Cách nhận biết và ngăn ngừa nhiễm xoắn khuẩn Leptospira tại thác nước

Gần đây, Khoa Nội thận - Tiết niệu và Lọc máu (Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên) đã thông báo về việc điều trị thành công cho bệnh nhân P.V.T (ở Định Hóa, Thái Nguyên) mắc tổn thương thận cấp và suy gan cấp do nhiễm bệnh Leptospira.

Theo thông tin thu thập được, người thân của bệnh nhân cho biết, 7 ngày trước khi nhập viện, bệnh nhân đã cùng bạn đi chơi tại một thác nước. Sau khi trở về nhà, bệnh nhân đã phát hiện các triệu chứng như sốt, ngứa trên toàn thân, tiêu chảy và tự sử dụng thuốc nam không rõ nguồn gốc để tự điều trị trong khoảng 1 ngày. Khi gia đình phát hiện người bệnh có triệu chứng nôn nhiều và tiểu ít, họ đã đưa bệnh nhân nhập viện ngay lập tức.

Sau đó, bệnh nhân được chuyển tới Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên để điều trị. Ở đây, bệnh nhân đã được chẩn đoán mắc bệnh Leptospira do vi khuẩn xoắn Leptospira gây ra.

Hiện nay, bệnh Leptospira ở con người là hiếm gặp, nhưng vẫn có sự xảy ra các ca tản phát, đặc biệt là trong mùa mưa lũ.

Bệnh xoắn khuẩn Leptospira là một bệnh nhiễm trùng được gây ra bởi vi khuẩn Leptospira. Trong con người, bệnh này thường lây lan thông qua tiếp xúc với nước tiểu của các động vật bị nhiễm bệnh hoặc có thể xảy ra qua tiếp xúc với đất hoặc nguồn nước nhiễm vi khuẩn này (nguồn nước hoặc đất có thể bị ô nhiễm do nước tiểu của động vật hoang dã bị bệnh). Vi khuẩn có thể xâm nhập vào cơ thể thông qua các vết thương hở hoặc niêm mạc, chẳng hạn như mắt hoặc miệng. Sau đó, vi khuẩn xoắn khuẩn này sẽ tiếp tục lan truyền vào huyết quản và lan ra toàn bộ cơ thể.

Thông thường, sau khi mắc bệnh cấp tính, vi khuẩn Leptospira có thể được thải ra qua nước tiểu trong khoảng 1 tháng. Tuy nhiên, đã được theo dõi rằng, cả người và súc vật, vi khuẩn Leptospira vẫn có thể tiếp tục xuất hiện trong nước tiểu trong thời gian dài sau khi mắc bệnh, thậm chí có thể kéo dài trong nhiều năm. Đặc biệt, súc vật được coi là môi trường chủ chốt chứa đựng vi khuẩn Leptospira, đặc biệt là các loài hoang dã, có khả năng lây truyền bệnh suốt cuộc đời.

Có thể nhiễm xoắn khuẩn Leptospira thông qua tiếp xúc với nước tiểu của súc vật (Ảnh: Internet)

Bệnh leptospirosis gồm 2 giai đoạn:

- Giai đoạn 1: Đây là giai đoạn đầu tiên của bệnh, gọi là giai đoạn nhiễm trùng tức thì do xoắn khuẩn Leptospira, có những triệu chứng tương tự như cảm cúm.

- Giai đoạn 2: Giai đoạn bị miễn dịch xoắn khuẩn vàng da, khi chuyển qua giai đoạn này, bệnh trở nên nghiêm trọng hơn và kéo dài trong vài tuần. Tuy nhiên, giai đoạn này ít phổ biến hơn so với giai đoạn đầu tiên của bệnh leptospirosis.

2. Các triệu chứng của bệnh xoắn khuẩn Leptospira.

Bệnh leptospirosis, do xoắn khuẩn Leptospira gây ra, thường có những triệu chứng giống như cúm nhẹ hoặc không có triệu chứng. Khi có triệu chứng, bệnh này có thể gây ra các triệu chứng khác nhau với mức độ nghiêm trọng không đồng nhất.

