thai định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ. Đồng thời, việc xét nghiệm sớm để phát hiện các vấn đề sức khỏe của bản thân và các vấn đề không bình thường của thai nhi có thể gây nguy hiểm đến cuộc sống thai nhi cũng là yếu tố cần thiết để thực hiện can thiệp kịp thời; ngoài ra, việc bổ sung vi chất thường xuyên cũng được khuyến nghị.

Để tránh tình trạng trẻ sinh non tháng, nhẹ cân có thể gây nguy hiểm cho tính mạng và để lại hậu quả về sau, việc tự phòng ngừa trước khi sinh là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe toàn diện cho trẻ.