Thông tin trên được trình bày tại hội nghị nhằm nâng cao hệ thống chăm sóc sức khỏe tâm thần, nhân dịp kỷ niệm Ngày Sức khỏe tâm thần Thế giới.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, sức khỏe không chỉ đơn giản là trạng thái không bị bệnh hoặc ốm đau, mà còn là trạng thái hoàn toàn khỏe mạnh về cả thể chất, tinh thần và xã hội. Sức khỏe tâm thần đóng vai trò quan trọng trong định nghĩa về sức khỏe, và không thể có sức khỏe mà không có sức khỏe tâm thần. Điều này làm nổi bật sự quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe tâm thần.
Sức khỏe tâm thần là nền tảng quan trọng cho sự khỏe mạnh và hoạt động hiệu quả của mỗi người. Nó không chỉ đơn thuần là trạng thái không có rối loạn tâm thần, mà còn bao gồm khả năng suy nghĩ, học hỏi và hiểu biết về cảm xúc của người khác và cách phản ứng của họ.
Sức khỏe tâm thần là trạng thái cân bằng không chỉ trong cơ thể mà còn trong môi trường xung quanh. Có nhiều yếu tố thể chất, tâm lý, xã hội, văn hóa, tinh thần và các yếu tố liên quan khác tham gia vào quá trình duy trì sự cân bằng này. Không thể tách rời được sức khỏe tâm thần và thể chất vì chúng có mối liên hệ mật thiết với nhau.
Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết rằng hiện nay, mô hình bệnh tật có sự thay đổi, không chỉ có các bệnh truyền nhiễm mà còn có các bệnh không lây nhiễm đang làm gia tăng gánh nặng về bệnh tật trên toàn cầu, không chỉ ở một quốc gia cụ thể. Số ca tử vong do các bệnh không lây nhiễm chiếm khoảng 74% tổng số ca tử vong hàng năm trên toàn thế giới. Trong số các bệnh không lây nhiễm, rối loạn tâm thần là một vấn đề phổ biến và có xu hướng gia tăng, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác.
Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, với tình trạng ngày càng nghiêm trọng của vấn đề sức khỏe tâm thần tại Việt Nam, Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần giai đoạn 2022 - 2025 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Mục tiêu chung của kế hoạch là tăng cường kiểm soát các yếu tố gây bệnh, đẩy mạnh các biện pháp phòng ngừa, phát hiện sớm và quản lý điều trị các bệnh tâm thần như sự phân liệt, động kinh, trầm cảm, suy giảm trí tuệ và các rối loạn sức khỏe tâm thần khác, nhằm đóng góp vào việc bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe của người dân và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Mặc dù đạt được những thành tựu đáng kể, tuy nhiên công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần vẫn gặp khó khăn và đối mặt với nhiều thách thức. Tuyến huyện hiện tại hầu như không cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh nội trú liên quan đến tâm thần. Việc tích hợp chăm sóc sức khỏe tâm thần vào chăm sóc sức khỏe chung, đặc biệt là trong giai đoạn chăm sóc sức khỏe ban đầu, còn hạn chế và chỉ có một số cơ sở chuyên khoa tâm thần cung cấp dịch vụ. Đa số các bệnh viện chuyên khoa như khoa nhi, sản-nhi, lão khoa không có khoa tâm thần. Nguồn nhân lực chăm sóc sức khỏe tâm thần vẫn còn thiếu và không được phân bổ đồng đều trên các vùng trong cả nước...