- Bệnh leptospirosis nhẹ do xoắn khuẩn Leptospira gây ra có thể làm cho người bệnh có các triệu chứng như:

+ Sốt

+ Ho

+ Đau đầu

+ Đau cơ (đặc biệt là bắp chân và lưng dưới)

+ Phát ban không ngứa (chủ yếu ở cẳng chân), có thể dẫn đến tiêu cơ vân

+ Tiêu chảy

+ Nôn mửa

+ Ớn lạnh

+ Mắt đỏ

+ Đau bụng

Có thể khó phân biệt ban đầu giữa các triệu chứng của bệnh xoắn khuẩn Leptospira và bệnh cúm.

- Các triệu chứng nghiêm trọng của bệnh xoắn khuẩn Leptospira bao gồm:

+ Vàng da (vàng da và mắt)

+ Suy thận

+ Suy gan

+ Xuất huyết

+ Các vấn đề về hô hấp

+ Rối loạn nhịp tim

+ Viêm màng não vô trùng

+ Viêm cơ tim

Thời gian ủ bệnh của vi khuẩn Leptospira thường là 10 ngày, và có thể kéo dài đến 30 ngày.

3. Mức độ nguy hiểm của bệnh xoắn khuẩn Leptospira là như thế nào?

do nhiễm trùng Leptospira, gây ra các triệu chứng như đau đầu, sốt cao, mệt mỏi và nhức mỏi toàn thân.

- Suy gan

- Tổn thương thận (có thể dẫn đến suy thận)

- Các vấn đề về hô hấp

- Suy giảm huyết động (sốc)

- Sảy thai hoặc chết lưu ở phụ nữ mang thai

- Đe doạ tính mạng

Có một số nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh xoắn khuẩn Leptospira, bao gồm:

- Sống ở vùng khí hậu nhiệt đới hoặc ôn đới

- Môi trường làm việc tiếp xúc nhiều với động vật, như nông dân chăn nuôi bò sữa hoặc bác sĩ thú y

- Những người làm mỏ hoặc vệ sinh cống rãnh

- Tham gia vui chơi ngoài trời mà có nguồn nước, đất ô nhiễm

- Người sống trong vùng có nguy cơ lụt hoặc vệ sinh kém nên cần đề phòng và áp dụng các biện pháp bảo vệ phù hợp trong quá trình làm việc.

Những người thường xuyên tiếp xúc với nước hoặc đất bị ô nhiễm có khả năng cao hơn để mắc phải bệnh xoắn khuẩn Leptospira (Hình ảnh: Internet)

5. Phương pháp phòng ngừa bệnh xoắn khuẩn Leptospira

Xoắn khuẩn Leptospira cực kỳ nguy hiểm gây bệnh cho con người. Vì vậy, người dân cần thực hiện những biện pháp phòng bệnh hiệu quả như sau:

- Tránh bơi trong các ao, hồ, sông, suối tự nhiên, đặc biệt là những vùng có nhiều động vật hoang dã vì nơi đó có khả năng cao bị nhiễm bệnh qua nước tiểu của động vật.

- Tránh bơi trong các vùng nước sau khi có mưa lớn hoặc lũ lụt. Đặc biệt, nếu gặp tình huống mưa lũ, hạn chế tiếp xúc với nước ô nhiễm và nếu cần thiết, sử dụng dụng cụ bảo hộ như đi ủng và đeo găng tay.

- Các cá nhân làm việc trong môi trường lao động hoặc nghề nghiệp có nguy cơ mắc phải Leptospira nên trang bị đồ bảo hộ bao gồm quần áo lao động, áo tạp dề, ủng, găng tay, và kính mắt.

- Tại các cơ sở chăn nuôi, lò mổ, bể bơi... cần kiểm tra và xử lý quần thể chuột và các chất thải thường xuyên để đảm bảo vệ sinh môi trường và phòng ngừa chuột.

- Bệnh do xoắn khuẩn Leptospira khó chẩn đoán ở giai đoạn đầu vì các triệu chứng không đặc trưng. Tuy nhiên, nếu sau khi tiếp xúc với nước tiểu động vật hoặc làm việc trong môi trường có nguy cơ cao nhiễm bệnh và thấy cơ thể xuất hiện các triệu chứng lạ, bạn nên đi đến bệnh viện để được chẩn đoán sớm.